Τα Πολιτιστικά Τοπία επιλέγονται λόγω της ιδιαίτερης, οικουμενικής τους σημασίας, της αντιπροσωπευτικότητάς τους όσον αφορά καθορισμένες γεωπολιτισμικές περιοχές, καθώς και λόγω της ικανότητάς τους να εκπροσωπήσουν τα ουσιαστικά και διακριτά πολιτισμικά στοιχεία τέτοιων περιοχών.
Η προστασία των Πολιτιστικών Τοπίων μπορεί να συμβάλει θετικά στις σύγχρονες τεχνικές αειφόρου χρήσης της γης και να διατηρήσει ή ακόμα και να ενισχύσει τις φυσικές αξίες του τοπίου. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τη διατήρηση της βιολογικής πολυμορφίας.
Το Ζαγόρι βρίσκεται εδώ και δυο χρόνια στον ενδεικτικό κατάλογο Πολιτιστικών Αγαθών του διεθνούς Οργανισμού, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση γα την εγγραφή στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
«Με ιδιαίτερη χαρά το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοινώνει την απόφασή του να οριστικοποιήσει την πρότασή του για την ένταξη του Ζαγορίου στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco», δήλωσε ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Κώστας Τασούλας, σε σύσκεψη που έγινε σήμερα στο ΥΠΠΟΑ με τη συμμετοχή της γενικής γραμματέως Λίνας Μενδώνη, του δημάρχου Ζαγορίου, Βασίλη Σπύρου, και εκπροσώπων τοπικών φορέων, καθώς και της προέδρου του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, Σοφίας Στάικου.
Ο υπουργός ευχαρίστησε την κα Στάικου, διότι το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς «θα είναι χορηγός, αλλά θα σταθεί και αρωγός για τη στοιχειοθέτηση της μελέτης και θα συνδράμει την επιστημονική της αρτιότητα».
Κάθε υποψηφιότητα Πολιτιστικού Τοπίου για τον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco πρέπει να ανταποκρίνεται στις εξής προϋποθέσεις:
Τεκμηρίωση της εξέχουσας οικουμενικής αξίας και διασφάλιση της αυθεντικότητας και της ακεραιότητας του εν λόγω πολιτιστικού αγαθού. Κατάρτιση συγκριτικής ανάλυσης του αγαθού σε σχέση με παρόμοια αγαθά, εγγεγραμμένα ή μη στον Κατάλογο. Σαφής οριοθέτηση του Πολιτιστικού Τοπίου και της ζώνης προστασίας του. Κατάρτιση γραπτού διαχειριστικού σχεδίου, καθώς και εγγυήσεων γα την αποτελεσματική εφαρμογή του. Καταγραφή των παραγόντων που επηρεάζουν ή ενδέχεται να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά το αγαθό. Λήψη μέτρων για την προστασία του μνημείου σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Όταν ένα Πολιτιστικό Τοπίο εγγραφεί στον κατάλογο, το κράτος – μέλος οφείλει να διατηρήσει την εξέχουσα οικουμενική αξία του. Να μεριμνά για τη συντήρηση, την ανάδειξη, την προβολή και εν γένει τη διαχείριση του αγαθού κατά τρόπο που να διασφαλίζεται διαχρονικά η αυθεντικότητα και η ακεραιότητά του.
«Το Ζαγόρι συνδυάζει την απαράμιλλη φυσική ομορφιά και την ανθρώπινη παρέμβαση σε απόλυτη αρμονία, τόνισε κατά το πέρας της σύσκεψης ο κ. Τασούλας. «Η ένταξη στον κατάλογο της Unesco συνεπάγεται για έναν τόπο παγκόσμια αναγνωρισιμότητα και περαιτέρω τουριστική αξιοποίηση. Επιπλέον, δίχως να προϋποθέτει άλλες υποχρεώσεις, καθιστά απαραίτητη την εγρήγορση και τη φροντίδα για τη διατήρηση ακριβώς των χαρακτηριστικών που θα έχουν συμβάλει στη διάκριση αυτή. Τέτοια, εξάλλου, μπορεί και πρέπει να είναι η απάντηση της Ελλάδας στην κρίση: η προβολή της ποιότητας. Το Ζαγόρι διαθέτει ποιότητα και την αναδεικνύει».