Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Το αντισυμβατικό ιταλικό κόμμα Κίνημα 5 Αστέρων επιδιώκει την παρουσία και την εποπτεία διεθνών παρατηρητών κατά τη διάρκεια της εθνικής προεκλογικής εκστρατείας του επόμενου έτους στην Ιταλία με στόχο να αποτρέψουν τη διαρροή “ψεύτικων ειδήσεων” (fake news), σύμφωνα με όσα δήλωσε ο αρχηγός του κόμματος, Λουίτζι Ντι Μάιο, την Κυριακή.
Τα σχόλιά του Ντι Μάιο ήρθαν ως απάντηση των κατηγοριών που εκτόξευσε το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα (PD) σύμφωνα με τις οποίες υποστηρικτές του Κόμματος 5 Αστέρων χρησιμοποιούσαν διασυνδεδεμένους ηλεκτρονικούς λογαριασμούς για την εξάπλωση ειδήσεων παραπληροφόρησης και παρεμπόδιζαν το έργο της κεντροαριστερής κυβέρνησης.
Ο Ντι Μάιο, ο οποίος εξελέγη αρχηγός του Κινήματος 5 Αστέρων το Σεπτέμβριο, ανέφερε επίσης ότι το κόμμα του συκοφαντείται συχνά από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και υπογράμμισε ότι ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα πρέπει να επιβλέψει τις επικείμενες εκλογές.
«Το πρόβλημα των ψεύτικων ειδήσεων υπάρχει και πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλίσουμε την εποπτεία του ΟΑΣΕ ως προς την πολιτική συζήτηση και τα ΜΜΕ κατά την προεκλογική εκστρατεία», σχολίασε συγκεκριμένα ο Ντι Μάιο στο Facebook.
Σε κάθε περίπτωση, ένα τέτοιο αίτημα είναι απίθανο να κερδίσει την αποδοχή εκ μέρους των αντιπάλων του κόμματος του Ντι Μάιο.
Την περασμένη εβδομάδα, ανεπίσημοι λογαριασμοί του Facebook φίλα προσκείμενοι στο Κίνημα 5 Αστέρων δημοσίευσαν μια φωτογραφία που φέρεται να δείχνει έναν στενό σύμμαχο του ηγέτη του Δημοκρατικού Κόμματος, Ματέο Ρέντσι, στην κηδεία του αφεντικού της μαφίας, Σλαβατόρε Ρίινα. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια φωτογραφία που τραβήχτηκε το 2016 στην κηδεία ενός δολοφονημένου μετανάστη.
«Ο Ντι Μάιο λέει ότι θέλει να καλέσει τους παρατηρητές του ΟΑΣΕ. Γιατί δεν καλεί και τα στρατιωτικά σώματα της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ και τον Ερυθρό Σταυρό και γιατί δεν τηλεφωνεί στους συνεργάτες του που συνεχίζουν να δημοσιεύουν βρωμιές;», δήλωσε επικριτικά ο Ρέντσι σε συνέδριο την Κυριακή.
Η διάδοση ψευδών ή παραπλανητικών τίτλων και μαζικών δημοσιεύσεων από τα αυτοματοποιημένα “bots” των κοινωνικών μέσων δικτύωσης έχει γίνει παγκόσμιο ζήτημα, με τρανταχτό παράδειγμα τις κατηγορίες που δέχεται η Ρωσία με τη δικαιολογία ότι προσπάθησε να επηρεάσει τις εκλογικές διαδικασίες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία.
Ορισμένα κορυφαία στελέχη του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος (PD) της Ιταλίας ζήτησαν αυτό το Σαββατοκύριακο νομοθετικές ρυθμίσεις πριν από τις εκλογές, οι οποίες αναμένονται τον Μάιο, που ως σκοπό θα έχουν την αποτροπή διάδοσης ψευδών ειδήσεων. Ο Ρέντσι απέρριψε την πρόταση αυτή την Κυριακή, αλλά δήλωσε ότι το κόμμα του θα εκδίδει δύο φορές μηνιαίως αναφορές σχετικά με σχετικές καταχρήσεις στο διαδίκτυο.
«Δεν θέλουμε να κλείσουμε καμία ιστοσελίδα, αλλά θέλουμε διαφάνεια και λογοδοσία», τόνισε ο Ρέντσι.
Το κόμμα των 5 Αστέρων καταγγέλλει ότι αντιμετωπίζεται άδικα από τα κύρια μέσα ενημέρωσης, ισχυριζόμενο ότι ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός RAI βρίσκεται υπό την κυριαρχία της κυβέρνησης, ενώ ο μεγαλύτερος ιδιωτικός όμιλος μέσων μαζικής ενημέρωσης ελέγχεται από την οικογένεια του πρώην κεντροδεξιού πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Οι κορυφαίες εφημερίδες της Ιταλίας, οι οποίες ανήκουν σε βιομηχανικούς κολοσσούς, έχουν επίσης εξαιρετικά επικριτική άποψη για το κόμμα του Ντι Μάιο, το οποίο έχει υποσχεθεί μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς και θεωρείται ανεπιθύμητο από τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Κίνημα 5 Αστέρων έχει δημιουργήσει ένα σταθερό προβάδισμα έναντι άλλων σχηματισμών, με υποστήριξη που φτάνει περίπου το 28% έναντι 24% για το Δημοκρατικό Κόμμα και 15% για το Forza Italia.
Το κεντρικό μήνυμα αυτής της υπόθεσης όμως είναι η πραγματική και βαθιά επιρροή του φαινομένου των ψευδών ειδήσεων (fake news) στις πολιτικές διαδικασίες και όχι μόνο στον τομέα της ενημέρωσης ή της μαζικής/ιδιωτικής πληροφόρησης stricto sensu.
Πηγές: Reuters, AFP