Είναι λίγο οξύμωρο στην εποχή μας μια επιχείρηση να ευαγγελίζεται πως διαθέτει «δίκαια προϊόντα» βγαλμένα από μια «ηθική διαδικασία». Για να παραφράσουμε και τον Όργουελ, ας δεχτούμε πως κάποιες εταιρίες είναι «πιο δίκαιες από τις υπόλοιπες» και ας θεωρήσουμε τις προθέσεις τους καλές και αγαθές.
Σύμφωνα με το in.gr, το Fairphone λοιπόν [μεταφράζεται ως «Δίκαιο Τηλέφωνο»] είναι το νέο Android smartphone που δεν ξεχωρίζει τόσο για την όποια «εξυπνάδα» των προσφερομένων υπηρεσιών του, αλλά κυρίως και πρωταρχικώς για τον τρόπο παραγωγής του.
Η ολλανδική εταιρεία που το πουλάει υποστηρίζει πως διασφαλίζονται οι αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας των υπάλληλων της, από το πρώτο στάδιο, αυτό της εξόρυξης των πρώτων υλών, όσο και κατά την παραγωγή, μέχρι αυτό να φτάσει στα χέρια μας. Έρχεται δηλαδή σε πλήρη αντίθεση με τα, λεγόμενα, «ματωμένα» smartphones που είναι «βουτηγμένα» στο αίμα εργαζομένων που δουλεύουν υπό συνθήκες σκλαβιάς, σε επικίνδυνα ορυχεία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, για λογαριασμό μεγάλων εταιρειών κατασκευής φορητών συσκευών επικοινωνίας.
Το Fairphone διαθέτει Android 4.2 Jelly Bean, 4.3″ οθόνη αφής με ανάλυση 960×540, 1.2GHz quad-core επεξεργαστή, 1GB RAM, 16GB αποθηκευτικό χώρο, κάμερα 8MP και 1.3MP μπροστά με μπαταρία 2,000mAh, τεχνικά χαρακτηριστικά που είναι ικανοποιητικά για ένα μέσο χρήστη ενώ η τιμή του ανέρχεται στα 310 ευρώ. Βέβαια, το «ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» του έναντι των υπόλοιπων smartphone της αγοράς είναι, όπως επανειλημμένα ισχυρίζονται οι κατασκευαστές του, το γεγονός πως υπάρχει απόλυτη διαφάνεια σχετικά με τις πρώτες ύλες που θα χρησιμοποιήσουν, ενώ ένα δεύτερο συν του όλου εγχειρήματος είναι το ότι η συσκευή είναι πλήρως ανακυκλώσιμη.
Η πρώτη «φουρνιά» κινητών ξεπούλησε πριν έναν ακριβώς χρόνο, όταν στα τέλη του 2013 πουλήθηκαν και οι 5.000 συσκευές που είχαν κατασκευαστεί. Ακολούθησε μια δεύτερη φουρνιά FairPhone, με 35.000 τεμάχια να κυκλοφορούν από τον Μάιο του 2014.
«Πρέπει να ξανασκεφθούμε τον τρόπο και τις συνθήκες παραγωγής ηλεκτρονικών προϊόντων. Το Fairphone αποτελεί εναλλακτική επιλογή για ένα αυξανόμενο αριθμό υποψιασμένων καταναλωτών, αλλά είναι επίσης ένα τρόπος να προετοιμάσουμε και να εμπνεύσουμε τη βιομηχανία να λειτουργήσει διαφορετικά» τονίζει ο γενικός διευθυντής της Fairphone Μπας φαν Άμπελ, που για το λόγο αυτό αρνήθηκε να κάνει αυτό που θα περίμεναν οι περισσότεροι: Εκεί που όλοι θα ανέμεναν η εταιρία να παράγει τα κινητά της σε χώρες που βρίσκονται μακριά από τις διακεκαυμένες περιοχές του Ανατολικού Κονγκό, ο 37χρονος εμπνευστής τους αποφάσισε να τα κατασκευάζει σε χώρες που είναι ύποπτες για κακομεταχείριση των εργαζομένων και άθλιες συνθήκες εργασίας. Όπως η Κίνα, ο τόπος κατασκευής των Fairphones.
«Αν μεταφέραμε την παραγωγή στην Αυστραλία, νιώθω πως θα αποφεύγαμε να ασχοληθούμε και να λύσουμε το φλέγον αυτό ζήτημα» σημείωνε ο Φαν Αμπελ σε συνέντευξη του στα γαλλικά ΜΜΕ.
Βέβαια, όπως υποστηρίζουν πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι εταιρίες αυτές, από την πιο μεγάλη ως την πιο μικρή, είναι δύσκολο να γνωρίζουν λεπτομέρειες για τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν στις συσκευές τους αλλά και τις συνθήκες εργασίας που επικρατούν κατά την εξόρυξη των μέταλλων καθώς εμπλέκονται πολλοί μεσάζοντες που περιπλέκουν την ενδελεχή επόπτευση της όλης διαδικασίας.
Η ουσία πάντως είναι πως ένας άνθρωπος και η εταιρία του πασχίζει, όπως λέει, να «πολεμήσει το σύστημα από μέσα και να προσπαθήσει να αλλάξει την υπάρχουσα κατάσταση, όντας μέρος της όλης διαδικασίας και όχι αποφεύγοντας την».
