Ο ρόλος των ΟΤΑ στη διαχείριση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ απασχόλησε τις πρόσφατες συναντήσεις που είχαν τα συλλογικά όργανα των Δήμων και των Περιφερειών με υπουργούς της Κυβέρνησης.
Στην πρώτη συνάντηση με τον υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Νίκο Βούτση, οι δήμαρχοι ζήτησαν τη συμμετοχή των δήμων στη διαχείριση του ΕΣΠΑ, για τα έργα που τους αφορούν, -πάγιο αίτημα της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού- καθώς και τη διασφάλιση της συνέχισης και ολοκλήρωσης δημοτικών έργων που χρηματοδοτούνται από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ μέσω της ΕΕΤΑΑ και τα οποία κινδυνεύουν με ματαίωση εφόσον δεν ολοκληρωθούν μέχρι στις 31/12/2015, ενώ οι δήμοι θα κληθούν να επιστρέψουν τη χρηματοδότησή τους.
Οι Περιφέρειες, από την πλευρά τους ζήτησαν την ενδυνάμωση του ρόλου των Περιφερειών στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρα και, περαιτέρω, την κατάργηση ενδιάμεσων φορέων και συγκεκριμένα την ΕΕΤΑΑ ΑΕ, προτείνοντας τα κονδύλια να διαχειρίζονται από τις υπάρχουσες Διαχειριστικές Αρχές.
Ακολούθησε απάντηση της ΚΕΔΕ με τίτλο : «Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη στη χώρα χωρίς την Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού». Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Για τους Ο.Τ.Α. η διαχείριση των πόρων του νέου Ε.Σ.Π.Α. αποτελεί πρώτης προτεραιότητας ζήτημα. Στη διαχείριση αυτή απαιτούμε να έχουμε ρόλο ουσιαστικό, κι όχι διακοσμητικό, όπως κάποιοι επιθυμούν. Δεν θα αποδεχθούμε ρόλο κομπάρσου σε ένα θέμα που αφορά το μέλλον των τοπικών μας κοινωνιών».
Όλα αυτά σε μια περίοδο όπου το υπουργείο έχει ενημερώσει για την πρόθεσή του να καταργήσει τον πολιτικό ρόλο των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, γεγονός που κατ’ επέκταση, αφήνει κενά στη στελέχωση της Επιτροπής που προβλεπόταν να δημιουργηθεί βάσει τροπολογίας που πέρασε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, με απόφαση της ΚΕΔΕ και σύμφωνη γνώμη της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων (ΠΕΔ) συγκροτείται «Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ)», η οποία θα λειτουργεί ως «υποεπιτροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΕΠ». Πρόεδρος της επιτροπής θα είναι ο εκπρόσωπος της ΚΕΔΕ και η σύνθεσή της θα περιλαμβάνει δύο μέλη του Δ.Σ. της ΠΕΔΑ με τους αναπληρωτές τους, ένα μόνο μέλος από το περιφερειακό συμβούλιο και εκπρόσωπο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης -της «διορισμένης περιφέρειας»- με τον αναπληρωτή του. Μία ρύθμιση που είχε αφήσει ικανοποιημένους τους δημάρχους, ενώ αντιθέτως είχε προκαλέσει αντιδράσεις από πλευράς, περιφερειαρχών. Το ερώτημα που δημιουργείται είναι πώς θα διαμορφωθεί η νέα σύνθεσή της, εφόσον δεν θα στελεχώνεται από εκπρόσωπο των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Οι συναντήσεις με Σταθάκη
Οι προτάσεις της ΚΕΔΕ, για τη βελτίωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020, συζητήθηκαν και στη διάρκεια συνεδρίασης της Επιτροπής ΕΣΠΑ. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης, ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής ότι έχει ζητηθεί συνάντηση με τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργο Σταθάκη, για όλα τα θέματα αρμοδιότητάς του που αφορούν τους δήμους και κυρίως για το νέο ΕΣΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η Επιτροπή ΕΣΠΑ της ΚΕΔΕ κατέληξε στις εξής προτάσεις, τις οποίες θα καταθέσει προς συζήτηση στην κυβέρνηση:
– Για το τρέχον ΕΣΠΑ 2007-2013, να λυθεί η εκκρεμότητα χρηματοδότησης για την ολοκλήρωση των έργων Δήμων τα οποία διαχειρίζεται η ΕΕΤΑΑ, ως ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης.
