Στον εμπλουτισμό ουρανίου σε ποσοστό 5% θα προχωρήσει το Ιράν στο υπόγειο πυρηνικό του εργοστάσιο στο Φορντό σήμερα Τετάρτη, όπως ανακοίνωσε χθες ο επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας της χώρας Αλί Ακμπάρ Σαλεχί προσθέτοντας ότι η χώρα έχει την ικανότητα να εμπλουτίσει ουράνιο σε ποσοστό 20%, αν αυτό καταστεί αναγκαίο.
«Θα εμπλουτίσουμε ουράνιο σε ποσοστό 5% στο Φορντό. Στην παρούσα φάση έχουμε αρκετό εμπλουτισμένο ουράνιο σε ποσοστό 20% αλλά μπορούμε να το παράγουμε, αν αυτό χρειαστεί» είπε ο Σαλεχί, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων των φοιτητών ISNA, μια μέρα προτού το Ιράν κάνει ένα ακόμη βήμα υπαναχώρησης από τη δέσμευσή του στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα του 2015.
Η επανάληψη των δραστηριοτήτων εμπλουτισμού ουρανίου, τις οποίες η Ισλαμική Δημοκρατία έως τώρα είχε «παγώσει», συνιστά μία ακόμη κίνηση περιορισμού των διεθνών δεσμεύσεων του Ιράν σε σχέση με το πυρηνικό πρόγραμμά του.
Το μέτρο, το οποίο ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί, λαμβάνεται την επομένη της εκπνοής προθεσμίας που είχε δώσει η Τεχεράνη στους εταίρους της στη συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα που υπογράφηκε στη Βιέννη το 2015, ώστε αυτοί να τη βοηθήσουν να παρακάμψει τις συνέπειες της αποχώρησης των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018.
Η απόφαση σηματοδοτεί την τέταρτη φάση ενός σχεδίου περιορισμού των ιρανικών δεσμεύσεων που άρχισε τον Μάιο ως απάντηση στην μονομερή αμερικανική αποχώρηση. Με την πολιτική αυτή, η Τεχεράνη επιδιώκει να ασκήσει πίεση στους εταίρους της που παραμένουν συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας (Κίνα, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία και Γερμανία) ώστε να τη βοηθήσουν να παρακάμψει τις κυρώσεις που επανέφερε η Ουάσιγκτον μετά την αποχώρησή της από τη συμφωνία, και οι οποίες στραγγαλίζουν την οικονομία της.
Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Μεγάλο βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση
Μερικές ώρες μετά την ανακοίνωση της Τεχεράνης εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε λόγο για «απόπειρα πυρηνικού εκβιασμού» χαρακτηρίζοντας την απόφαση του Ιράν «ένα μεγάλο βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση».
Η επανέναρξη του εμπλουτισμού ουρανίου από πλευράς της Τεχεράνης, που «περιφρονεί δεσμεύσεις-κλειδιά» ως προς το ιρανικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας, «είναι ένα μεγάλο βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση και υπογραμμίζει τις προκλήσεις που θέτει το Ιράν για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια» ανέφερε η εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μόργκαν Ορτέιγκους.
Η ίδια διαβεβαίωσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση «θα συνεχίσει να ασκεί μέγιστη πίεση στο καθεστώς [σ.σ. στο Ιράν] ωσότου να σταματήσει την αποσταθεροποιητική δραστηριότητά του, ιδίως τις δραστηριότητες που μπορεί να οδηγήσουν στην εξάπλωση».
Από την πλευρά του το Κρεμλίνο εξέφρασε «κατανόηση για τις ανησυχίες» της Τεχεράνης έναντι των κυρώσεων, προσθέτοντας ότι «παρατηρεί με ανησυχία την εξέλιξη της κατάστασης».
Παρίσι, Λονδίνο και Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσαν την Τεχεράνη να υπαναχωρήσει στην απόφασή της η οποία, σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών, «αντιβαίνει στη συμφωνία» της Βιέννης. Οι δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου «παραβιάζουν κατάφωρα τη συμφωνία και θέτουν έναν κίνδυνο για την εθνική μας ασφάλεια», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ Ράαμπ. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι κάλεσε το Ιράν να «μην λάβει νέα μέτρα που θα υπονομεύσουν περισσότερο» τη συμφωνία και θα καταστήσουν ακόμη δυσκολότερη τη διάσωσή της.
