Το μέλλον είναι αόρατο και η τύχη τυφλή λέει το ρητό και αυτό υποστηρίζουν όσοι διαχρονικά αρέσκονται συστηματικά η περιστασιακά να εναποθέτουν στο τζόγο τα όνειρά τους για μια ευτυχισμένη ζωή. Απο την προσδοκία και την ελπίδα να κερδίσει κανείς ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσό στο λαχείο μέχρι και να το επιτύχει, η απόσταση είναι τεράστια και πολύ συχνά απλησίαστη. Από ποιά στάδια περνά η ψυχολογία του κατόχου ενός λαχείου και πώς αλλάζει ανάλογα με το αποτέλεσμα της κλήρωσης η συμπεριφορά του; Εμπεριστατωμένες μελέτες που ασχολήθηκαν με το θέμα, έβγαλαν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Ένας κάτοχος του λαχείου Εuromillions στο Ηνωμένο Βασίλειο διεκδίκησε το τζακ-ποτ ρεκόρ των 195 εκατομμυρίων λιρών (229 εκατ. ευρώ), το μεγαλύτερο χρηματικό έπαθλο όλων των εποχών σε Εθνικό Λαχείο.
Αυτά τα χρήματα είναι αρκετά για να αγοράσει κανείς 11 αεροπλάνα Μπόινγκ 747, 23 υποβρύχια Pisces-VI, την ομάδα της Σαουθάμπτον ή ένα αρχοντικό στο Mεϊφερ του Λονδίνου, με ατμόλουτρο και πισίνα, αίθουσα κινηματογράφου και μια πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα του σεφ. Ωστόσο η απόσταση από το Bonus Ball μέχρι τα Μπόϊνγκ τζετ είναι πολύ μεγάλη και ο διεκδικητής του σούπερ επάθλου θα πρέπει να υποβληθεί σε μια σειρά ελέγχων για να διασφαλίσει την εγκυρότητα της νίκης του προτού μπορέσει να ξεκινήσει τη συλλογή των υποβρυχίων.
Τι νιώθουν λοιπόν οι νικητές όταν οι έλεγχοι ολοκληρώνονται και η νίκη τελικά επιβεβαιώνεται; Χωρίς καμιά αμφιβολία, μια στιγμιαία ευφορία, σύμφωνα με τον διακεκριμένο καθηγητή συμπεριφορικού εθισμού στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ Τρεντ, Δρ Μάρκ Γκρίφιθς, ο οποίος έχει μελετήσει τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη συμπεριφορά όσων έχουν κερδίσει μεγάλα τζακ-ποτ. Αυτό που προκαλεί έκπληξη, ωστόσο, είναι ότι οι νικητές σύντομα επανέρχονται στο κανονικό τους επίπεδο ευτυχίας ή σε ορισμένες περιπτώσεις και δυστυχίας, αφού η αρχική έξαψη έχει ξεθωριάσει.
«Αυτό συμβαίνει γιατί η ευτυχία είναι σχετική», είπε ο Γκρίφιθς στο Upday. «Υπάρχει μια δημοφιλής πεποίθηση από ορισμένους ψυχολόγους ότι μακροπρόθεσμα, το να κερδίζει κάποιος μεγάλα χρηματικά ποσά σε δραστηριότητες τζόγου δεν θα τον κάνει ευτυχισμένο. Ερευνητές που μελετούν την ευτυχία λένε ότι ο καθένας έχει ένα ορισμένο επίπεδο ευτυχίας που παραμένει σχετικά σταθερό, αλλά μπορεί να αλλάξει από συγκεκριμένα γεγονότα που κάνουν το άτομο χαρούμενο ή λυπημένο. Ευτυχώς, αυτή η αλλαγή διαρκεί μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα, εάν κάποιος είναι γενικά ευτυχισμένος άνθρωπος και ένας στενός συγγενής του πεθάνει, η έρευνα δείχνει ότι μετά από λίγους μήνες περίπου, το άτομο θα επιστρέψει στο ίδιο επίπεδο ευτυχίας που ήταν προηγουμένως».
Αγοράζοντας την ευτυχία
Ο Γκρίφιθς λέει ότι η έρευνα για την επίδραση των μεγάλων τζακ ποτ στην ανθρώπινη συμπεριφορά ήταν σχετικά σπάνια, αλλά οι μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί δείχνουν ότι οι περισσότεροι νικητές τεράστιων τζακ ποτ δεν υποφέρουν αρνητικά ως αποτέλεσμα της νίκης. Ωστόσο, τα στοιχεία σχετικά με το αν το να κερδίσει κανείς τον πρώτο αριθμό στο λαχείο τον κάνει πραγματικά ευτυχισμένο είναι κάπως διφορούμενα. Μια μελέτη ανάμεσα σε Βρετανούς νικητές λαχειοφόρων αγορών που κέρδισαν κατά μέσο όρο αρκετές χιλιάδες λίρες, κατέγραψε ότι η νίκη είχε θετική επίδραση στην ψυχική τους υγεία.