– Για το νέο ΕΣΠΑ:
· Να εγκριθεί η χρηματοδότηση υποστήριξης των Δήμων από την Τεχνική Βοήθεια, που διαχειρίζεται η ΜΟΔ, για την ωρίμανση των νέων έργων τους, όπως είχε συμφωνηθεί με την προηγούμενη Κυβέρνηση.
· Να υιοθετηθεί η πρόταση της ΚΕΔΕ για το Πρόγραμμα Ενδυνάμωσης και Υποστήριξης των Δήμων ως δικαιούχων του νέου ΕΣΠΑ, που θα περιλαμβάνει την υποστήριξη των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Επιτροπών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την ενδυνάμωση των ορεινών και νησιωτικών Δήμων, την οργάνωση και τον λειτουργικό εκσυγχρονισμό όλων των Δήμων, την υποστήριξη για τη διασφάλιση της διαχειριστικής τους επάρκειας κ.λπ.
· Να ρυθμιστεί νομοθετικά η δυνατότητα κάθε Δήμου να προκηρύσσει και να υπογράφει σύμβαση για τεχνικό σύμβουλο υποστήριξης των υπηρεσιών του, για την ωρίμανση και την εκτέλεση των έργων του.
Όσον αφορά το θέμα της διαχειριστικής επάρκειας των Δήμων η ΚΕΔΕ ζητά:
· Να διατηρήσουν τη βεβαίωση διαχειριστικής επάρκειας, όσοι Δήμοι την έχουν ήδη αποκτήσει.
· Να δοθεί η δυνατότητα πρόσληψης εξειδικευμένου προσωπικού στους Δήμους, που θέλουν να αποκτήσουν διαχειριστική επάρκεια.
· Στο πλαίσιο του αναπτυξιακού προγραμματισμού, να διασφαλιστούν και άλλοι εναλλακτικοί τρόποι διαχειριστικής επάρκειας ή υλοποίησης των έργων, όπως η υπογραφή προγραμματικών συμβάσεων,
Ακόμη, να διασφαλιστεί θεσμικά και προγραμματικά ο διακριτός ρόλος Δήμων και Περιφερειών στην εξειδίκευση, τη διαχείριση και την εφαρμογή Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Βεβαίως, συνάντηση με τον υπουργό είχε και η ΕΝΠΕ. Στη συνάντηση συζητήθηκαν τα πιεστικά ζητήματα που σχετίζονται με το αίτημα της ΕΝΠΕ για παράσταση στην ολοκλήρωση του τρέχοντος ΕΣΠΑ και ο προγραμματισμός για την έναρξη του νέου προγράμματος στο οποίο ο ρόλος των 13 Περιφερειών στη διαχείριση των κονδυλίων είναι κεντρικός.
Μετά τη συνάντηση, ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, Κώστας Αγοραστός δήλωσε: «Είχαμε καταρχήν την ευκαιρία να συγχαρούμε τον Υπουργό για την ανάληψη των καθηκόντων του σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την Ελληνική οικονομία. Αποφασίσαμε να εντείνουμε τη συνεργασία μας τόσο για το νέο ΕΣΠΑ, ώστε να μην χαθεί χρόνος αλλά και ούτε ένα ευρώ από την πραγματική οικονομία, όσο και για την άμεση αποκατάσταση των τεράστιων καταστροφών στις δημόσιες υποδομές από τις πρόσφατες πλημμύρες».