Ροχανί: «Αναστρέψιμα» μέτρα
Σύμφωνα με τον Ροχανί, το Ιράν θα επαναλάβει τις δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου στο υπόγειο εργοστάσιό του στο Φορντό, (περίπου 180 χλμ. νοτίως της Τεχεράνης), τις οποίες είχε παγώσει βάσει της συμφωνίας της Βιένης. Όπως προβλέπει η συμφωνία, το Ιράν διαθέτει στο Φορντό 1.044 συσκευές φυγοκέντρησης πρώτης γενιάς IR-1 που δεν λειτουργούν έως τώρα. «Από αύριο, θα αρχίσουμε να διοχετεύουμε αέριο (εξαχλωριούχο ουράνιο) στο Φορντό» πρόσθεσε αναφερόμενος στη μέθοδο που ακολουθείται για την παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου με ισότοπο 235 από τις συσκευές αυτές.
Ο Ροχανί διευκρίνισε ότι όλες οι πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν παραμένουν υπό τον έλεγχο της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ). Το Ιράν υποβάλλεται στις αυστηρότερες επιθεωρήσεις που έχουν επιβληθεί ποτέ από το όργανο αυτό του ΟΗΕ.
Στη Βιέννη, το Ιράν δέχτηκε να μειώσει δραστικά τις πυρηνικές του δραστηριότητες – ώστε να εγγυηθεί την αποκλειστικά μη στρατιωτική χρήση τους- ως αντάλλαγμα για την άρση μέρους των διεθνών κυρώσεων.
Η επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων στερεί στο Ιράν οφέλη που ανέμενε από τη συμφωνία και βύθισε την ιρανική οικονομία σε σοβαρή ύφεση.
Ο Ροχανί δήλωσε ότι τα μέτρα που πήρε η χώρα του είναι «αναστρέψιμα» και ότι η Τεχεράνη παραμένει πρόθυμη να σεβαστεί πλήρως τις δεσμεύσεις της μόλις οι άλλες πλευρές θα πράξουν το ίδιο λαμβάνοντας μέτρα που ικανοποιούν τα αιτήματά της. Το Ιράν ζητεί κυρίως να μπορεί να εξάγει το πετρέλαιό του και το χρηματοπιστωτικό του σύστημα να μπορεί να εξέλθει από την απομόνωση στην οποία το έθεσαν οι αμερικανικές κυρώσεις.
Έως σήμερα, Ευρωπαίοι, Κινέζοι και Ρώσοι αποδείχτηκαν ανίκανοι να βοηθήσουν την Τεχεράνη.
Το Ιράν παραμένει δεσμευμένο στις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις με ορισμένες χώρες, πρόσθεσε ο Ροχανί υπονοώντας τις προσπάθειες που καταβάλλει η Γαλλία για μια λύση στο αδιέξοδο.
Ενώ ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ επανέλαβε πρόσφατα την αντίθεσή του σε οποιαδήποτε διάλογο με την Ουάσινγκτον, ένας διπλωμάτης έκρινε «ενθαρρυντική την αναφορά του Ροχανί για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων κεκλεισμένων των θυρών».
Από τον Μάιο, το Ιράν άρχισε να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστό που υπερέβαινε τον ανώτατο όριο που προβλέπει η συμφωνία της Βιέννης (3,67%) και να συντηρεί ποσότητες που υπερβαίνουν το όριο των 300 κιλών που αναφέρεται στη συμφωνία. Τη Δευτέρα, η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι στο εξής θα παράγει ημερησίως 5 κιλά ουρανίου ελαφρώς εμπλουτισμένου, ποσότητα υπερδεκαπλάσια σε σχέση με τις αρχές Σεπτεμβρίου. Το Ιράν περιορίζει ωστόσο το ποσοστό του στο εμπλουτισμό στο 4,5%, λιγότερο από το 20% που εμπλούτιζε πριν από τη συμφωνία, και πολύ λιγότερο από το 90% που απαιτείται για μια στρατιωτική χρήση.
Πηγή: naftemporiki.gr με πληροφορίες από AFP, Reuters, DPA