Ήταν κάποια χρόνια πριν, όταν η Γερμανία πρωτοστατούσε στην ηλιακή ενέργεια, που η Κίνα έκλεψε την πρωτιά από το Βερολίνο κι έγινε ο μεγαλύτερος παίκτης του κλάδου. Επί του παρόντος, σχεδόν το 97% των ηλιακών συλλεκτών που αστράφτουν σε στέγες και χωράφια σε όλη την ΕΕ εισάγονται — και τα περισσότερα κατασκευάζονται σε εργοστάσια της Κίνας.
Ήταν τόσο οι οικονομίες κλίμακας του Πεκίνου, που μείωσαν το κόστος των ηλιακών συλλεκτών , όσο και οι επιδοτήσεις της κινεζικής κυβέρνησης που έπαιξαν αναμφισβήτητο ρόλο στο να καταστούν οι ευρωπαίοι κατασκευαστές μη ανταγωνιστικοί.
Και τώρα, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις φοβούνται ότι η Κίνα μπορεί να εφαρμόσει την ίδια αρχή και πρακτικές στο πράσινο υδρογόνο, φτάνοντας τελικά να κυριαρχήσει σε μια ακόμη αγορά καθαρής τεχνολογίας.
Οι προκλήσεις
Έτσι, αυτή τη φορά, καλούν τις Βρυξέλλες να ενισχύσουν το «Made in Europe» για να εμποδίσουν το Πεκίνο. Και αυτή τη φορά στηρίζονται στην αρωγή της Ιαπωνίας.
Το πράσινο υδρογόνο παράγεται με τη διάσπαση των ατόμων υδρογόνου από το οξυγόνο στο νερό και, κυρίως, δεν εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα. Χαρακτηρίστηκε ως το μέλλον της καθαρής ενέργειας και θα μπορούσε ενδεχομένως να μεταμορφώσει βαριές ρυπογόνες βιομηχανίες, όπως η χαλυβουργία και η αεροπορία. Και ως η πρώτη χώρα που παρουσίασε μια εθνική στρατηγική για το αέριο υδρογόνου το 2017 , ποιος είναι καλύτερος να συνεισφέρει στην οικοδόμηση αυτής της ακόμη εκκολαπτόμενης βιομηχανίας από τον τεχνολογικό γίγαντα και στρατηγικό εταίρο την Ιαπωνία;
Η Ευρώπη έχει θέσει στόχο να επιτύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050 και μέχρι τότε, τόσο η ΕΕ όσο και η Ιαπωνία θα είναι σημαντικοί εισαγωγείς υδρογόνου . Η Κίνα και οι ΗΠΑ, από την άλλη πλευρά, αναμένεται να είναι σημαντικοί εξαγωγείς.
Το διακύβευμα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
Όταν οι ευρωπαϊκές χώρες χρειάστηκε να διακόψουν το ρωσικό φυσικό αέριο μετά την εισβολή της χώρας στην Ουκρανία, αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσουν να αναζητούν πυρετωδώς τη χάραξη μίας συγκεκριμένης πολιτικής ώστε να εξασφαλίσουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Οι προσπάθειες περιελάμβαναν την ενθάρρυνση της παραγωγής αερίου υδρογόνου. Αλλά τώρα, η ΕΕ ανησυχεί ότι εάν η Κίνα εισβάλει στην Ταϊβάν και οι δεσμοί μεταξύ των ευρωπαϊκών πρωτευουσών και του Πεκίνου επιδεινωθούν περαιτέρω, η Κίνα θα μπορούσε να πνίξει τις κρίσιμες εξαγωγές.
Έχοντας υπόψη αυτό, οι Βρυξέλλες προσπαθούν να δημιουργήσουν εναλλακτικές αλυσίδες εφοδιασμού και να υπογράψουν συμφωνίες με χώρες στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τον Ινδο-Ειρηνικό. Έτσι, ορισμένοι βλέπουν την ΕΕ και την Ιαπωνία ως φυσικούς εταίρους όχι μόνο για την προώθηση αυτής της τεχνολογίας, αλλά και για τη δημιουργία ζήτησης και την οικοδόμηση μιας ανθεκτικής αλυσίδας εφοδιασμού προστατευμένη από τον πολιτικό και οικονομικό καταναγκασμό του Πεκίνου.
