Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Η Αυστρία ήταν πάντα μια ιδιαίτερη περίπτωση. Μια χώρα στο κέντρο της Ευρώπης, με αρκετά καλό επίπεδο ζωής, κέντρο των τεχνών και του πολιτισμού και μια χώρα με λειτουργικούς και σταθερούς θεσμούς. Ήταν μια νησίδα σταθερότητας στο κέντρο της Ευρώπης, χωρίς να είναι εδώ και καιρό κάτι το ιδιαίτερο. Αλλά, αυτό δεν έδειχνε να ενοχλεί ιδιαίτερα τους Αυστριακούς, οι οποίοι κοιτούσαν τη δουλειά τους.
Και μετά ήρθε το προσφυγικό! Και, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, αποτέλεσε τον καταλύτη για να αμφισβητηθεί η παραδοσιακή δομή του πολιτικού συστήματος. Τα δύο παραδοσιακά κόμματα, οι κεντρώοι Σοσιαλδημοκράτες και οι κεντροδεξιοί του Λαϊκού Κόμματος ήταν μπροστά τους ανάγλυφο το φάντασμα του μακαρίτη Γιοργκ Χάιντερ, του ανθρώπου που έδωσε υπόσταση στην Αυστριακή ακροδεξιά. Το Κόμμα των Ελευθέρων άρχισε να αποκτά όλο και μεγαλύτερη δυναμική, να ανεβαίνει στις δημοσκοπήσεις και να μοιάζει ικανό να σπάσει το παραδοσιακό δίπολο.
Μέχρι που το έσπασε! Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, ο υποψήφιος του Κόμματος των Ελευθέρων απέσπασε ποσοστό περίπου 35%, ενώ ο αντίπαλός του που μπαίνει στον δεύτερο γύρο από τους Πράσινους, περίπου 15%. Και μπορεί αρκετοί πολίτες να συνασπιστούν γύρω του, πλην όμως όμως ο υποψήφιος πρόεδρος Νόρμπερτ Χόφερ έχει μεγάλες προοπτικές επιτυχίας. Αλλά, βγει-δεν βγει πρόεδρος, το αποτέλεσμα είναι αφ’ εαυτού συγκλονιστικό. Διότι, προδιαγράφει πως, ακόμα και αν ο Χόφερ δεν βγει Πρόεδρος, το Κόμμα των Ελευθέρων θα είναι το φαβορί για τις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές, ακόμα και αν δεν διαφαίνεται με ποιον θα μπορούσε να συγκυβερνήσει.
Το αποτέλεσμα και το 35% του Χόφερ είναι ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Αφορά τους ίδιους τους Αυστριακούς, οι οποίοι θεώρησαν πως η ευημερία τους πλήττεται από το προσφυγικό και γι’ αυτό στήριξαν μονομερείς λύσεις, όπως οι φράχτες για την αποτροπή των ροών και στην κάλπη ψήφισαν το κόμμα από το οποίο ιδεολογικά προέρχονται οι φράχτες. Παράλληλα, είναι και ένα μήνυμα για το πολιτικό σύστημα της Αυστρίας, μιας και αποδεικνύει πως οι ορίτζιναλ λαϊκιστές τα πηγαίνουν πάντα καλύτερα από τους ιμιτασιόν. Και η αλήθεια είναι πως, κατά τη διαχείριση του προσφυγικού, τόσο οι Σοσιαλδημοκράτες όσο και το Λαϊκό Κόμμα υιοθέτησαν σχεδόν τη ρητορική του Κόμματος των Ελευθέρων. Είναι, τέλος, και ένα μήνυμα για την Ευρώπη: η ακροδεξιά βρίσκεται σε άνοδο και οι λύσεις που έχουν υιοθετηθεί μέχρι στιγμής, όχι απλά δεν ανακόπτουν την πορεία της, αλλά αντίθετα την βγάζουν και πολύ ισχυρή. Η πολυδιάσπαση της Ένωσης δεν είναι καθόλου, μα καθόλου, παραγωγική, ιδίως όταν διαφαίνεται πως τους επόμενους μήνες θα ξαναζήσουμε σκαμπανεβάσματα με τη συμφωνία με την Τουρκία.
Το φάντασμα της Ακροδεξιάς είναι για τα καλά πάνω από την Ευρώπη και το αποτέλεσμα στην Αυστρία, ακόμα και αν ο Χόφερ δεν εκλεγεί την επόμενη Κυριακή, είναι ένα ακόμα καμπανάκι. Το ζήτημα είναι πως, αν δεν γίνει κάτι, πολύ σύντομα θα θερίσουμε ακόμα μεγαλύτερες θύελλες. Άλλωστε, τόσο το δημοψήφισμα για το Brexit όσο και οι Γαλλικές εκλογές δεν είναι μακριά.
