Γράφει ο Ανδρέας Γ.Μπανούτσος
Σε προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη[1]. Στο σημερινό μας άρθρο θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε την τυχοδιωκτική πολιτική της Σαουδικής Αραβίας στη Μέση Ανατολή σε σχέση με το ISIS και το ευρύτερο περιβάλλον ασφαλείας.
Είναι λίγο πολύ γνωστό ο ρόλος της Σαουδικής Αραβίας στη χρηματοδότηση άμεσα ή έμμεσα Ισλαμιστικών τρομοκρατικών ομάδων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής όπως επιβεβαιώνει και η αναφορά της πρώην Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον σε επίσημο κείμενο της Αμερικανικής κυβέρνησης που δημοσιοποιήθηκε από τα WikiLeaks[2], καθώς επίσης και η αναφορά του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν σε μία εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ[3] τον Οκτώβριο του 2014 όπου έκανε λόγο ότι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή με προεξάρχουσα τη Σαουδική Αραβία χρηματοδότησαν με εκατομμύρια δολάρια και δεκάδες τόνους όπλων οποιονδήποτε πολεμούσε τον Άσαντ στη Συρία με στόχο την ανατροπή του ιδίου και της κυβέρνησής του (regime change). Βέβαια επισήμως η Σαουδική Αραβία αρνείται κάθε ανάμειξη στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία ή πολύ περισσότερο την οποιαδήποτε χρηματοδότηση Ισλαμιστικών τρομοκρατικών ομάδων. Μάλιστα τον Μάρτιο του 2014 ανακήρυξε επίσημα το ISIS, το Μέτωπο Αλ Νούσρα και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ως τρομοκρατικές οργανώσεις, ενώ από τον Αύγουστο του 2014 συμμετέχει στην καθοδηγούμενη από τις ΗΠΑ «Συμμαχία των προθύμων» κατά του ISIS.
Παρασκηνιακά όμως παρείχε και παρέχει κάθε είδους υποστήριξη στο ISIS μαζί με την Τουρκία και το Κατάρ προκειμένου να ανατρέψει την κυβέρνηση Άσαντ στη Συρία. Στην Υεμένη, η Σαουδική Αραβία συνεχίζει την φιλοπόλεμη τυχοδιωκτική της πολιτική που ναι μεν ως διακηρυγμένο στόχο της έχει την αποκατάσταση του εκδιωχθέντα Μανσούρ Χάντι στην Προεδρία της χώρας, επί της ουσίας όμως στοχεύει στη μετατροπή της Υεμένης σε προτεκτοράτο της. Η τυχοδιωκτική αυτή πολιτική δυστυχώς είχε και έχει ως «παράπλευρες απώλειες» χιλιάδες αμάχους. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως αυτή η ανερμάτιστη πολιτική της Σαουδικής Αραβίας, με την ανοχή των Δυτικών της συμμάχων, έχει δημιουργήσει μια άνευ προηγουμένου αστάθεια σε όλη τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική και ως αποτέλεσμα έχει την σημαντική αύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα και την ΕΕ οι οποίες πλέον δεν είναι διαχειρίσιμες.
Επανερχόμενοι στη τρομοκρατική δραστηριότητα του ISIS στη Συρία και το Ιράκ, διαπιστώνουμε την αναποτελεσματικότητα των αεροπορικών επιδρομών της «Συμμαχίας των προθύμων» στην καταπολέμησή του υβριδικού αυτού κράτους. Απόδειξη είναι ότι το ISIS όχι μόνο υποχωρεί από τις θέσεις του, αλλά αντίθετα προελαύνει με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την κατάληψη της αρχαίας Παλμύρας τον Μάιο, η οποία πέρα από την πολιτιστική της αξία και τον κίνδυνο καταστροφής της από τους παρανοϊκούς Τζιχαντιστές δολοφόνους, έχει και τεράστια στρατηγική σημασία δεδομένου ότι αποκόπτει την πανάρχαια χερσαία σύνδεση της Κίνας και του Ιράν με τη Μεσόγειο, γνωστή και ως «δρόμο του μεταξιού». Μετά την πρόσφατη επίτευξη συμφωνίας (14/7/2015) μεταξύ των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ ( ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία) συν την ΕΕ και τη Γερμανία και του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, ο γράφων εκτιμά ότι ανοίγει ο δρόμος για μια διεθνή συνεννόηση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ που στόχο θα έχει την αποτελεσματική καταπολέμηση του ISIS με τη στήριξη και ενίσχυση των χερσαίων στρατιωτικών δυνάμεων της Συρίας και του Ιράκ.
Επειδή ωστόσο για να είμαστε ρεαλιστές η συνεννόηση αυτή είναι μάλλον δύσκολο να επιτευχθεί υπό τις παρούσες συνθήκες έντασης στις σχέσεις Ανατολής- Δύσης αυτό που μπορεί να γίνει άμεσα είναι να εφαρμοστούν οι προβλέψεις των αποφάσεων 2170 και 2178 του ΣΑ του ΟΗΕ που μεταξύ άλλων καταδικάζουν απερίφραστα τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων. Η εφαρμογή των προαναφερθέντων αποφάσεων του ΣΑ είναι και προς το καλώς εννοούμενο συμφέρον της Σαουδικής Αραβίας δεδομένου ότι το τέρας (ISIS) που δημιούργησε και εξέθρεψε αν δεν αποκρουστεί έγκαιρα θα καταβροχθίσει και το χέρι που το τάιζε.