Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Σε πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος φαίνεται μία ελαφρά μείωση της ταξιδιωτικής κίνησης, ενώ την ίδια στιγμή το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου ανήλθε στα 76 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016, έναντι πλεονάσματος 80 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2015, σημειώνοντας μείωση κατά 3,8%.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μικρότερη αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 23 εκατ. ευρώ ή 4,5% σε σύγκριση με την αύξηση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 26 εκατ. ευρώ ή 6,0%. Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2015 ήταν αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 28 ευρώ ή 9,6% (Ιανουάριος-Μάρτιος 2016: 315 ευρώ, Ιανουάριος-Μάρτιος 2015: 288 ευρώ), καθώς οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών μειώθηκαν κατά 4,6%.
Αναλυτικότερα, μείωση κατά 1,1% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (Ιανουάριος-Μάρτιος 2016: 55 ευρώ, Ιανουάριος-Μάρτιος 2015: 56 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 5,7 διανυκτερεύσεις, σημειώνοντας αύξηση κατά 10,8% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 (Ιανουάριος-Μάρτιος 2015: 5,2 διανυκτερεύσεις). Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 αυξήθηκε κατά 5,7% και διαμορφώθηκε στις 9.786 χιλ. διανυκτερεύσεις.
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 διαμορφώθηκαν στα 539 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των λοιπών χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 7,1%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 250 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 46,3% του συνόλου των εισπράξεων, και δευτερευόντως στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 1,0%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 276 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 161 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,2%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 115 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 3,0%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 5,4% και διαμορφώθηκαν στα 52 εκατ. ευρώ, οι εισπράξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 15,0% και διαμορφώθηκαν στα 16 εκατ. ευρώ και οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο διαμορφώθηκαν στα 51 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,6%. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 52,5% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 13 εκατ. ευρώ, ενώ και οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ σημείωσαν αύξηση κατά 61,2% και διαμορφώθηκαν στα 50 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 71,6% τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016, έναντι 78,5% την αντίστοιχη περίοδο του 2015, καθώς οι εισπράξεις τους μειώθηκαν κατά 4,8%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Μάρτιος 2016: 42,0%, Ιανουάριος-Μάρτιος 2015: 46,1%), των οποίων οι εισπράξεις μειώθηκαν κατά 4,9% και διαμορφώθηκαν στα 226 εκατ. ευρώ. Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 15,5% του συνόλου και παρουσίασαν αύξηση στις εισπράξεις τους κατά 11,8%. Μείωση κατά 58,9% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 5 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν άνοδο κατά 38,3%, αυξάνοντας τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Μάρτιος 2016: 28,4%, Ιανουάριος-Μάρτιος 2015: 21,5%).
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 μειώθηκε κατά 4,6% και διαμορφώθηκε στις 1.710 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 1.793 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 54,1%, και οι λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 40,7%. Τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 μειώθηκε κατά 9,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση κατά 15,7% των αφίξεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στις 558 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς οι αφίξεις ταξιδιωτών από τις χώρες της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά 2,5% και διαμορφώθηκαν στις 368 χιλ. ταξιδιώτες. Επίσης, οι αφίξεις από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασαν μείωση κατά 1,8% και διαμορφώθηκαν στις 695 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, αύξηση κατά 5,5% εμφάνισαν οι αφίξεις από τη Γερμανία και διαμορφώθηκαν στις 118 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ και οι αφίξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 11,8% και διαμορφώθηκαν στις 40 χιλ. ταξιδιώτες. Οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν επίσης κατά 6,3% και διαμορφώθηκαν στις 107 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, οι αφίξεις από τη Ρωσία παρουσίασαν αύξηση κατά 134,9% και διαμορφώθηκαν στις 20 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ οι αφίξεις από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 28,9% και διαμορφώθηκαν στις 62 χιλ. ταξιδιώτες.
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 9.786 χιλ. τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016, έναντι 9.263 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2015, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,7%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 23,4% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών εκτός της ΕΕ-28, καθώς οι διανυκτερεύσεις των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 μειώθηκαν κατά 2,5%.
Η μείωση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της μείωσης κατά 19,9% των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, καθώς οι διανυκτερεύσεις από τις χώρες της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά 14,5%.
Μείωση παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία κατά 7,5%, ενώ αυτές από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 122,1% και 29,3% αντίστοιχα. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 115,0% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, ενώ και αυτές από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 84,0%.
H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων.3 Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 συλλέχθηκαν από 16 ελληνικούς λιμένες λεπτομερή στοιχεία, τα οποία κάλυψαν το 82,7% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 150 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Μάρτιος 2015: 119 αφίξεις), με 189 χιλ. εξόδους επιβατών έναντι 124 χιλ. εξόδων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Σημειώνεται ότι δεν είναι δυνατή επί του παρόντος η κατανομή των ταξιδιωτών ανά εθνικότητα για τα στοιχεία που προέρχονται από τη συμπληρωματική έρευνα κρουαζιέρας.
Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 96,0% των επισκεπτών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 2 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, όσες περίπου και την αντίστοιχη περίοδο του 2015.
Τον Ιανουάριο-Μάρτιο 2016 οι συνολικές εισπράξεις από ταξιδιώτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 38,8% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 και ανήλθαν στα 14,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 0,8 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονταν στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων,4 καθώς αφορούσαν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 13,6 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.
Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 41,9% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι του Κατάκολου και το λιμάνι της Ρόδου με 11,0% και 10,5% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 86,9% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 83,4% των συνολικών αφίξεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων μειώθηκαν κατά 18,8% και διαμορφώθηκαν στις 56 χιλ. διανυκτερεύσεις, ενώ οι συνολικοί επισκέπτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 92 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 39,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015, γεγονός που επηρέασε θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από κρουαζιέρα.
Τέλος, η Τράπεζα της Ελλάδος παρατηρεί μείωση της ταξιδιωτικής κίνησης, αλλά παράλληλα υπάρχει αύξηση των τουριστικών εισπράξεων, πράγμα που είναι σημαντικό, αλλά οπωσδήποτε θα πρέπει να αυξηθεί η προσπάθεια ανάδειξης της Ελλάδας μέσα από αυτά που προσφέρει ως προορισμός.