Ένας Ιάπωνας αξιωματούχος που μίλησε στο POLITICO υπό τον όρο της ανωνυμίας για να μιλήσει ελεύθερα, είπε ότι η συνεργασία αφορούσε ουσιαστικά την «απελευθέρωση κινδύνου» από την Κίνα. «Μοιραζόμαστε μια κοινή άποψη με την ΕΕ ως προς αυτό», είπε χαρακτηριστικά.
Και σε μια αιχμή για την Κίνα, η κοινή δήλωση που έγινε από την Ευρωπαία Επίτροπο Ενέργειας Κάντρι Σίμσον και τον Υπουργό Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Ιαπωνίας Κεν Σάιτο στις αρχές Ιουνίου κατηγόρησε την «εργαλειοποίηση» μιας «ευρείας σειράς μη εμπορικών πολιτικών και πρακτικών. όπως οι βιομηχανικές επιδοτήσεις που στρεβλώνουν την αγορά».
Σειρά συμφωνιών
Στο πλαίσιο αυτό, όταν η Σίμσον επισκέφθηκε το Τόκιο με μια αντιπροσωπεία ευρωπαίων επιχειρηματιών, υπέγραψε αρκετές συμφωνίες για να μοιραστεί τεχνογνωσία και να θέσει κοινά πρότυπα ασφάλειας και τιμολόγησης για την παγκόσμια αγορά υδρογόνου. «Θέλουμε να συνεργαστούμε με την Ιαπωνία για να αναπτύξουμε κανονισμούς υψηλών προδιαγραφών και να εξασφαλίσουμε ίσους όρους ανταγωνισμού», τόνισε χαρακτηριστικά η Σίμσον.
Ομοίως, σύμφωνα με γραπτή αλληλογραφία με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Hydrogen Europe, Γιώργο Χατζημαρκάκη, «η προηγμένη τεχνολογία και η καινοτομία της Ιαπωνίας την καθιστούν κρίσιμο εταίρο στην καθιέρωση παγκοσμίως αναγνωρισμένων προτύπων». Πρόσθεσε επίσης ότι μια τέτοια συνεργασία «ενισχύει την επιρροή και των δύο χωρών στους διεθνείς φορείς θέσπισης προτύπων».
Συνεργασία
Η ΕΕ και η Ιαπωνία θα μοιραστούν επίσης δεδομένα για ηλεκτρολύτες – τη μηχανή που διασπά το υδρογόνο και το οξυγόνο από το νερό – καθώς και για ασφαλείς και μεγάλης κλίμακας δεξαμενές υγροποιημένου υδρογόνου για τη μεταφορά του εξαιρετικά εύφλεκτου αερίου σε όλες τις ηπείρους.
Ενδεικτική περίπτωση είναι αυτή της Kawasaki Heavy Industries , η οποία κατασκεύασε τον πρώτο φορέα υγρού υδρογόνου στον κόσμο και πέτυχε να μεταφέρει υγρό υδρογόνο από την Αυστραλία μέχρι την Ιαπωνία. Και η Kawasaki και η Daimler Trucks της ΕΕ συνεργάζονται τώρα για τη δημιουργία μιας «αλυσίδας εφοδιασμού υγρού υδρογόνου ».
Στους ηλεκτρολύτες το πεδίο μάχης
Αλλά το πραγματικό πεδίο μάχης μεταξύ Ευρώτους πης και Κίνας έχει πλέον μετατοπιστεί στους ηλεκτρολύτες.
Όπως υπογραμμίζει το Politico η Κίνα παράγει επί του παρόντος τους φθηνότερους ηλεκτρολύτες, προκαλώντας έναν οικείο ευρωπαϊκό τρόμο ότι θα υπερτιμηθούν. Οι επιχειρήσεις επιρρίπτουν το υψηλότερο κόστος στα αυστηρότερα πρότυπα της ηπείρου και στις δικαιότερες πρακτικές αμοιβής για τους εργαζόμενους. Επιμένουν επίσης ότι οι ευρωπαϊκοί ηλεκτρολύτες δεν είναι απλώς πιο αποτελεσματικοί αλλά και ασφαλέστεροι.
Ο κ. Χατζημαρκάκης ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν ανησυχίες για την ασφάλεια σχετικά με ορισμένους από τους κινεζικούς ηλεκτρολύτες, «που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αρνητικά γεγονότα και θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση τη συνολική ωριμότητα της τεχνολογίας». Επέμεινε επίσης ότι τα πρότυπα πρέπει να πιστοποιούνται μόνο από διαπιστευμένους οργανισμούς με έδρα την Ευρώπη.