Ωστόσο, μια πιο πρόσφατη μελέτη ανάμεσα σε νικητές της Ολλανδικής λοταρίας που επικεντρώθηκε σε άτομα που κέρδισαν μεγαλύτερα ποσά αξίας περίπου 16.000 λιρών, βρήκε ότι οι νίκες επηρέασαν πολύ λίγο την ευτυχία τους σε σημαντικό βαθμό.
Σε μια προσπάθεια να διευθετήσουν αυτό το ζήτημα μια για πάντα, τρεις οικονομολόγοι διεξήγαγαν μια από μεγαλύτερες μέχρι σήμερα μελέτες σχετικά με τη συνολική ικανοποίηση από τη ζωή των παικτών της Σουηδικής Λοταρίας που κέρδισαν κατά μέσο όρο 77.000 λίρες (95.000 ευρώ). Διαπίστωσαν ότι η συνολική ικανοποίηση από τη ζωή των νικητών μεγάλων ποσών ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνων που κέρδισαν ένα μικρότερο ποσό ή καθόλου.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η μεγάλη νίκη δεν βελτίωσε την ψυχική τους υγεία ή την ικανοποίησή στις σχέσεις τους, τη στέγαση και την κοινωννικότητα και είχε μικρό αντίκτυπο στην ευτυχία τους.
Τα μειονεκτήματα
Ο Γκρίφιθς λέει ότι αυτές οι μελέτες υποδεικνύουν ότι η κατάκτηση του τζακ ποτ του EuroMillions θα βελτιώσει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η ζωή ενός ατόμου μακροπρόθεσμα. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να τους δημιουργήσει νέα προβλήματα. «Η έρευνα έχει δείξει οτι η πλειονότητα των μεγάλων νικητών έχει καλύτερη ζωή ώς αποτέλεσμα της νίκης τους που αλλάζει τη ζωή τους», είπε ο Γκρίφιθς. «Ομως υπάρχουν πάντα λίγοι νικητές που βρίσκουν ότι άλλα προβλήματα προκύπτουν ως αποτέλεσμα του στιγμιαίου πλούτου τους.
«Μπορεί να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους και να μετακομίσουν σε ένα πιο πολυτελές σπίτι σε άλλη περιοχή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια στενών φίλων τόσο από την τοπική γειτονιά όσο και από τον χώρο εργασίας τους. Μπορεί επίσης να υπάρξουν οικογενειακές εντάσεις και διαφωνίες για τα χρήματα και υπάρχει πάντα η πιθανότητα οι νικητές να βομβαρδιστούν με αιτήματα για χρηματοδότηση σε κάθε είδους σκοπό ή φιλανθρωπίες».
Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος τα άτομα που κερδίζουν μεγάλα χρηματικά ποσά μέσω τυχερών παιχνιδιών να έχουν διαφορετική μεταχείριση από τους γύρω τους, ακόμα κι αν δεν αλλάξουν σπίτι ή δεν εγκαταλείψουν τη δουλειά τους. «Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φθόνο και δυσαρέσκεια όχι μόνο από τους ανθρώπους που γνωρίζουν τους νικητές αλλά και από εκείνους στην περιοχή όπου μπορούν να μετακομίσουν οι νικητές», είπε ο Γκρίφιθς.
“Ωστόσο, οι περισσότεροι πάροχοι τυχερών παιχνιδιών έχουν μια έμπειρη ομάδα ανθρώπων για να βοηθήσουν τους νικητές να προσαρμοστούν στη νέα τους ζωή και να ελαχιστοποιήσουν τα πιθανά προβλήματα.” Για τους περισσότερους από εμάς, τα όνειρά μας να κερδίσουμε μεγάλα ποσά στο λαχείο δεν θα πραγματοποιηθούν ποτέ.
Αλλά και μόνο η αγορά ενός λαχείου είναι ικανή να μας δώσει ένα συναρπαστικό αίσθημα προσδοκίας που οι ψυχολόγοι αποκαλούν το φαινόμενο “άσε με να ονειρεύομαι”, και αυτό το συναίσθημα από μόνο του μπορεί να είναι αρκετό για να μας κρατήσει να συνεχίζουμε να παίζουμε.
Πηγή: ertnews.gr