Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Δεν ξέρω, εν τέλει, πόσο κόσμο είχε το συλλαλητήριο που έγινε χθες στη Θεσσαλονίκη. Μπορεί να είχε 100, μπορεί 200, μπορεί 300, μπορεί και 500.000 κόσμο. Επίσης, είχε γραφικούς και είχε και τη Χρυσή Αυγή να παρελαύνει. Είχε και διάφορους πολιτευτές που κατατάσσουν εαυτούς στο μέτωπο της πατριωτικής Δεξιάς και ελπίζουν ότι με όχημα το Σκοπιανό θα μπορέσουν, είτε να στήσουν είτε να νεκραναστήσουν τις πολιτικές τους καριέρες.
Όποιος μείνει σε αυτό, όμως, θα κάνει ένα μοιραίο λάθος. Διότι, θα έχει μείνει στο πρώτο επίπεδο ανάγνωσης και θα έχει χάσει την ουσία.
Το συλλαλητήριο είχε όλα τα χαρακτηριστικά της πηγαίας, λαϊκής κινητοποίησης. Μην κάνετε λάθος. Η κινητοποίηση στην πόλη δεν έγινε από τη Χρυσή Αυγή, ούτε η Χρυσή Αυγή έβαλε τα πούλμαν για να φτάσει κόσμος από κάθε γωνιά της Ελλάδος. Αναμφίβολα, σε επίπεδο περιφερειακής κινητοποίησης η Εκκλησία έπαιξε τον ρόλο της, αλλά και πάλι δεν ήταν το πρώτο όνομα στη… μαρκίζα. Αυθόρμητα, με θυμό και οργή, πολίτες κατέβηκαν σε μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών, προκειμένου να διατρανώσουν τη διαφωνία τους με τη χρήση του όρου Μακεδονία στο όνομα της γειτονικής χώρας.
Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί. Αλλά και πάλι αυτό δεν είναι το θέμα, εν προκειμένω. Αυτό που πρέπει να καταγραφεί ως σημείο αναφοράς για ολόκληρο το πολιτικό σύστημα ήταν το μήνυμα. Ο όγκος της συγκέντρωσης, η ανθρωπογεωγραφία του κόσμου που κατέβηκε στους δρόμους της Θεσσαλονίκης και ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό οικογένειες με παιδιά, άνθρωποι από όλο το κοινωνικό φάσμα, αλλά και η αποφασιστικότητά τους, συνιστούν πλέον ένα σημαντικό «δεδικασμένο» στη συζήτηση που γίνεται και θα γίνεται και το επόμενο διάστημα σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο.
Η πρόκληση και το πολιτικό σύστημα
Είναι πρόκληση για όλο το πολιτικό σύστημα να καταφέρει να τιθασεύσει την οργή των πολιτών και να διαχειριστεί μια πηγαία πρωτοβουλία πολιτών. Είναι σαφές πως η εξωτερική πολιτική δεν γίνεται με συλλαλητήρια και ορθά. Αλλά τα συλλαλητήρια, οι μορφές λαϊκής αντίδρασης και διαμαρτυρίας, συνιστούν ένα σημαντικό τετελεσμένο και αναδεικνύουν την ένταση της άποψης των πολιτών. Αν κάποιος επιλέξει να προτάξει την παρουσία των χρυσαυγιτών ή ορισμένων γραφικών τύπων, τότε θα έχει υποεκτιμήσει το μέγεθος της κοινωνικής αντίδρασης και θα έχει κάνει ένα σημαντικό πολιτικό σφάλμα.
Δεν είναι όλοι οι πολίτες που κατέβηκαν και διαμαρτυρήθηκαν φασίστες ή χρυσαυγίτες. Δεν μπορούμε να χαρίζουμε έτσι απλά ψηφοφόρους στις δυνάμεις της άκρας Δεξιάς που παρακαλούν απλά το πολιτικό σύστημα και τα ΜΜΕ να απαξιώσουμε λίγο ακόμα ανθρώπους. Να τους βάλουμε στο περιθώριο και, έτσι, να προκαλέσουμε την αντίδρασή τους. Πάρτε για παράδειγμα τα συνθήματα συνολικής απαξίωσης του πολιτικού συστήματος που ακούστηκαν και θύμιζαν τις πλατείες των αγανακτισμένων. Μπείτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διαβάστε τους φιλιππικούς για την απουσία οργανωμένης κάλυψης των συλλαλητηρίων από την τηλεόραση και την άποψη των πολιτών που στήριζαν την κινητοποίηση για τα ΜΜΕ.
Ο νέος αντισυστημισμός
Είμαστε αντιμέτωποι, σε μια κρίσιμη εθνική συγκυρία, με έναν νέο αντισυστημισμό. Το Σκοπιανό, πέρα από ένα υφιστάμενο παράθυρο ευκαιρίας για την επίλυσή του, συνεπάγεται και μια ευκαιρία προκειμένου ο εν Ελλάδι αντισυστημισμός να βρει οργανωμένη έκφραση, πέραν της αποχής και της συλλήβδην απαξίωσης των πολιτικών και εν γένει του συστήματος. Γι’ αυτό, ας είμαστε όλοι λίγο πιο προσεκτικοί στις κρίσεις μας και, ειδικά, στις απαξιωτικές.
Αν κάτι πρέπει να κρατήσουμε από το συλλαλητήριο, πέραν του αυθορμητισμού της κινητοποίησης, είναι, δυστυχώς, ότι, 25 χρόνια μετά, τα δύσκολα είναι ακόμα μπροστά μας.
