Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Μετά απο μια επί μακρόν συνεχιζόμενη τραπεζική αργία την Δευτέρα άνοιξαν οι τράπεζες, αλλά οι δεσμεύσεις κεφαλαίων παρέμειναν όπως ήταν. Γενικά η περίοδος αυτή ήταν κάπως περίεργη με ουρές στα ΑΤΜ, με τους συνταξιούχους να στοιβάζονται με τις ώρες στις ουρες για να πάρουν τα 120 ευρώ την εβδομάδα που είχαν δικαίωμα, διότι απαγορευόταν να πάρουν το σύνολο της σύνταξης τους.
Μετά την υπογραφή της συμφωνίας με τους εταίρους και την σταδιακή ανάκτηση της σπαταλημένης αξιοπιστίας του κράτους φαίνεται πως αρχίζει να δημιουργείται καλό κλίμα για να επιστρέψει η χώρα στην κανονικότητα. Ένα τέτοιο δείγμα είναι ότι μετά απο αρκετό καιρό ανοίγουν οι τράπεζες για να γίνονται οι συναλλαγές πάντα με κάποιο όριο.
Τι λέει η νέα πράξη νομοθετικού περιεχομένου. Σύμφωνα με την νέα ΠΝΠ που εκδόθηκε μέσα στο Σαββατοκύριακο οι νέες ρυθμίσεις είναι οι ακόλουθες.
Τι θα ισχύει με τα όρια αναλήψεων
– Μέσω ΑΤΜ μπορουν να γίνουν αναλήψεις εως 60 ευρώ την ημέρα ανά τράπεζα
– Το όριο των αναλήψεων ανά εβδομάδα από ΑΤΜ ανεβαίνει σωρευτικά στα 420 ευρώ
– Υπαρχει δυνατότητα ανάληψης των 420 ευρώ την εβδομάδα τότε το όριο μηδενίζεται και ξεκινάει την επόμενη εβδομάδα πάλι με 60 ευρώ την ημέρα
– Δεν αλλάζει το όριο των 300 ευρώ την εβδομάδα για τους συνταξιούχους
Με capital controls
Παραμένουν ωστόσο σε ισχύ τα capital controls, καθώς το όριο ανάληψης μετρητών παραμένει τα 60 ευρώ σε ημερήσια βάση. Ωστόσο, δίδεται το προνόμιο της σωρευτικής εβδομαδιαίας ανάληψης, δηλαδή μετρητά που δεν αναλήφθηκαν κάποια ημέρα ή ημέρες, μπορούν να αναληφθούν σωρευτικά έως τα 420 ευρώ ανά εβδομάδα. Μετά την εβδομάδα το δικαίωμα χάνεται.
Η απαγόρευση ανάληψης μετρητών εφαρμόζεται και σε κάθε άλλη πληρωμή μετρητών από τις τράπεζες, ανεξαρτήτως νομίσματος, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των εισπράξεων επιταγών και των πληρωμών βάσει εγγυητικών επιστολών, οι οποίες κατατίθενται σε τραπεζικό λογαριασμό.
Επίσης, απαγορεύονται οι αναλήψεις μετρητών με χρήση πιστωτικών και προπληρωμένων καρτών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Η χρήση πιστωτικής και χρεωστικής κάρτας στο εξωτερικό μπορεί να γίνει μόνο για αγορά αγαθών και υπηρεσιών, όχι για την ανάληψη μετρητών έως το ανώτατο όριο της κάρτας.
Στην περίπτωση των νοσηλίων στο εξωτερικό, επιτρέπεται η καταβολή, μόνο με ηλεκτρονικό τρόπο, μέγιστου εφάπαξ ποσού 2.000 ευρώ σε μετρητά ή το ισόποσό του σε ξένο νόμισμα για έναν συνοδό.
Επίσης επιτρέπεται η μεταφορά μέγιστου ποσού 5.000 ευρώ ή του ισόποσού του σε ξένο νόμισμα, ανά ημερολογιακό τρίμηνο συνολικά, για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών. Η πληρωμή γίνεται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά μέσω πιστωτικού ιδρύματος, σε λογαριασμό που τηρείται στο εξωτερικό με δικαιούχο τον φοιτητή.
Δάνεια και λογαριασμοί
Με βάση την ΠΝΠ, απαγορεύεται να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί, να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους και να ενεργοποιούνται αδρανείς λογαριασμοί.
Παράλληλα, απαγορεύεται η πρόωρη, μερική ή ολική, εξόφληση δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, με εξαίρεση την αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό.
