Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Έγραψα εχθές για το πόσο εγκλωβισμένη βρίσκεται και η γερμανική κυβέρνηση στην αφήγηση που η ίδια δημιούργησε για την ελληνική κρίση και το πρόγραμμα διάσωσης. Σήμερα στην Ελλάδα κυβέρνηση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι επειδή ριζοσπαστικοποιήθηκαν οι έλληνες πολίτες, αλλά επειδή ο φόβος για τις συνέπειες μιας ρίξης με τους Ευρωπαίους δεν είναι μεγαλύτερος από την απελπισία που δημιουργεί η συνέχιση του προγράμματος ακραίας λιτότητας και πρωτογενών πλεονασμάτων. Το 70% των ελλήνων βάση δημοσκοπήσεων στηρίζει την κυβέρνηση γιατί αισθάνεται ότι είναι πλέον μονόδρομος η εναλλακτική που προτείνει. Γιατί απλώς το πρόγραμμα δεν βγήκε.
Η αφήγηση άλλαξε εν πολλοίς στη χώρα μας και σε μεγάλο βαθμό οι πολίτες δε σκέφτονται τόσο με όρους διπόλου Ελλάδας – Γερμανίας. Όμως ακόμη υπάρχει η αντίληψη των αντικρουόμενων συμφερόντων. Η αντίληψη αυτή άλλωστε ενίσχυσε το αντιμνημονιακό μπλοκ.
Όμως το πρόβλημα δεν είναι η Γερμανία. Αυτός που πρέπει να ηττηθεί δεν είναι ο Σόιμπλε, η Μέρκελ ή κάποιος ευρωπαϊκός θεσμός που μας καταπιέζει. Αυτός που πρέπει να ηττηθεί αλλά ωστόσο δεν μπαίνει αρκετά ξεκάθαρα στο στόχαστρο είναι η κυρίαρχη ιδεολογία βάση της οποίας εφαρμόστηκαν οι πολιτικές λιτότητας σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Η τυφλή πίστη του νεοφιλελεύθερου μοντέλου στις αγορές, που φέρουν οι ίδιες την ανάκαμψη αρκεί να κρατάει το κράτος νοικοκυρεμένα τα λογιστικά του.
Χάσαμε πολύ πολύτιμο χρόνο να μιλάμε για χρέος της ανθρωπότητας προς την Ελλάδα που έδωσε «τα φώτα του πολιτισμού» λες και θα πρέπει ο δυτικός κόσμος να μας πληρώνει ες αεί προμήθεια λόγω σήματος κατατεθέν. Από την αρχή το πρόβλημα ήταν ότι η πολιτική της ακραίας λιτότητας αποτύγχανε, βαθαίνοντας την ύφεση και ολοκληρώνοντας την αποβιομηχανοποίηση με την ευχή η πλέον ανταγωνιστικότερη Ελλάδα να μπορέσει να προσελκύσει επενδύσεις. Και οι μόνες επενδύσεις που έφερε ήταν οι ιδιωτικοποιήσεις (πολλές για ψίχουλα) υγιών κρατικών επιχειρήσεων.
Σήμερα πλέον είναι πολλοί και οι φιλελεύθεροι που αναγνωρίζουν ότι «το μίγμα πολιτικής που εφαρμόστηκε απέτυχε». Ωστόσο δεν αναγνωρίζουν ότι η ίδια η βάση πάνω στην οποία σχεδιάστηκε είναι αποτυχημένη. Και τώρα βλέπουμε για πρώτη φόρα, την ελληνική κυβέρνηση, δια στόματος Βαρουφάκη να καταθέτει πρόταση με πολύ συγκεκριμένα επιχειρήματα για το πώς θα δουλέψει με τρόπο επωφελή και για την πλευρά των εταίρων μας. Και από την πλευρά των Γερμανών, απλώς επαναλαμβάνεται μονότονα η ίδια θέση. «Χρειάζεται αλληλεγγύη από πλευράς Ευρώπης, αλλά και οι χώρες πρέπει να προσπαθήσουν» (Μέρκελ, 10/2/2015). Δηλαδή έρχεται ο Έλληνας υπουργός, αραδιάζει ό,τι ξέρει και δεν ξέρει από μακροοικονομικά, καταθέτει σχέδιο και εσύ απλώς επαναλαμβάνεις μονότονα, «Εγώ θέλω να βοηθήσω την Ελλάδα, αν εκείνη δεν θέλει και πάλι καλώς» (Σόιμπλε, 10/2/2015).
Τι είναι αυτό που κάνει πλέον τους γερμανούς να ακούγονται πιο λαϊκιστές και απλοϊκοί, από ό,τι μπορεί ποτέ να ακούστηκε ο Καμμένος; Είναι η ιδεολογία, ανόητε! Είναι ο εγκλωβισμός, η εθελοτυφλία που έχουν όταν η πολιτική τους απέτυχε και δεν μπορούν να διανοηθούν ότι φταίει κάτι μεγαλύτερο, κάτι ευρύτερο από αυτήν. Το πρόβλημα δεν είναι η Γερμανία. Είναι τα σκληρά νεοκλασικά οικονομικά και οι φονταμενταλιστές του φιλελευθερισμού. Για αυτό και το πρόβλημα δεν θα λυνόταν αν στη θέση τους βρίσκονταν οι Ρώσοι, οι ΗΠΑ ή η Κίνα. Αυτό που πρέπει να νικηθεί είναι η ακραία χρηματιστηριοποίηση της οικονομίας, η απουσία των κρατικών επενδύσεων από την έρευνα και την εκπαίδευση και οι επιδοματικές πολιτικές, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη.
