Γράφει ο Ceteris Paribus
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν περάσει πολλές κρίσεις πανικού την τελευταία πενταετία. Ωστόσο, η τωρινή, στο πλαίσιο του γενικότερου sell off στις τραπεζικές μετοχές πανευρωπαϊκά, είναι η πλέον οξεία. Ο λόγος είναι πολύ απλός: από 1/1/2016 έχει ενεργοποιηθεί και ισχύει για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες -είτε είναι συστημικές, δηλαδή εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), είτε όχι- το περιβόητο bail-in σε περίπτωση που απαιτηθεί διαδικασία έκτακτης ενίσχυσης μιας τράπεζας που απειλείται με κατάρρευση. Άλλωστε, αυτός ήταν ο λόγος που η πρόσφατη διαδικασία ανακεφαλαίωσης των ελληνικών τραπεζών διεκπεραιώθηκε ταχύτατα και κατά παράκαμψη της διαδικασίας της πρώτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος: για να γίνει εντός του 2015…
Το πλέον προφανές δεδομένο είναι ότι οι 4 ελληνικές συστημικές τράπεζες είναι πρωταθλήτριες στην ευρωπαϊκή τραπεζική πτώση στα χρηματιστήρια το τελευταίο διάστημα. Πρώτη στην ευρωπαϊκή λίστα φιγουράρει η Πειραιώς, με πτώση πάνω από 65% μέσα στο 2016, δεύτερη είναι η Eurobank με πτώση 63%, τρίτη η Εθνική με πτώση 58% και ακολουθεί, πέμπτη στην ευρωπαϊκή λίστα, η Alpha, με πτώση 55%.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι τέτοια επίπεδα πτώσης των μετοχών των ελληνικών τραπεζών, παρότι πολύ μεγάλα, δεν απέχουν και πολύ από την πτώση της μετοχής τραπεζικών μεγαθηρίων όπως η Deutsche Bank, της οποίας η μετοχή έπεσε 38% μέσα στο 2016 και πάνω από 50% τους τελευταίους 6 μήνες… Όμως, το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό: αν για την «κραταιά» Deutsche Bank μια τέτοια πτώση συνδυάζεται με προβλήματα που εγείρουν ακόμη και το ερώτημα της κατάρρευσής της μέσα στο 2016 (!) πόσο μπορούν να αντέξουν οι… πολύπαθες ελληνικές τράπεζες; Διότι η κατακρήμνιση των μετοχών δεν είναι παρά η κορυφή του «παγόβουνου».
Βεβαίως η υπερβολική πτώση των μετοχών των 4 ελληνικών συστημικών τραπεζών οφείλεται και στο προφανές γεγονός ότι στο κύμα φυγής των διεθνών κεφαλαίων από τις τραπεζικές μετοχές είναι λογικό οι τράπεζες της περιφέρειας να είναι πρώτη επιλογή για μια τέτοια φυγή – αυτό όμως εξηγεί χωρίς να… παρηγορεί, γιατί σημαίνει ότι η φυγή ξένων επενδυτών από τις ελληνικές τράπεζες έχει δομικά χαρακτηριστικά.
Εκτός όμως από τις 4 συστημικές τράπεζες, υπάρχει και η… Attica Bank, για τα «έργα και τις ημέρες» της οποίας έχουμε αναφερθεί επανειλημμένα – την τελευταία φορά πολύ πρόσφατα. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να «επιστρατεύσει» επιφανείς Έλληνες επιχειρηματίες και φορείς του δημόσιου τομέα να συμμετάσχουν στην αύξηση κεφαλαίου ώστε να αποφύγει η τράπεζα το bail-in, στέφθηκε από μερική επιτυχία, αφού δεν καλύφθηκε όλο το απαιτούμενο ποσό των περίπου 740 εκατ. ευρώ. Η τράπεζα είναι στη μεταβατική φάση να εξασφαλίσει τα υπολειπόμενα κεφάλαια, και σε αυτή τη φάση τη βρήκε το τραπεζικό sell off του 2016.
Οι πληροφορίες μας λένε ότι η εκατόμβη απωλειών στις τραπεζικές μετοχές και η μαζική έξοδος των διεθνών -και όχι μόνο- επενδυτών έχει δημιουργήσει κλίμα πανικού στις διοικήσεις. Η αγορά λέει ότι η Attica Bank πολύ δύσκολα θα αποφύγει το bail-in (οι περισσότεροι το θεωρούν πλέον βέβαιο) ενώ και η Πειραιώς είναι στα πρόθυρα του «απόλυτου πανικού». Πιο «ψύχραιμη» απ’ όλες η Εθνική, που πατάει πάνω στη ρευστότητα που απέκτησε πρόσφατα με την πώληση της Finance Bank, και ύστερα η Eurobank.
Σε μια συγκυρία που γύρω μας μαίνονται όλες οι θύελλες, οι ελληνικές τράπεζες περνούν τη μεγάλη δοκιμασία. Και δεν είναι καν στο χέρι τους τι θα συμβεί, αφού όλα εξαρτώνται από την πορεία της διεθνούς τραπεζικής κρίσης!