Όπως απαγορεύεται και η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων και κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η πρόωρη μερική λήξη προθεσμιακής κατάθεσης αποκλειστικά και μόνο για ισόποση εξόφληση:
α. οφειλών προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς,
β. τρέχουσας δόσης και ληξιπρόθεσμων οφειλών δανείου στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
γ. πληρωμής μισθοδοσίας στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
δ. πληρωμής νοσηλίων και διδάκτρων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό,
ε. πληρωμής προμηθευτών που τηρούν λογαριασμό στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, έναντι τιμολογίων ή ισοδύναμων παραστατικών, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται επαρκή διαθέσιμα σε λογαριασμό ταμιευτηρίου ή όψεως.
Λογαριασμοί μπορούν να ανοίξουν για τις εξής περιπτώσεις:
α. πληρωμή μισθοδοσίας προσωπικού,
β. πληρωμή υποχρεώσεων του καταθέτη προς το ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, που προκύπτουν από συμβάσεις που είχαν καταρτισθεί προ της 28ης Ιουνίου 2015,
γ. καταβολή νέων συντάξεων και νέων προνοιακών επιδομάτων,
δ. εκκαθάριση συναλλαγών καρτών από νέες συμβάσεις αποδοχής (acquiring),
ε. εξυπηρέτηση νεοϊδρυθέντων, μετά την 1η Μαΐου 2015, νομικών προσώπων,
στ. εξυπηρέτηση νεοφυών εταιρειών (startups) που συμμετέχουν σε προγράμματα στήριξης της νέας επιχειρηματικότητας,
ζ. κατάθεση μετρητών ως εξασφάλιση (cash collateral) εγγυητικής επιστολής, ενέγγυας πίστωσης ή δανείου στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα,
η. άνοιγμα λογαριασμού υπέρ τρίτου με σκοπό είτε τη συμμόρφωση προς επιταγή για εκτέλεση χρηματικής απαίτησης, βάσει διαταγής πληρωμής, δικαστικής απόφασης ή άλλου εκτελεστού τίτλου είτε την εξόφληση απαίτησης, για την οποία έχει επιβληθεί κατάσχεση εις χείρας τρίτου, υπέρ του δικαιούχου της απαίτησης, εκτός εάν αυτός έχει δηλώσει καταθετικό λογαριασμό με οποιαδήποτε διαδικαστική πράξη,
θ. πίστωση ποσών από την αλλοδαπή σε ευρώ ή ξένο νόμισμα, ύψους τουλάχιστον 10.000 ευρώ ή του ισόποσου σε ξένο νόμισμα,
ι. αποδοχή προθεσμιακής κατάθεσης μόνον στην περίπτωση που οι δικαιούχοι της ταυτίζονται με τους δικαιούχους του τροφοδότη λογαριασμού της, καταθετικού ή όψεως.
Ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά στην ΠΝΠ ότι με πράξη του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, δύναται να προβλέπονται περιορισμοί στη μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή και σε ξένο συνάλλαγμα εκτός της ελληνικής επικράτειας. Σήμερα το ανώτατο επιτρεπτό όριο για μετάβαση στο εξωτερικό είναι οι 10.000 ευρώ και υπάρχει φημολογία για μείωσή του, εάν χρειαστεί, στα 1.000 ευρώ.
Όπως ορίζεται στην ΠΝΠ, παρατείνονται έως και την τρίτη εργάσιμη ημέρα από τη λήξη της τραπεζικής αργίας οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στη φορολογική διοίκηση οφειλών και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων/διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών στις Εφορίες.
Σημειώνεται τέλος, ότι με αποφάσεις του υπουργού Οικονομικών δύναται να αίρονται, τροποποιούνται ή καταργούνται περιορισμοί και απαγορεύσεις συναλλαγών και πράξεων που προβλέπονται από τις διατάξεις της ΠΝΠ, ή να προστίθενται νέοι περιορισμοί και απαγορεύσεις συναλλαγών ή πράξεων και να ρυθμίζεται κάθε άλλο ζήτημα.
Εν κατακλείδι, παρατηρείται μια σταδιακή αποκατάσταση της καθημερινότητας στην Ελλάδα. Παρόλα αυτά θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να επιδιορθωθεί η ζημιά που έχει γίνει στην αγορά λόγω των κλειςτων τραπεζών μια πράξη που ήταν λανθασμένη ακριβώς γιατί θα μπορούσε να έχει επιβληθεί μόνο μια δέσμευση κεφαλαίων και όχι τραπεζική αργία.