Γράφει η Ιφιγένεια Ζώτου
“Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα…” έλεγε τραγουδιστά ο Διονύσης Σαββόπουλος και είναι αλήθεια. Τα παιδιά τα ξέρουν όλα και πιο πολύ απ’ όλα. ξέρουν τους γονείς τους. Από εκείνους έμαθαν τα πάντα. Οι γονείς τους τα έδειξαν όλα. Μπορούν όμως οι γονείς να διδάξουν σε αυτά τα πλάσματα που τόσο λατρεύουν, πράγματα στα οποία οι ίδιοι δεν έμαθαν ποτέ να πιστεύουν; Μπορεί ένας πατέρας καπνιστής να μάθει στον γιο του τις αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος; Μπορεί μια μητέρα να μάθει την κόρη της να αγαπήσει το σώμα της, όταν η ίδια μισεί το δικό της;
Η Brené Brown, ακαδημαϊκός, συγγραφέας, σύζυγος, κόρη, αδελφή και μητέρα δύο παιδιών, υποστηρίζει πως όχι. Η ίδια ήρθε στο προσκήνιο μετά την ομιλία της στο TED talk όπου υποστήριξε ότι για να ζήσεις μια ζωή γεμάτη, πρέπει να δείξεις θάρρος και για να δείξεις θάρρος πρέπει να κάνεις πράγματα που φοβάσαι. Η ομιλία της στέφτηκε με επιτυχία αφού πάνω από 10.000.000 άνθρωποι την παρακολούθησαν σε απευθείας μετάδοση και αποδέχθηκαν το μήνυμά της πως πρέπει να σταματήσει να μας απασχολεί η τελειότητα, να αποδεχτούμε τους εαυτούς μας και να δούμε όλοι, αυτά που έχουν πραγματικά σημασία.
Στο τελευταίο βιβλίο της η Brown μοιράζεται μια δυνατή εμπειρία της, όταν ρώτησε παιδιά να της πουν τη διάφορα του να ανήκεις και του να εντάσσεσαι σε μια ομάδα. Τα παιδιά απάντησαν ότι το να εντάσσεσαι κάπου είναι το να θέλεις να είσαι μέρος μιας ομάδας ενώ το να ανήκεις κάπου σημαίνει ότι οι υπόλοιποι σε θέλουν ακριβώς όπως είσαι. Αυτό που τη σόκαρε πραγματικά είναι η φράση ενός παιδιού «είναι πολύ σκληρό να μην γίνεσαι αποδεκτός στο σχολειό αλλά τίποτα δεν είναι πιο οδυνηρό από το να νιώθεις ότι δεν ανήκεις στο σπίτι σου.».
Χωρίς λοιπόν να το θέλουν οι γονείς, προκαλούν τη θλίψη στα παιδιά τους όταν τα αφήνουν να αισθανθούν την απογοήτευση, την αδιαφορία ή την αμηχανία που νιώθουν κάποιες φόρες για αυτά. Ζούμε σε μια κοινωνία που έχει τον φόβο της ανεπάρκειας. Αυτό είναι κάτι που η Brown πιστεύει ότι μπορούμε να το ελαχιστοποιήσουμε αποβάλλοντας την κουλτούρα αυτή που μας κάνει να αποφεύγουμε την ντροπή και να φοβόμαστε τη διαπόμπευση. Αν το παιδί έχει πρόβλημα με κάποιον δάσκαλο αυτό που οι γονείς κάνουν συνήθως είναι να μιλήσουν οι ίδιοι με εκείνον. Όχι, πρέπει να ενθαρρύνουν το ίδιο το παιδί να αντιμετωπίσει τον δάσκαλό του και να εκφράσει τα προβλήματα του.
Το να είσαι γονιός είναι δύσκολη και σκληρή δουλειά. Κανείς όμως δεν είναι τέλειος. Μπορεί και σε αυτές τις σχέσεις να γίνουν λάθη. Όταν οι γονείς κάνουν λάθη πρέπει να ζητούν συγγνώμη από τα παιδιά. Αυτό δεν τους μειώνει σαν γονείς, το αντίθετο μάλιστα. Άνθρωποι που δεν μπορούν να ζητήσουν συγγνώμη είναι αυτοί που δεν άκουσαν ποτέ τους δικούς του γονείς να ζητούν συγγνώμη και μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον που υπήρχαν αισθήματα ντροπής.
Τα παιδιά τελικά μάλλον δεν γεννιούνται αλλά γίνονται. Και γίνονται όπως τα γαλουχήσει ο γονιός. Όμως δεν μπορείς να κάνεις το παιδί σου κάτι που δεν είσαι εσύ. Είναι κομμάτι σου άλλωστε. Για αυτό το ζητούμενο δεν είναι πάντα μόνο να αναρωτιέται κανείς «είμαι σωστός γονέας;» αλλά το να προσπαθεί να επιτύχει εκείνη την προσωπική ανάπτυξη που θα βοηθήσει και τον ίδιο σαν γονέα αλλά και σαν άνθρωπο αλλά και το παιδί.