Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Την πρώτη επίσκεψη υψηλόβαθμου αξιωματούχου στην Τουρκία μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου πραγματοποίησε ο Αντιπροεδρος των ΗΠΑ Τζον Μπάιντεν. Η επισκεψη αυτή εγινε με σκοπό τον συμβολισμό της έναρξης μιας νέας εποχής στην σχέση Τουρκίας και ΗΠΑ. Το τι χαρακτήρα θα εχει η νέα αυτή σχέση των δυο χωρών μένει να το δει κανείς το αμέσως επόμενο διάστημα.
Στην επίσκεψη του αυτή ο Μπαιντεν επανέλαβε μεν την στήριξη των ΗΠΑ στην Τουρκία διατηρώντας όμως την σκληρή στάση απέναντι στην έκδοση του Γκιουλέν. Ο ιδιος ανέφερε πως ειναι υπόθεση των ΗΠΑ και των δικαστικών αρχών αν τελικά θα γίνει δεκτό το αίτημα έκδοσης του ιεροκήρυκα στην Τουρκία.
Τους ισχυρισμούς σύμφωνα με τους οποίους οι ΗΠΑ γνώριζαν εκ των προτέρων για την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία απέρριψε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Όπως ανέφερε ο ίδιος από την Άγκυρα, οι ΗΠΑ ούτε υποστήριξαν ούτε γνώριζαν εκ των προτέρων τις πραξικοπηματικές, «προδοτικές» κινήσεις τμημάτων των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι η χώρα του θα παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια στην Τουρκία στην προσπάθεια της τελευταίας να ενδυναμώσει τη δημοκρατία της. Αναφερόμενος στο ζήτημα της έκδοσης του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, ο ίδιος ανέφερε ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει κανένα λόγο να προστατεύει ανθρώπους οι οποίοι έκαναν κακό σε μια σύμμαχο χώρα, ωστόσο θα πρέπει να τηρηθούν όλες οι προβλεπόμενες νομικές διαδικασίες.
Οι σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Άγκυρα έχουν ψυχραθεί μετά το πραξικόπημα. Η τουρκική πλευρά έχει επανειλημμένα κατηγορήσει τις ΗΠΑ ότι δεν την έχουν υποστηρίξει αρκετά μετά τα γεγονότα της 15ης Ιουλίου. Αιχμή της διάστασης ανάμεσα στους δύο συμμάχους έχει αναδειχτεί η άρνηση της αμερικανικής πλευράς να εκδώσει άμεσα τον ιεροκήρυκα Φετχουλάχ Γκιουλέν στην Τουρκία, παρά τους ισχυρισμούς της τουρκικής πλευράς ότι ήταν ο ενορχηστρωτής του πραξικοπήματος.
Η Άγκυρα έχει καταθέσει επίσημο αίτημα για την έκδοση του ιμάμη, όμως τα συνοδευτικά στοιχεία δεν σχετίζονται με τη φερόμενη εμπλοκή του κ. Γκιουλέν στο πραξικόπημα, αλλά με καταγγελίες για πρότερη «εγκληματική» δράση του. Πριν λίγες ημέρες υπήρχαν πληροφορίες ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ στέλνει στην Άγκυρα κλιμάκιο πραγματογνωμόνων ώστε να αξιολογήσει τα τουρκικά στοιχεία.
Η επίσκεψη Μπάιντεν άρχισε λίγες ώρες μετά την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης της Τουρκίας, με αμερικανική υποστήριξη, για την εκδίωξη του Ισλαμικού Κράτους από τη συριακή πόλη Τζαραμπλούς, που βρίσκεται στην τουρκο-συριακή μεθόριο.
Ο συριακός εμφύλιος τέθηκε επί τάπητος, καθώς αποτελεί ένα ακόμα σημείο τριβής στις σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία, με αιχμή τη στήριξη που παρέχουν οι Αμερικανοί στις δυνάμεις των κούρδων της Συρίας, στο πλαίσιο του αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Η Τουρκία αντιλαμβάνεται τις κουρδικές συριακές δυνάμεις ως τρομοκρατική προέκταση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και ανησυχεί για τη δημιουργία κουρδικού κρατιδίου στην περιοχή. Λίγο μετά την άφιξή του, ο κ. Μπάιντεν επισκέφτηκε το τουρκικό κοινοβούλιο, το οποίο βομβαρδίστηκε επανειλημμένα τη νύχτα του πραξικοπήματος.
Τέλος, η επίσκεψη Μπαιντεν αποτελεί μέρος της προσπάθειας που καταβάλλει ο Τούρκος Προεδρος να σταθεροποιήσει την Τουρκία, τόσο στο εσωτερικό της, όσο και ως προς τις διεθνείς της σχέσεις. Μια άλλη κίνηση ειναι η προσέγγιση για βελτίωση των σχέσεων της με την Ρωσία αλλα και η έναρξη στρατιωτικών επιχειρήσεων του τουρκικού στρατού κατα του ISIS.
