Η ανασκαφική έρευνα στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης πλησιάζει στην πλέον κρίσιμη και πιθανότατα τελική φάση της. Το χώμα που αφαιρείται από τον τρίτο θάλαμο,…
δηλαδή μπροστά από το ψηφιδωτό με την Αρπαγή της Περσεφόνης, βρίσκεται πλέον σε ύψος περίπου 3.4 μέτρων από το δάπεδο.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, τίποτα καινούργιο ή αξιοσημείωτο δεν έχει εντοπιστεί μέχρι στιγμής και κανένα από τα προηγούμενα στοιχεία (μεγαλύτερο βάθος, σκαλοπάτια ή ράμπα κ.λπ) δεν επιβεβαιώνεται.
Κατά τους ανασκαφείς, η επικρατέστερη εικασία σχετικά με το συγκεκριμένο διαμέρισμα στο εσωτερικό του Τύμβου είναι πως πρόκειται για τον κυρίως ταφικό θάλαμο και ότι αυτή η «σήραγγα» με τους διαδοχικούς προθαλάμους, φτάνει στο τέλος της.
Εν τω μεταξύ, καθώς το σασπένς κορυφώνεται εν όψει του γκραν φινάλε στο θρίλερ της Αμφίπολης, εξελίσσεται ένας άτυπος πλειοδοτικός διαγωνισμός θεωριών σχετικά με το ενταφιασμένο πρόσωπο. Σε Ελλάδα και εξωτερικό προτείνονται διάφορες προσωπικότητες, επιφανείς άνδρες αλλά και γυναίκες, όλες με κάποια σχέση συγγένειας ή έστω συνάφειας με την δυναστεία των Τημενιδών, δηλαδή με τον Φίλιππο Β’ και τον Μέγα Αλέξανδρο.
Ωστόσο, σε αυτό το ακατάσχετο name dropping, υπάρχουν αναγκαστικά αστερίσκοι και υποσημειώσεις, καθώς και η ανάγκη συνδυασμού των δεδομένων. Διότι, κάποιος που δεν διαθέτει απαραιτήτως βαθιά αρχαιολογική παιδεία, δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί πώς θα ήταν δυνατόν πχ να είχε τοποθετηθεί ο θεόρατος Λέων, ο οποίος αποδίδεται στον στρατηγό Λαομέδοντα, ενώ το ίδιο το ταφικό μνημείο κατασκευάστηκε προς τιμήν της Ολυμπιάδας ή της Ρωξάνης;
Φυσικά, ακόμη και γύρω από τον Λέοντα της Αμφιπόλεως υπάρχουν διάφορες θεωρίες και διάφορα πρόσωπα «τον διεκδικούν», στην ενημερωτική πινακίδα όμως που βρίσκεται μπροστά στο άγαλμα, οποιοσδήποτε διερχόμενος και ενδιαφερόμενος μπορεί να διαβάσει ότι πρόκειται για «επιτάφιο μνημείο του 4ου αι. π.Χ. που στήθηκε προς τιμήν του ναυάρχου Λαομέδοντα από τη Λέσβο, ο οποίος, ως αφοσιωμένος σύντροφος του Μ. Αλεξάνδρου, υπηρέτησε ως τριήραρχος και δοικητής των αιχμαλώτων αρχικά και σατράπης της Συρίας αργότερα».
Ο σκαπανέας της Αμφίπολης, ο Δημήτρης Λαζαρίδης, ήταν ένας από τους αρχαιολόγους που έτεινε προς τη βεβαιότητα ότι ο Λέων φιλοτεχνήθηκε για να δοξάζει αιωνίως την ανδρεία του Λαομέδοντος. Και, εάν αυτό ευσταθεί, θα ήταν δύσκολο να αποδοθεί σε αυτό το επιβλητικό μαρμάρινο θηρίο ο ρόλος του φρουρού πάνω από τον τάφο κάποιων άλλων -και δη γυναικών. Εκτός και εάν είναι αυτό ακριβώς το μυστικό που υποτίθεται ότι έπρεπε να κρατήσει για πάντα κρυφό ο Λέων, καθώς από το στόμα του, επίτηδες και μάλλον από κατασκευής, λείπει η γλώσσα.
