Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Σημασία στην πολιτική δεν έχει η πραγματικότητα αυτή καθ΄ εαυτή, αλλά η ερμηνεία της πραγματικότητας από αυτούς που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Με την έννοια αυτή έχει μεγάλη σημασία η δημόσια δήλωση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα πως «η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν ήταν και δεν είναι ένα προοδευτικό σχέδιο».
Αυτό σημαίνει πως το περίφημο Grexit δεν είχε ποτέ σχεδιαστεί – από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ τουλάχιστον – ως μέσο προοδευτικού κοινωνικού μετασχηματισμού και παραγωγικής ανασυγκρότησης. Και δεν έχω κανέναν απολύτως λόγο/στοιχείο να αμφισβητήσω την «αλήθεια» αυτή του κ. Τσίπρα. Αυτό άλλωστε, όπως γνωρίζεις αναγνώστη μου, πίστευα και σημείωνα από την αρχή και εγώ: Το Grexit δεν ήταν συνδεδεμένο με κανέναν απολύτως προοδευτικό σχεδιασμό για την εξέλιξη της ελληνικής κρίσης, με ευθύνη των αυτοπροσδιοριζόμενων ως «προοδευτικές δυνάμεις» ασφαλώς!
Ήταν, ωστόσο, ένα συντηρητικό σχέδιο; Στο βαθμό που ήταν «το Σχέδιο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, του υπουργού οικονομικών της Γερμανίας» – όπως λέει ο κ. Τσίπρας – δεν μπορεί παρά να ήταν! Και γιατί να ήταν; Επειδή «η έξοδος, ιδιαίτερα μετά από πέντε χρόνια λεηλασίας του ενός τετάρτου του Εθνικού μας πλούτου με στόχο τη παραμονή στο ευρώ, θα σήμαινε επιπρόσθετη ισόποση λεηλασία και μάλιστα ακαριαία. Και ταυτόχρονα θα σήμαινε και την απώλεια των καταθέσεων των λαϊκών στρωμάτων στις τράπεζες», ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός και θα συμφωνούσε ασφαλώς εκτός από εμένα και κάθε καλόπιστος άνθρωπος.
Είναι, ωστόσο, αυτό που καθιστά το Grexit συντηρητικό σχέδιο ή μήπως είναι αυτό η απειλή που το καθιστά αιτιατό μηχανισμό για την άσκηση ακραία συντηρητικής οικονομικής πολιτικής στην Ελλάδα, από αυτούς μάλιστα που αμφισβήτησαν έντονα την στρατηγική Σόιμπλε / τρόικας στο ελληνικό ζήτημα της ευρωζώνης;
Εάν η απειλή εφαρμογής ενός συντηρητικού σχεδίου οδηγεί στην ανάπτυξη μιας σαφώς συντηρητικής πολιτικής για να το αποκρούσει, από τους προοδευτικούς αυτή τη φορά, σε τι διαφέρουν αυτοί από τους συντηρητικούς πολιτικούς τους αντιπάλους; Στο φρόνημα; Στο ότι αυτοί αγωνίστηκαν εναντίον του «Σόιμπλε» και έχασαν συγκυριακά, επειδή ακόμη και ο Πούτιν αποδείχθηκε «καρφί» και «γλύφτης» της ηγεσίας της ΕΕ; Δυστυχώς, διαφέρουν στο ότι είναι αυτοί που κατέστησαν το Grexit μοναδικό και αδιαμφισβήτητο παράγοντα σεκιουριτοποίησης της ελληνικής κρίσης.
Εάν πιστεύεις πως δεν θα μπορούσε να υπάρξει (: να σχεδιάσεις εσύ) μια προοδευτική εναλλακτική στο πλαίσιο μιας «υπόθεσης Grexit», τότε είναι προφανές πως πολιτεύεσαι και διαπραγματεύεσαι μονοδιάστατα στη βάση της αποτροπής του πάση θυσία. Υιοθετείς τη συντηρητική πολιτική του Σόιμπλε, για να αποφύγεις την απειλή για Grexit που εκφράζει ο Σόιμπλε! Άρα, το Grexit είναι μια φενάκη που διαμορφώνει μονοδιάστατα το δίλημμα ασφαλείας (security dilemma) για την Ελλάδα και το πολιτικό της σύστημα.
Και τι πράττει στην ουσία η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα; Τοποθετεί, δηλαδή εγκλωβίζει βαθύτερα το ελληνικό ζήτημα σε αυτό το «security dilemma», το οποίο ορίζει αυθεντικά ως δίπολο σταθερότητας (: Grexit ή συντεταγμένη πτώχευση και φτωχοποίηση με κλιμακούμενη εσωτερική υποτίμηση και έλεγχο ρευστότητας/κεφαλαίων) ο κύριος Σόιμπλε. Τι κάνει ο κ. Τσίπρας, λοιπόν; Παίζει το παιχνίδι του κ. Σόιμπλε, ενώ οι προηγούμενοι πρωθυπουργοί της κρίσης, μάλλον «σοβαρότεροι» από αυτόν, φρόντιζαν για να τελειώσει – με μεγάλο κόστος ασφαλώς για την ελληνική κοινωνία – μια ώρα αρχύτερα το παιχνίδι αυτό στη βάση του «security dilemma»-Σόιμπλε, το οποίο είναι μεγάλο ψέμα να ισχυριστεί κάποιος πως αμφισβητήθηκε στα σοβαρά από την διοίκηση των ΗΠΑ, τον Πόυτιν ή τους κινέζους!
Κάνανε καλά οι προηγούμενοι έλληνες πρωθυπουργοί της κρίσης; Όχι ασφαλώς, λάθος και υποκριτικά χειρίστηκαν το ζήτημα! Αυτό όμως που έκανε και κάνει ο κ. Τσίπρας, είναι με πολιτικούς όρους χειρότερο. Η δική του ανικανότητα και ανωριμότητα– μια και δεν θέλω να πιστέψω κάτι συνωμοτικό και χυδαιότερο – επιβεβαίωσε και ενίσχυσε το «security dilemma»-Σόιμπλε, που είχε αρχίσει να σχηματίζεται ως κυρίαρχο στοιχείο στο αφήγημα της ελληνικής κρίσης, την αμέσως προηγούμενη περίοδο από τη δική του θητεία στο πρωθυπουργικό αξίωμα.
Και έτσι …μπορείς να κάνεις τα πάντα σήμερα εκτός από (πολιτική) διαπραγμάτευση! Και αν δεν μπορείς να κάνεις πολιτική διαπραγμάτευση, τότε δεν μπορείς να κάνεις καμία απολύτως διαπραγμάτευση ως ηγέτης κράτους. Το μόνον που διαπραγματεύεται ο κύριος Τσίπρας, στο εξωτερικό και στο εσωτερικό ταυτόχρονα, είναι η δική του, πολιτική, αναφερόμενη ταυτότητα. Και αυτή ενισχύεται στο πλαίσιο της σύγχρονης, φθαρμένης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας – και όχι ασφαλώς ευρωπαϊκής αριστεράς – από την τελολογικού χαρακτήρα προσέγγιση στο σχήμα του «security dilemma»-Σόιμπλε, πως «η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν ήταν και δεν είναι ένα προοδευτικό σχέδιο»!
