Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Η θλιβερή εικόνα της πλατείας συντάγματος με τους Σύριους πρόσφυγες που έχουν επί μέρες καταλύσει εκεί μαζί με άλλους συμπατριώτες τους που ήρθαν από άλλα μέρη της Ελλάδας για υποστήριξη, πήρε μια νέα τροπή. Ήταν το ενημερωτικό υλικό που μοιράστηκε στους πρόσφυγες που τους καλούσε «Να υποβάλουν αίτηση για άσυλο».
Διότι προφανώς όλο αυτό το διάστημα, οι βασανισμένοι αυτοί άνθρωποι βρίσκονταν εκεί, λόγω παρεξήγησης. Δεν θα γνώριζαν φαίνεται τη γραφειοκρατική διαδικασία αίτησης ασύλου. Αν δεν επρόκειτο για ανθρώπους που πέρασαν τα πάνδεινα και είδαν τη χώρα τους να καταστρέφεται με τις εκατοντάδες χιλιάδες νεκρών και τις τεράστιες ευθύνες της εξωτερικής πολιτικής της Δύσης, θα ήταν άλλη μια περίπτωση γελοίας κατάστασης, αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη μετανάστευση.
«Η παραμονή σας στην πλατεία Συντάγματος δεν έχει να σας προσφέρει τίποτα» αναφέρει η γενική γραμματεία του υπουργείου καθώς η αίτηση ασύλου είναι η «μόνη οδός που τους δίνει τη δυνατότητα να ζήσουν με αξιοπρέπεια». Όντως χρησιμοποιείται ο όρος αξιοπρέπεια στην ανακοίνωση του υπουργείου. Αφού όμως τους έχει γνωστοποιηθεί παραπάνω ότι η Ελλάδα δεν δύναται να εκδώσει ταξιδιωτικά έγγραφα προκειμένου να ταξιδέψουν οι πρόσφυγες και να ζητήσουν άσυλο σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Το νομικό πλαίσιο της συνθήκης του Δουβλίνο (ΙΙ) καθορίζει το δικαίωμα των προσφύγων να ζητήσουν άσυλο μόνο στην πρώτη χώρα εισόδου τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι το ίδιο νομικό καθεστώς που έχει παγιδεύσει χιλιάδες μετανάστες στην Ελλάδα.
Το διεθνές θεσμικό πλαίσιο προστασίας προσφύγων προβλέπει ότι το κράτος που τους «φιλοξενεί» οφείλει να τους παρέχει στέγη. Στο υλικό που τους μοιράστηκε, ωστόσο τονίζεται ότι «το ελληνικό κράτος δεν έχει τη δυνατότητα να στεγάσει όλους όσοι έχουν έλθει από τη Συρία». Διαμηνύεται βέβαια ότι «θα καταβληθεί προσπάθεια για να βρεθεί στέγη ιδίως σε περιπτώσεις οικογενειών και μικρά παιδιά που είναι άστεγες».
Η νομοθεσία είναι νομοθεσία. Οι πρόσφυγες θα μείνουν εδώ, θα ζητήσουν άσυλο και θα ζήσουν με «αξιοπρέπεια». Σε πλατείες και σε δρόμους προφανώς, γιατί αφενός το κράτος δεν διατίθεται να κάνει κάτι για όλους τους, αφετέρου το νομικό πλαίσιο το οποίο ακόμη η Ελλάδα ανέχεται και δεν έχει απαιτήσει να αλλάξει τους καταδικάζει να μην μπορούν να αποκτήσουν ταξιδιωτικά έγγραφα. Οι ευθύνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσταση είναι σοβαρότατες και πρέπει να γίνουν άμεσα βήματα για προσωρινή τουλάχιστον αναθεώρηση του νομικού πλαισίου, προκειμένου η λέξη αξιοπρέπεια να μην ακούγεται ως ειρωνεία στα αυτιά αυτών των ανθρώπων, θυμάτων ενός πολέμου στον οποίο η ίδια η Ευρώπη έβαλα για τα καλά το χεράκι της.
