Του Ιπποκράτη Χατζηαγγελίδη
Follow @Hatziaggelides
Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους έχει όλα τα εξωτερικά χαρακτηριστικά μιας ήττας, ασχέτως πως επιχειρεί να το παρουσιάσει η κυβέρνηση. Άλλωστε, δεν υπήρξε ουσιώδης προετοιμασία, ούτε σοβαροί διαπραγματευτές.
Όμως, είναι όντως ήττα; Μήπως ακριβώς η έλλειψη προετοιμασίας και διαπραγματευτών πρέπει να μας πονηρέψουν; Πρόκειται όντως για ήττα ή ευφυή -και βάσει σχεδίου- τακτικό ελιγμό;
Μέχρι χθες πίστευα ότι πρόκειται όντως για έναν ευφυή τακτικό ελιγμό, με σκοπό μια κατά το δυνατόν «ελεγχόμενη» ρήξη με τα θεσμικά όργανα της Ευρωζώνης και την αποχώρηση από αυτή κατά τρόπο που δεν θα οδηγήσει την ελληνική οικονομία σε συνολική κατάρρευση. Δεν έχω αποκλείσει το σενάριο αυτό, όμως μοιάζει να το έχουν αποκλείσει οι εταίροι μας, οι οποίοι και ελέγχουν την χρηματοδότηση που αυτό απαιτεί. Κατά τις πληροφορίες που διέρρευσαν -κυρίως μέσω καναλιών της Τραπέζης της Ελλάδος- το κόστος της χρηματοδοτήσεως μιας τέτοιας προοπτικής είναι απαγορευτικό για την Ευρώπη, ενώ το ώφελός της είναι ελάχιστο αν όχι ανύπαρκτο. Η διαπραγμάτευση ήταν όντως σκλήρή, αλλά το ρόλο του σκληρού δεν είχε η ελληνική πλευρά, όπως αρέσκονται να πιστεύουν οι λαϊκιστές. Οι εταίροι, με προεξάρχουσα τη Γερμανία ήταν απολύτως κατηγορηματικοί στην τήρηση το προγράμματος και στην επιβολή των μεταρρυθμίσεων. Μάλιστα, οι πληροφορίες λένε ότι η Ε.Κ.Τ. ήταν έτοιμη να εκδώσει οδηγία ώστε να μην ανοίξουν οι ελληνικές τράπεζες την Τρίτη, 24η Φεβρουαρίου. Οι εκροές καταθέσεων έχουν αυξηθεί τόσο πολύ που μια ρήξη θα διέλυε πλήρως το τραπεζικό μας σύστημα. Στην πραγματικότητα, θα είχαμε ήδη τεθεί εκτός ευρωζώνης αν το γεωπολιτικό διακύβευμα για Η.Π.Α. και Ισραήλ δεν ήταν τόσο σημαντικό. Οι οικονομικές συνέπειες της αποχωρήσεώς μας θα ήταν πολύ μικρές, αλλά οι γεωπολιτικές πολύ μεγάλες.
Ως εκ των ανωτέρω, η μόνη ρεαλιστική προοπτική για την Ελληνική Κυβέρνηση ήταν -και παραμένει- να δεχθεί τους όρους του Eurogroup και να προωθήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Όμως, κάτι τέτοιο σημαίνει ακύρωση του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που ήδη κατάλαβαν και κατήγγειλαν τόσο κάποιες εκ των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ όσο και ο Μανώλης Γλέζος. Αν εξαιρέσουμε την αριστερίστικη φρασεολογία τους και τους ανάλογους χαρακτηρισμούς, όλοι αυτοί λένε την αλήθεια. Βεβαίως, τα ίδια λένε και διάφοροι άλλοι αναλυτές που δεν ανήκουν στην Αριστερά, αλλά εκείνοι θα μπορούσαν να είναι προκατειλημμένοι και κακόπιστοι. Ίσως, κάποιοι να είναι, όπως τα παπαγαλάκια της Ν.Δ. και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. καθώς και των συμφερόντων που έχουν συνδέσει την τύχη τους με αυτά τα δύο (απο)κόμματα. Όμως, η πλειοψηφία όσων ασκήσαμε κριτική στη λαϊκίστικη κυβέρνηση Τσίπρα, απλώς επισημάναμε το αυτονόητο και προφανές: πολιτική πυγμής ασκείς μόνον όταν έχεις τις οικονομικές προϋποθέσεις. Ως απάντηση, λάβαμε πάσης φύσεως ύβρεις και ανόητους χαρακτηρισμούς, δωσίλογοι, γερμανοτσολιάδες και ότι άλλο διαθέτει η ιδεολογική κατάψυξη του αριστεροδεξιού ή εθνικομπολσεβίκικου λαϊκισμού.
Αν, όπως όλα δείχνουν, η αρχική μου εκτίμηση αποδειχθεί λανθασμένη και η κυβέρνηση αποδεχθεί το τελεσίγραφο των ευρωπαίων, τότε είναι θέμα χρόνου η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και η πλήρης αναδιάρθρωση του πολιτικού σκηνικού. Φαίνεται, για κάτι τέτοιο είναι ήδη έτοιμος ο Κώστας Καραμανλής και το περιβάλλον του, που επιδιώκουν ολική επαναφορά τους στην πολιτική σκηνή ώστε να δικαιωθεί η πολιτική τους, της περιόδου 2004-2009. Βεβαίως, κάτι τέτοιο δεν αποτελεί λύση για το πολιτικό πρόβλημα της χώρας. Η επαναφορά του ανίκανου Καραμανλή σε συνεργασία με τον καιροσκόπο Τσίπρα -ο οποίος μάλλον θα προσπαθήσει να κυριαρχήσει στην κεντροαριστερά, αφού θα έχει απαλλαγεί από τα ακροαριστερά του βαρίδια- είναι ένας πολιτικός εφιάλτης αφού θα αναστείλει κάθε προσπάθεια οριστικής απαλλαγής μας από το φαύλο και ανίκανο πολιτικό σύστημα της μεταπολιτεύσεως. Στο πλαίσιο αυτό, μάλλον, εγγράφεται και εκλογή του θλιβερού Προκόπη Παυλόπουλου στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας και κατδεικνύει την πλήρη έκπτωση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και των θεσμών της.
