Τροπολογία – προσθήκη κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία με θέμα τη διευκόλυνση των εποχικά εργαζομένων στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, στο σ/ν του Υπ. Εσωτερικών: «Άρση περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού».
Η τροπολογία υπογράφεται από το σύνολο της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, με επικεφαλής τον Πρόεδρό της Σωκράτη Φάμελλο.
Σύμφωνα με την Αιτιολογική Έκθεση:
Η εξασφάλιση της πραγματικής και αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος του εκλέγειν για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες πολίτες που ζουν στη χώρα αποτελεί αυτονόητη συνταγματική υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας, καθώς ο αποκλεισμός τους από την κορυφαία δημοκρατική διαδικασία στη βάση αμιγώς κοινωνικών και οικονομικών λόγων δεν βρίσκει κανένα έρεισμα. Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει στο βαθμό που η ελληνική έννομη τάξη, με τον ν. 4648/2019 έχει ήδη ρυθμίσει τη διευκόλυνση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των εκλογέων που ζουν και έχουν τα συμφέροντά τους εκτός της ελληνικής επικράτειας (απόδημοι).
Σε μεγάλο βαθμό, η παραπάνω ανάγκη έχει καλυφθεί για τους εντός ελληνικής επικράτειας διαβιούντες εκλογείς μέσω του θεσμού των ετεροδημοτών, που έχει εισαχθεί στην ελληνική έννομη τάξη ήδη από το 1998 (ν. 2623/1998). Ωστόσο, λόγω των προθεσμιών που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για την επέλευση μεταβολών και την οριστικοποίηση των εκλογικών καταλόγων, αλλά και του γεγονότος ότι ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών καθορίζεται (με εξαίρεση τις ευρωεκλογές) συνήθως την ημέρα της προκήρυξής τους, μετά την οποία είναι αδύνατη η εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, ένα μεγάλο τμήμα εκλογέων, και συγκεκριμένα οι εποχικά εργαζόμενοι και εργαζόμενες (π.χ. στον τουρισμό, στην εστίαση και στις αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις), αλλά και οι δανειζόμενοι/ες εργαζόμενοι/ες, που από τη φύση της εργασίας τους δεν γνωρίζουν εγκαίρως τον δήμο όπου θα εργάζονται κατά την ημέρα των εκλογών, αποκλείονται εκ των πραγμάτων από την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση αποκαθίσταται η εν λόγω προφανής αδικία. Ως βέλτιστος τρόπος επιλέγεται η θέσπιση μιας ειδικής εξαίρεσης, για τις περιπτώσεις που οι εθνικές εκλογές, ευρωεκλογές ή εθνικό δημοψήφισμα διεξάγονται μεταξύ 1ης Απριλίου και 31ης Οκτωβρίου, κατά την οποία οι ανωτέρω κατηγορίες εργαζομένων θα μπορούν να ψηφίζουν κατόπιν αίτησής τους στον τόπο εργασίας τους.
Ειδικά δε στην περίπτωση διεξαγωγής εθνικών εκλογών λαμβάνεται μέριμνα προκειμένου -τηρουμένων πάντοτε των προϋποθέσεων προστασίας της μυστικότητας της ψήφου- οι εκλογείς αυτοί να επιλέγουν συνδυασμούς και υποψηφίους της βασικής περιφέρειας στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι κανονικά εγγεγραμμένοι/ες.
Η ρύθμιση αυτή θεωρείται η πλέον κατάλληλη για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων βάσει των ιδιαιτεροτήτων της κατάστασής τους.
Το πλήρες κείμενο της τροπολογίας – προσθήκης
Στο π.δ. 26/2012 (Α’ 57) όπως ισχύει, προστίθεται άρθρο 27Α ως εξής:
Άρθρο 27Α
Διευκόλυνση άσκησης εκλογικού δικαιώματος εποχικώς εργαζόμενων
1. α) Σε περίπτωση διεξαγωγής βουλευτικών εκλογών, εκλογών για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή εθνικού δημοψηφίσματος από την 1η Απριλίου έως και την 31η Οκτωβρίου, εκλογείς που εργάζονται εκτός των ορίων της εκλογικής περιφέρειας στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένοι μπορούν να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
β) Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται εκλογείς που εργάζονται εκτός των ορίων της εκλογικής περιφέρειας στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένοι, εφόσον είναι:
αα) εργαζόμενοι στον τουρισμό, την εστίαση και σε αγροτικές ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου που έχει συναφθεί εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους προκήρυξης των εκλογών,
ββ) εργαζόμενοι με οποιονδήποτε τύπο σύμβασης σε Επιχειρήσεις Προσωρινής Απασχόλησης (ΕΠΑ), εφόσον η έδρα της ΕΠΑ βρίσκεται σε διαφορετική εκλογική περιφέρεια από εκείνη όπου βρίσκεται η έδρα του έμμεσου εργοδότη τους, σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 115 του ν. 4052/2012 (Α΄ 41) όπως ισχύει.