Κοινές ανησυχίες
Ο Ιάπωνας αξιωματούχος επανέλαβε αυτήν την ανησυχία στο Politico, δηλώνοντας ότι εκτός από τα «θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων» που πρέπει να εξεταστούν, ο μεγαλύτερος παράγοντας είναι η ασφάλεια. «Η γραμμή παραγωγής πρέπει να είναι πιο ασφαλής, το υδρογόνο είναι πολύ εκρηκτικό», εξήγησαν, σημειώνοντας επίσης ότι «υπάρχει και το πρόβλημα της κυβερνοασφάλειας». «Οι ηλεκτρολύτες θα μπορούσαν τεχνικά να λειτουργούν εξ αποστάσεως. Θα μπορούσαν να τους παραβιάσουν», εξήγησαν.
Ένας γνώστης του κλάδου που συνεργάζεται τόσο με Κινέζους όσο και με Ευρωπαίους κατασκευαστές συμφώνησε με τη γενική άποψη ότι οι ευρωπαϊκοί ηλεκτρολύτες είναι καλύτεροι και για την ευρωπαϊκή αγορά, καθώς «καταναλώνουν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια για τη διαδικασία ηλεκτρόλυσης». Ωστόσο, παρατήρησαν ότι «καθώς αυξάνεται η ζήτηση, [οι] Κινέζοι θα μας ανταγωνιστούν και σε ποιότητα. Ξέρουν πώς να το κάνουν».
Προβληματισμοί
Οι Ευρωπαίοι ακτιβιστές, εν τω μεταξύ, υψώνουν μια κόκκινη σημαία για το υδρογόνο ως πανάκεια για την κλιματική κρίση. Λένε ότι ακόμη και το πράσινο υδρογόνο θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε ορισμένους τομείς όπου η άμεση ηλεκτροδότηση μέσω ανανεώσιμων πηγών δεν είναι αποτελεσματική και προειδοποιούν για το ενδεχόμενο greenwashing – ιδιαίτερα επειδή σχεδόν όλο το υδρογόνο που καταναλώνεται σήμερα εξάγεται από το φυσικό αέριο. Υποψιάζονται επίσης ότι οι επιδοτήσεις της ΕΕ θα μπορούσαν ενδεχομένως να δαπανηθούν σε υποδομές που μπορεί να εκμεταλλευτούν εταιρείες ορυκτών καυσίμων.
Ο Davide Sabbadin του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος εξέφρασε τη διαφωνία του στην ιδέα εισαγωγής μεγάλων ποσοτήτων υδρογόνου από την άλλη άκρη του κόσμου χωρίς πρώτα να εκτιμηθούν οι πραγματικές ανάγκες της ΕΕ και η εγχώρια παραγωγική ικανότητα. «Εάν η Κίνα εξάγει νόμιμο πράσινο υδρογόνο, δεν βλέπουμε πρόβλημα από την άποψη του κλίματος, αλλά οι μεταφορές θα παραμείνουν μια τεράστια οικονομική και τεχνική πρόκληση», διευκρίνισε.
Αλλά εάν το προϊόν τους είναι φθηνότερο και έχει μεγαλύτερη ζήτηση, η Κίνα θα μπορούσε να αφήσει πίσω τόσο την ΕΕ όσο και την Ιαπωνία. Πράγματι, «οι αριθμοί θα έχουν σχέση με τον ορισμό ενός τόσο απαραίτητου παγκόσμιου περιβαλλοντικού προτύπου για το υδρογόνο», πρόσθεσε ο Davide. «Πιστεύουμε ότι η ΕΕ πρέπει να πρωτοστατήσει μαζί με άλλες σημαντικές παγκόσμιες οικονομίες, ξεκινώντας πρώτα και κύρια από τη δική της παραγωγή και κατανάλωση».
Η άλλη άποψη
Ωστόσο, ορισμένοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ίσως είναι καλή ιδέα να συνεργαστούν με την Κίνα. Για παράδειγμα, η Bosch Hydrogen Powertrain Systems στο Chongqing της Κίνας — η οποία είναι κοινοπραξία μεταξύ γερμανικής και κινεζικής εταιρείας — ήταν ο πρώτος σταθμός στην επίσημη επίσκεψη του Γερμανού Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς στη χώρα τον Απρίλιο.
Η Γερμανία, όπως φαίνεται, έχει πάρει πολύ διαφορετικά μαθήματα από την άνοδο της πράσινης τεχνολογίας της Κίνας.
Πηγή energypress.gr
