Σήμερα κρίνεται -εκτός απροόπτου- η τύχη του έργου του ΒΟΑΚ καθώς εξετάζονται από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) οι προσφυγές που έχουν κάνει οι Δήμοι Ηρακλείου και Μαλεβιζίου επί της Περιβαλλοντικής Μελέτης.
Οι προσφυγές συνοψίζονται στον τρόπο με τον οποίο θα περάσει ο ΒΟΑΚ από τα διοικητικά όρια των δύο Δήμων και ζητείται η υπογειοποίηση των συγκεκριμένων τμημάτων. Εδώ έχουμε δύο περιπτώσεις. Η πρώτη είναι η απόρριψη των προσφυγών και η υλοποίηση του έργου ως έχει.
Σε περίπτωση δικαίωσης των δύο Δήμων θα πρέπει το υπουργείο ΥΠΟΜΕ να τροποποιήσει την Περιβαλλοντική Μελέτη της Παράκαμψης και να υλοποιηθεί το πέρασμα του αυτοκινητόδρομου υπόγεια από τα συγκεκριμένα μέρη.
Σε κάθε περίπτωση οι προσφυγές που έχουν γίνει στο βασικό τμήμα του ΒΟΑΚ έχουν λειτουργήσει ως άξονας καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας και η απόφαση του ΣτΕ εκτιμάται πως θα είναι καταλύτης εξελίξεων.
Η προσωρινή ανάδοχος του έργου παραχώρησης ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναμένει τα αποτελέσματα των προσφυγών καθώς αντίστοιχα θα επηρεάσουν χρονικά και οικονομικά το έργο. Όπως όλα δείχνουν πάντως η ολοκλήρωση του διαγωνισμού και η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης δεν θα είναι απλή υπόθεση και ίσως τελικά να μεταφερθεί για το 2025.
Οι πρώτες παρατάσεις στο τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος
Όπως ήταν αναμενόμενο ξεκίνησαν οι πρώτες παρατάσεις στο τρίτο τμήμα του ΒΟΑΚ, Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος. Το έργο το οποίο υπέγράφη πριν από 1,5 έτος είναι ακόμα σε νηπιακό στάδιο καθώς απαιτείται η ωρίμανση των μελετών για να ξεκινήσει η υλοποίηση.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχώρησε στην έγκριση χορήγησης παράτασης της 1ης, 2ης και 3ης τμηματικής προθεσμίας του έργου. Στα τέλη του 2023 είχε δοθεί μια πρώτη παράταση στις 3 τμηματικές προθεσμίες για τις 8.2, 5.5 και 5.4.25 αντίστοιχα.
Η ανάδοχος εταιρία, ΑΚΤΩΡ, με την από 08-02-2024 επιστολή της, αιτήθηκε τη χορήγηση νέας παράτασης της 1ης, 2ης και 3ης Τμηματικής Προθεσμία. Πιο συγκεκριμένα την 1η προθεσμία κατά 204 ημερολογιακές ημέρες, ήτοι μέχρι την 30-08-2024, την δεύτερη κατά 483 ημερολογιακές ημέρες, ήτοι μέχρι την 31-08-2025 και την τρίτη κατά 184 ημερολογιακές ημέρες, ήτοι μέχρι την 05-09-2025, αντίστοιχα, σύμφωνα με το άρθρο 147 του ν. 4412/2016, για λόγους που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα της και αφορούν κυρίως σε καθυστερήσεις στην απόδοση των απαλλοτριούμενων εκτάσεων.
Σύμφωνα με το σκεπτικό οι παραπάνω ημερομηνίες έγιναν δεκτές από το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση υπάρχουν καθυστερήσεις απόδοσης των απαλλοτριωμένων εκτάσεων πλέον του ενός έτους. Στο εν λόγω αίτημα δεν περιλαμβάνεται παράταση της συνολικής προθεσμίας του έργου το οποίο παραμένει προσωρινά ως έχει αλλά υπάρχουν πιθανότητες να το δούμε στο μέλλον. Βασικός λόγος καθυστέρησης στην εκπόνηση των μελετών είναι η αδυναμία που παρατηρείται στην παράδοση των χώρων εκτέλεσης του έργου με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εκτέλεση διερευνητικών εργασιών από τους μελετητές (τοπογραφικές αποτυπώσεις υφιστάμενων τεχνικών και ρεμάτων, γεωτεχνικές έρευνες κλπ).
Μάλιστα όπως σημειώνεται “Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν είναι δυνατή η ολοκλήρωση της εκπόνησης των μελετών και η εκτέλεση εργασιών λόγω της μη συντέλεσης των απαλλοτριώσεων και με την προϋπόθεση ότι η διαδικασία συντέλεσης αυτών θα ολοκληρωθεί άμεσα εκτιμάται ότι πρέπει να παραταθούν οι τμηματικές προθεσμίες του έργου τουλάχιστον ισόχρονα κατά 483 ημέρες”.
Να θυμίσουμε πως το τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος εκτελείται ως δημόσιο έργο με συνολική δαπάνη 192 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Λόγω των χρονικών περιορισμών του προγράμματος το έργο θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2026.
Το μεσαίο τμήμα Χερσόνησος-Νεάπολη
Το μεσαίο τμήμα Χερσόνησος-Νεάπολη το οποίο έχει υπογραφεί από τον Απρίλιο του 2023, υλοποιείται ως ΣΔΙΤ. Στα πλαίσια αυτά έχουμε το πρώτο έτος ως χρόνος ωρίμανσης του έργου και στην συνέχεια εκκίνηση των εργασιών.
Και σε αυτό το τμήμα το έργο δεν είναι ανέφελο αλλά έχει σαφώς λιγότερο θέματα να αντιμετωπίσει, κυρίως λόγω της φύσης της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Εδώ πιθανότατα θα δούμε τις πρώτες εργασίες να εκτελούνται μέσα στο 2024 και το έργο να ολοκληρώνεται το 2027.
Στο σύνολο του ο ΒΟΑΚ εκτιμάται πως θα μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι το 2030 εφόσον μέσα στο 2025 ξεκινήσουν τα πρώτα έργα και στο βασικό τμήμα των 157 χιλιομέτρων Χανιά-Χερσόνησος.
Ο αυτοκινητόδρομος του ΒΟΑΚ και στα τρία τμήματα περιλαμβάνει δύο λωρίδες και ΛΕΑ ανά ρεύμα κυκλοφορίας και με την πλήρη λειτουργία του θα συμβάλλει στην ραγδαία αύξηση των επιπέδων οδικής ασφάλειας άρα και της μείωσης των τροχαίων δυστυχημάτων.
θα βοηθήσει επίσης την στόχευση της χώρας μας για μείωση των τροχαίων μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας κατά 30% καθώς στον συγκεκριμένο άξονα (με την σημερινή του μορφή) συμβαίνουν πολλά τροχαία και χαρακτηρίζεται ως “καρμανιόλα”.
Του Νίκου Καραγιάννη από το ypodomes.com