γ) Με την επιφύλαξη της περ. β) της επόμενης παραγράφου, οι εκλογείς της προηγούμενης περίπτωσης μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, κατ’ επιλογή τους, είτε στο δήμο που είναι εγγεγραμμένοι είτε στο δήμο όπου εδρεύει η επιχείρηση ή η εκμετάλλευση όπου απασχολούνται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
2. α) Η ψηφοφορία των εκλογέων της προηγούμενης παραγράφου που επιλέξουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο όπου εδρεύει η επιχείρηση ή εκμετάλλευση όπου απασχολούνται γίνεται βάσει ονομαστικών καταστάσεων, οι οποίες συντάσσονται, υπογράφονται και θεωρούνται από τον προϊστάμενο της κατά τόπο αρμόδιας υπηρεσίας της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), με βάση το έντυπο Ε3 (έντυπο αναγγελίας πρόσληψης). Η εγγραφή στις ονομαστικές καταστάσεις του προηγούμενου εδαφίου γίνονται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου, η οποία υποβάλλεται εντός πέντε ημερών από την προκήρυξη των εκλογών ή του δημοψηφίσματος.
β) Για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου, το δικαίωμα της προηγούμενης παραγράφου δεν μπορεί να ασκηθεί εάν σε ορισμένη εφετειακή περιφέρεια δεν συγκεντρωθούν τουλάχιστον σαράντα (40) εκλογείς που ανήκουν στην ίδια βασική εκλογική περιφέρεια.
γ) Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών ορίζονται σε κάθε δήμο για τον οποίο έχουν συνταχθεί ονομαστικές καταστάσεις της περ. α), αναλόγως του αριθμού των εκλογέων που περιλαμβάνονται σε αυτές, ένα ή περισσότερα
εκλογικά τμήματα στα οποία ψηφίζουν οι εκλογείς της προηγούμενης παραγράφου.
3. α) Σε εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή σε εθνικό δημοψήφισμα, οι εκλογείς που περιλαμβάνονται στις ονομαστικές καταστάσεις της προηγούμενης παραγράφου ψηφίζουν με τον ίδιο τρόπο όπως και οι εγγεγραμμένοι στα εκλογικά τμήματα που έχουν οριστεί για την ψηφοφορία τους.
β) Επιπροσθέτως, οι εκλογείς που ψηφίζουν βάσει των ονομαστικών καταστάσεων της προηγούμενης παραγράφου υπογράφουν και παραδίδουν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνουν ότι δεν ψήφισαν ούτε προτίθενται να ψηφίσουν την ημέρα αυτή σε άλλο εκλογικό τμήμα της χώρας. Για την ψηφοφορία των παραπάνω εκλογέων γίνεται ειδική αναφορά στο βιβλίο πρακτικών της εφορευτικής επιτροπής και τα στοιχεία τους αναγράφονται στο πρωτόκολλο της ψηφοφορίας. Τα στοιχεία τους συγκεντρώνονται δια των κατά τόπους πρωτοδικείων στον Άρειο Πάγο, που διενεργεί υποχρεωτικά διασταύρωση με τα στοιχεία των βασικών εκλογικών καταλόγων.
4. α) Σε βουλευτικές εκλογές, οι εκλογείς που περιλαμβάνονται στις ονομαστικές καταστάσεις της παραγράφου 2 ψηφίζουν σε χωριστή κάλπη τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στους βασικούς εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένος καθένας εξ αυτών. Για την ψηφοφορία χρησιμοποιούνται τα ίδια έντυπα ψηφοδέλτια που χρησιμοποιούνται στη βασική εκλογική περιφέρεια στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας καθένας εκ των εκλογέων είναι εγγεγραμμένος. Προς το σκοπό αυτό, λαμβάνεται μέριμνα ώστε να είναι διαθέσιμος επαρκής αριθμός ψηφοδελτίων από κάθε εκλογική περιφέρεια στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένοι οι ψηφοφόροι που περιλαμβάνονται στις ονομαστικές καταστάσεις. Τα άρθρα 71 και 96 παρ. 3 του π.δ. 26/2012 (Α΄ 57) όπως ισχύει εφαρμόζονται αναλογικά.
β) Η περ. β) της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζεται και στις εκλογές της παρούσας παραγράφου.
