Ζώντας μια καλά δομημένη ζωή με τακτικά καθορισμένες ώρες γευμάτων και συγκεκριμένο πρόγραμμα ύπνου, μπορεί κανείς να βελτιώσει τη σωματική και ψυχική του υγεία, αναφέρουν ερευνητές.
Όπως υποστηρίζει μια ομάδα ειδικών από το πανεπιστήμιο McGill του Καναδά και από το πανεπιστημιακό ινστιτούτο ψυχικής υγείας Douglas Mental Health University Institute, ο οργανισμός του ανθρώπου βασίζεται –εκτός από τον 24ωρο κύκλο- σε κύκλους διάρκειας 4 ωρών, γνωστοί ως ultradian ρυθμός (ultradian rhythm).
Η οποιαδήποτε διαταραχή αυτών των κύκλων μπορεί να προκαλέσει μεγάλο πρόβλημα, ισχυρίζονται οι ερευνητές σε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο eLife.
Η ημερήσιος κύκλος ύπνου-ξύπνιου διέπεται από έναν 24ωρο εσωτερικό διακόπτη, το λεγόμενο «εσωτερικό ρολόι» ή κιρκαδικό ρολόι.
Ωστόσο, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η ημερήσια δραστηριότητα επηρεάζεται από ρυθμούς πολύ πιο μικρής διάρκειας από τις 14 ώρες, οι οποίοι είναι γνωστοί ως «ultradian ρυθμοί» και ακολουθούν έναν 4ωρης διάρκειας κύκλο.
«Οι ultradian ρυθμοί, με περιόδους που κυμαίνονται από μία έως αρκετές ώρες, έχουν συνδεθεί με διάφορες πτυχές της φυσιολογίας των θηλαστικών» γράφουν οι ερευνητές, όπως αναφέρει η MailOnline σε δημοσίευμά της.
«Συνήθως, μέσα στο 24ωρο ημερήσιο ή κιρκάδιο ρυθμό, οι ultradian ταλαντώσεις έχουν παρατηρηθεί στο πλαίσιο κίνησης, του ύπνου, διατροφής, θερμοκρασίας του σώματος, ορμονών και μονοαμινών στον εγκέφαλο σε διάφορα είδη, από μύγες φρούτων μέχρι και στον άνθρωπο».
Αυτοί οι 4ωρης διάρκειας ultradian ρυθμοί ενεργοποιούνται από τη ντοπαμίνη, μια χημική ουσία «κλειδί» στον εγκέφαλο.
Όταν διαταραχτούν τα επίπεδα ντοπαμίνης –όπως αναφέρουν ειδικοί ότι συμβαίνει σε όσους πάσχουν από διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια- οι 4ωροι αυτοί κύκλοι μπορεί να «τεντωθούν» έως και 48 ώρες.
Με τη μελέτη αυτή, η οποία διεξήχθη σε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια, ο Dr. Storch και η ερευνητική του ομάδα έδειξαν πως οι διαταραχές του ύπνου –που στο παρελθόν έχουν συνδεθεί με τη διάσπαση του κιρκάδιου ρυθμού- είναι τελικά αποτέλεσμα μιας ανισορροπίας των ultradian ρυθμών που βασίζονται στην ντοπαμίνη.
«Συνολικά, τα αποτελέσματα μας παρέχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ένα ντοπαμινεργικός ultradian (dopaminergic ultradian oscillator) ρυθμός ενεργοποίησης/διέγερσης της συμπεριφοράς βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία στον εγκέφαλο των θηλαστικών».
Τα ευρήματα της ομάδας προσφέρουν επίσης μια πολύ συγκεκριμένη εξήγηση για τους διάρκειας μέχρι και δύο ημερών κύκλους μεταξύ μανίας και κατάθλιψης που παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις διπολικών ασθενών: αυτό είναι ένα αποτέλεσμα του ταλαντωτή ντοπαμίνης που «τρέχει» σε έναν κύκλο 48 ωρών.
Η μελέτη αυτή είναι σημαντική –καταλήγει το δημοσίευμα- όχι μόνο λόγω της ανακάλυψης ενός νέου ρυθμού που βασίζεται στη ντοπαμίνη, αλλά και λόγω της σχέσης αυτής με την ψυχοπαθολογία.
Τα ευρήματα των ερευνητών υποδηλώνουν ότι όταν επηρεάζεται ο ultradian ρυθμός, διαταράσσεται ο ύπνος και μπορεί να προκληθεί μανία σε ασθενείς με διπολική διαταραχή, ενώ είναι πιθανό να σχετίζεται και με σχιζοφρενικά επεισόδια.
Τα ευρήματα αυτά έχουν δυνητικά σημαντικές συνέπειες σε ό,τι έχει να κάνει με τη θεραπεία της διπολικής νόσου και άλλων ψυχικών ασθενειών που συνδέονται με την απορρύθμιση των επιπέδων ντοπαμίνης.