Δυστυχώς, στο χώρο της Δεξιάς δεν έχει ακόμη προκύψει μια νέα δύναμη, η οποία θα στείλει τη Ν.Δ. στη θέση που της αξίζει: στο νεκροταφείο της πολιτικής, όπως ακριβώς είχε συμβεί με το Λαϊκό Κόμμα λόγω της πολιτικής ανόδου του Παπάγου. Πιο πιθανόν είναι δούμε ρηξικέλευθες κινήσεις στο χώρο της κεντροαριστεράς, ο οποίος είναι πιο πολιτικοποιημένος, διαθέτει μεγαλύτερη δικτύωση και πολιτικά στελέχη. Αυτό δεν θα είναι κακό, ιδίως αν οι κινήσεις αυτές είναι σαφώς φιλοευρωπαϊκές και έχουν αποκόψει τον ομφάλιο λώρο τους με το λαϊκισμό. Ακόμη καλύτερα, αν κατορθώσουν να δώσουν ένα νέο περιεχόμενο στην έννοια της αριστεράς, λιγότερο οικονομίστικης και μαρξιστικής, περισσότερο θεσμικής, περισσότερο προοδευτικής στην κατεύθυνση της πλήρους εφαρμογής όχι μόνο της κοινωνικής δικαιοσύνης αλλά της πραγματικής Δικαιοσύνης, αφού χωρίς εμπέδωση τους κράτους δικαίου δεν υπάρχει ούτε κοινωνική δικαιοσύνη ούτε λαϊκή κυριαρχία. Μια σοβαρή αμεσοδημοκρατική διάσταση στη λειτουργία του πολιτεύματος θα άνοιγε ένα πολύ γόνιμο διάλογο με ριζοσπαστικές δυνάμεις της δεξιάς, που επιθυμούν ένα σύγχρονο πολίτευμα πλήρους διαχωρισμού των εξουσιών και δεν αντιτίθενται στην αυξημένη λαϊκή κυριαρχία που επιφέρουν θεσμοί όπως μια Γερουσία με ισχυρές ελεγκτικές αρμοδιότητες εκλεγμένη με ενιαίο εθνικό ψηφοδέλτιο ή/και η απλή αναλογική ως πάγιο εκλογικό σύστημα. Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό, ως επι κεφαλή της εκτελεστικής εξουσίας, επιτρέπει τέτοιες θεσμικές αλλαγές και δημιουργεί πεδίο ευρείας συναινέσεως ενός μεγάλου μεταρρυθμιστικού μετώπου, το οποίο δεν είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει ένα μόνο κόμμα ή να περιορίζεται σε μία μόνο πολιτική παράταξη.
Σε ένα ιστορικό de ja vu, ίσως το χρέος αποδειχθεί ο αποτελεσματικότερος μοχλός προωθήσεως των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα, όπως ακριβής υπήρξε το ισχυρότερο κίνητρο για τις Δυνάμεις να ναυμαχήσουν στο Ναυαρίνο και να επιβάλλουν στην Υψηλή Πύλη την ανεξαρτησία της Ελλάδος! Ομοίως η επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου, το 1898, ως αποτέλεσμα της ήττας του 1897 και της χρεωκοπίας Τρικούπη, είχε ως αποτέλεσμα την ανάδυση του πολιτικού συστήματος που οδήγησε τη χώρα στους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους και στην εθνική της ολοκλήρωση!
Οι διαφαινόμενες εξελίξεις κρατούν τη χώρα εντός της Ευρώπης και δίνουν στις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις μια νέα ευκαιρία, η οποία δεν πρέπει να χαθεί. Το Μέτωπο του Λαϊκισμού θα διευρυνθεί ώστε να μπορέσει να κρατήσει την εξουσία και θα δώσει την ύστατη μάχη με κάθε τρόπο και με όλα τα μέσα που η κατοχή της εξουσίας του επιτρέπει.
Όμως, ουδέν κακόν αμιγές καλού! Οι εξελίξεις αυτές θα αποδεσμεύσουν τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις που παραμένουν εντός των κομμάτων του φαύλου πολιτικού συστήματος ενώ θα έχει καταρρεύσει κάθε άλλοθι των λαϊκιστών και της παρανοϊκής αριστεράς. Ο στόχος των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, της εύρυθμης λειτουργίας της δικαιοσύνης και της μηδεχικής ανοχής στην πάσης φύσεως και προελεύσεως εγκληματικότητα μαζί με το αίτημα μιας αληθινής φορολογικής και ασφαλιστικής σεισάχθειας, μπορούν να αποτελέσουν το προνομιακό πεδίοτων μεταρρυθμιστικών δυνάμεων αλλά και το πεδίο μιας ευρύτατης πολιτικής συγκλίσεως και ταυτόχρονης αναδείξεως νέων πολιτικών σχημάτων και προσώπων. Στα θέματα αυτά ο λαϊκισμός δεν έχει πλεονέκτημα, δεν έχει σοβαρές απόψεις να αντιπαραθέσει, τα καυτά αυτά θέματα είναι η αχίλλειος πτέρνα του!