γ) Μετά το πέρας της ψηφοφορίας, ανοίγεται η χωριστή κάλπη στην οποία ψήφισαν οι εκλογείς της παρούσας παραγράφου και αριθμούνται οι φάκελοι
χωρίς να ανοιχτούν, εφαρμοζόμενου του άρθρου 90 του π.δ. 26/2012. Ακολούθως, η εφορευτική επιτροπή δεν προβαίνει σε διαλογή των ψήφων, αλλά οφείλει να κλείσει ασφαλώς τους κλειστούς φακέλους μέσα σε χωριστό σάκο, ο οποίος σφραγίζεται. Για τη σφράγιση του σάκου συντάσσεται πρακτικό. Ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής μεταφέρει και παραδίδει το σφραγισμένο σάκο στον πρόεδρο του οικείου πρωτοδικείου κατά το άρθρο 94 του π.δ. 26/2012, ο οποίος μεριμνά για την αμελλητί διαβίβασή του στις ειδικές εφορευτικές επιτροπές της επόμενης περίπτωσης.
δ) Σε κάθε εφετείο συγκροτούνται μία ή περισσότερες ειδικές εφορευτικές επιτροπές, ανάλογα με το άθροισμα του αριθμού των εκλογέων που περιλαμβάνονται στις ονομαστικές καταστάσεις των δήμων της οικείας εφετειακής περιφέρειας, οι οποίες παραλαμβάνουν και αποσφραγίζουν το σάκο και προβαίνουν στη διαλογή των ψήφων ξεχωριστά για κάθε βασική εκλογική περιφέρεια στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένοι οι ψηφοφόροι του παρόντος, κατ’ ανάλογη εφαρμογή των άρθρων 91 έως 94Α του π.δ. 26/2012.
ε) Σε κάθε εφετείο συγκροτείται ειδική εφετειακή επιτροπή, κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 97 του π.δ. 26/2012, στην οποία οι ειδικές εφορευτικές επιτροπές της προηγούμενης περίπτωσης διαβιβάζουν τα αποτελέσματα και παραδίδουν το σάκο με το εκλογικό υλικό και η οποία συγκεντρώνει τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας και εκδίδει το τελικό αποτέλεσμά της για κάθε βασική εκλογική περιφέρεια. Το αργότερο εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών από το τέλος διεξαγωγής της ψηφοφορίας αποστέλλονται κυρωμένα αντίγραφα των πινάκων και των πρακτικών στον πρόεδρο του πρωτοδικείου της κάθε βασικής εκλογικής περιφέρειας, προκειμένου να ενσωματωθούν, με ιδιαίτερη αναφορά του ειδικού εκλογικού τμήματος προέλευσης, στα τελικά αποτελέσματα που περιλαμβάνονται στον πίνακα κάθε εκλογικής περιφέρειας για χρήση της Ανώτατης Εφορευτικής Επιτροπής.
5. α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας και Οικονομικών καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος, όπως ιδίως ο τρόπος προσδιορισμού των εκλογέων της παραγράφου 1 βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας του εργοδότη τους ή με άλλο τρόπο, ο τρόπος υποβολής της αίτησης και τα ελάχιστα στοιχεία των
ονομαστικών καταστάσεων της παραγράφου 2, καθώς και ο τρόπος διασταύρωσης των ψηφισάντων και αποτροπής διπλοψηφιών.
β) Με την ίδια απόφαση, η οποία στην περίπτωση αυτή εκδίδεται και από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μπορεί να ορίζεται ειδική εφαρμογή για την εγγραφή, τη μεταβολή στοιχείων και τη διαγραφή της αίτησης των εκλογέων που εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος.
6. Για θέματα τα οποία δεν ρυθμίζονται ειδικά στο παρόν άρθρο εφαρμόζονται οι διατάξεις της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας για κάθε κατηγορία εκλογής (βουλευτικές εκλογές, εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και εθνικό δημοψήφισμα).
Αθήνα, 24 Ιουλίου 2023
Οι προτείνοντες βουλευτές
Φάμελλος Σωκράτης
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Γεροβασίλη Όλγα
Τζάκρη Θεοδώρα
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Ακρίτα Ελένη
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αποστολάκης Ευάγγελος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Έφη)
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Γιαννούλης Χρήστος
Δούρου Ειρήνη
Ζαμπάρας Μιλτιάδης
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος
Ηλιόπουλος Όθων
Θρασκιά Ουρανία
Καραμέρος Γιώργος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κεδίκογλου Συμεών
Κόκκαλης Βασίλειος
Κοντoτόλη Μαρίνα
Λινού Αθηνά
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γιώργος
Παππάς Νίκος
Παππάς Πέτρος
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαρακιώτης Γιάννης
Τζανακόπουλος Δημήτρης
Τζούφη Μερόπη
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Φερχάτ Οζγκιούρ
Φωτίου Θεανώ
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος
Τσίπρας Αλέξης
