Ανταπόκριση από το Βερολίνο: Γιώργος Ευγενίδης
19/10 του 2014 ήταν η ημερομηνία που το κίνημα Pegida βγήκε για πρώτη φορά στους δρόμους της Γερμανίας και πιο συγκεκριμένα σε αυτούς της Δρέσδης, της πρωτεύουσας της Σαξονίας. Δεν ήταν νεοναζί, τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως, παρά αγανακτισμένοι πολίτες, οι οποίοι, υπό τη δαμόκλειο σπάθη του ISIS, αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, διαμαρτυρόμενοι για την «ισλαμοποίηση της πατρίδας»,, όπως οι ίδιοι λένε. Άλλωστε, το λέει και το ακρωνύμιό τους: δεν πρόκειται για τίποτα περισσότερο από «Πατριώτες Ευρωπαίους». Μάλλον κάπως ασύμβατος ορισμός, αν σκεφτεί κανείς την εικόνα που δίνουν τα μέλη του στον πατριωτισμό…
Ο ένας χρόνος που πέρασε από την εμφάνιση του Pegida το ξεγύμνωσε πλήρως, χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι για πολλούς Γερμανούς, αλλά και συμπαθούντες σε ευρωπαϊκό επίπεδο: πρώην νεοναζί, εξτρεμιστικές δηλώσεις, ξενοφοβία και αρκετά άλλα είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά του κινήματος αυτού, το οποίο εμφανίστηκε ως κίνηση πολιτών, πλην όμως γρήγορα αποδείχτηκε πως δεν ήταν τίποτα άλλο παρά το αυγό του φιδιού που εκκολάφθηκε και στη Γερμανία. Μόλις πρόσφατα ο ομοσπονδιακός υπουργός Δικαιοσύνης Heiko Maas, προερχόμενος από το SPD, κατηγόρησε ακόμα και τους συμμετέχοντες στα συλλαλητήρια για συνενοχή (όχι νομικά) σε επιθέσεις σε ανθρώπους που βοηθούσαν πρόσφυγες και σε κοιτώνες προσφύγων, επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν από μέλη του κινήματος.
Η αλήθεια είναι πως, μετά τον δυναμικό χειμώνα, το Pegida έπεσε σε…αντίστροφη χειμερία νάρκη και την άνοιξη, αλλά και το καλοκαίρι παρέμεινε σχετικά αδρανές και σε καμία περίπτωση δεν ήταν τόσο ενεργητικό, όσο τον χειμώνα. Πλην όμως, η έκρηξη του προσφυγικού και η συνάντηση της Γερμανίας με τη σκληρή πραγματικότητα έδωσε και πάλι τη δυνατότητα στο Pegida να αναπτυχθεί και πλέον όλο και αυξάνονται αυτοί οι πολίτες που αγανακτισμένοι από την πολιτική ανοιχτών συνόρων της Άνγκελα Μέρκελ συρρέουν σε αυτά τα συλλαλητήρια. Δεν είναι υποχρεωτικό πως ψηφίζουν τους νεοναζί του NPD, κάποιοι από αυτούς βρίσκονται στο ευρωσκεπτικιστικό AfD (Alternative für Deutschland) που εξέλεξε ευρωβουλευτές και έχασε μόλις για 0,3% την είσοδο στη γερμανική Βουλή το 2013, αλλά και στους Χριστιανοδημοκράτες της Άνγκελα Μέρκελ. Όπως άλλωστε γράφαμε και σε προηγούμενο σημείωμα, η καγκελάριος αντιμετωπίζει σφοδρή πίεση από την δεξιά πτέρυγα του κόμματός της, η οποία επιμένει σε αυστηρότερη πολιτική συνόρων και επαναπροωθήσεων μεταναστών, αλλά ακόμα και στην οικοδόμηση ενός φράχτη στα σύνορα με την Αυστρία. Την ιδέα αυτή απέρριψε διαρρήδην η Καγκελαρία δια του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Ζάιμπερτ βεβαίως.
Όσο η κατάσταση αυτή όζει στο εσωτερικό της Γερμανίας, τόσο η κινητικότητα προς το Pegida θα μεγαλώνει. Ο ρατσιστικός λόγος, λόγος μίσους, όπως τον χαρακτηρίζουν πολλοί πολιτικοί στη Γερμανία, η αντιμεταναστευτική στάση, η απαιτηση για αυστηρότερη συνοριακή και εξωτερική πολιτική, ακόμα και η ο οργανωτικός δυναμισμός ( «έχω την εντύπωση πως είναι οι μόνοι που κάνουν κάτι» μου έλεγε Βερολινέζα, η οποία βρέθηκε σε συλλαλητήρια του Pegida και δεν διαφωνεί ιδιαίτερα με τα αιτήματα που εκφράζονται) είναι στοιχεία που προσελκύουν πολλούς απογοητευμένους Γερμανούς και όχι υποχρεωτικά χαμηλόμισθους ή πλημμελώς μορφωμένους. Χωρίς να υπάρχει πλήρης στατιστική αποτύπωση των συμμετεχόντων σε αυτές τις διαδηλώσεις, η κυρίαρχη εντύπωση είναι πως δεν είναι στην πλειοψηφία τους άνθρωποι που πένονται. Πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που βρίσκουν ταυτίσεις με τους Ναζί ( κυρίως ως προς κάποιες κινήσεις τους κατά τη διαρκεια των διαδηλώσεων) πέραν του ότι παλιά μέλη νεοναζιστικών νεολαιών «ξεπλένονται» ως οργανωτικά μέλη με ακτιβιστική δράση σε αυτές τις κινητοποιήσεις.
Όπως και να έχει, το φάντασμα του Pegida πλανάται και πάλι για τα καλά από τη Γερμανία. Μόνο που η ιστορία δεν είναι υποχρεωτικό να επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Και το δράμα μέσα στο παιχνιδι είναι.
