Στα θέματα που παλαιόθεν βρίσκονται στην κορυφή της ελληνοτουρκικής ατζέντας οι δύο πλευρές απλώς κατέγραψαν (αν και με μιαν αισιοδοξία για την επίλυση του Κυπριακού) τις γνωστές θέσεις τους, επιχειρώντας ταυτόχρονα να τα “περικυκλώσουν” με την εντατικοποίηση της συνεργασίας σε τομείς “χαμηλής πολιτικής”, που επιδρούν ευνοϊκά στο κλίμα των διμερών σχέσεων.
Όμως την 4η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας κατεξοχήν σημαδεύει (και μάλιστα ως παράγοντας αμοιβαίας προσέγγισης) η προσφυγική κρίση, μετά και την ευρωτουρκική έκτακτη Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας-Τουρκίας, όπου ο Αχμέτ Νταβούτογλου ανέτρεψε την ατζέντα, με προτάσεις που ο Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε χθες “δελεαστικές” και σήμερα “ενδιαφέρουσες”.
Άλλωστε, το όποιο σχέδιο οριστικοποιηθεί από ευρωπαϊκής πλευράς στην τακτική σύνοδο κορυφής του Μαρτίου, προϋποθέτει για την υλοποίησή του την ελληνοτουρκική συνεργασία, καθώς η ευρωτουρκική συμφωνία επανεισδοχής δεν προβλέπεται να τεθεί σε ισχύ πριν από την 1η Ιουνίου.
Εξ ού και η κυριότερη πρωτοβουλία των δύο πλευρών στη Σμύρνη ως προς το προσφυγικό ήταν η επικαιροποίηση του ισχύοντος ελληνοτουρκικού πρωτοκόλλου επανεισδοχής, ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός έσπευσε να διεκδικήσει για λογαριασμό των δύο χωρών την “ιδιοκτησία” της λύσης που κυοφορείται, υπό γερμανική καθοδήγηση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο δηλώνοντας “είναι ντροπή για τις αξίες μας και τον πολιτισμό μας αυτό που συμβαίνει στη θάλασσά μας. Το πρόβλημα θα λυθεί μέσα από τη δική μας συνεργασία, ξέρουμε πώς θα λυθεί, δεν θα μάς επιβάλει κανείς πώς θα λυθεί”.
Ειδικότερα, ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε σήμερα από τη Σμύρνη την ανάγκη Ελλάδα και Τουρκία να λύσουν από κοινού το πρόβλημα της προσφυγικής κρίσης, γνωστοποιώντας παράλληλα ότι οι δύο χώρες επικαιροποίησαν το πρωτόκολλο επανεισδοχής.
Μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε μεταξύ άλλων ότι “Ελλάδα και Τουρκία θα συνεχίσουν να προσφέρουν φιλοξενία στους κυνηγημένους” ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι “είναι ντροπή αυτό που συμβαίνει στη θάλασσα του Αιγαίου”.
Το Αιγαίο πρέπει να γίνει μια θάλασσα ειρήνης, συνεργασίας και σταθερότητας ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας.
Η Ελλάδα και Τουρκία δεν είναι η αιτία των προβλημάτων που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η κεντρική Ευρώπη και θα λύσουμε από κοινού τα προβλήματα της προσφυγικής κρίσης και δεν θα μας επιβάλλει κανείς την λύση είπε ο πρωθυπουργός .
Θεωρώ απαράδεκτο να έχουμε υψηλής τεχνολογίας συστήματα και να μην μπορούν να εντοπίσουν τους διακινητές, είπε ο πρωθυπουργός υπογραμμίζοντας πως το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων περνάει μέσα από μεγάλες προκλήσεις, όπως η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Δηλώνουμε από κοινού ότι αυτό που συμβαίνει στη θάλασσά μας είναι ντροπή για τον πολιτισμό μας.
Να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας, να ξεπεράσουμε κοινά προβλήματα και να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τους λαούς μας είπε ο κ .Τσίπρας. Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο Κυπριακό και στο Αιγαίο υπογραμμίζοντας πως η αύξηση των παραβιάσεων από τουρκικής πλευράς δεν συνάδει με το καλό κλίμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων .
Αναφερόμενες στα ευρύτερα πεδία συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, ο κ. Τσίπρας δήλωσε πως “αναδείξαμε τις σημαντικές προοπτικές που μας δίνει η ενεργειακή συνεργασία” και η συνεργασία στο πεδίου του τουρισμού. Επίσης επισήμανε ότι “συμφωνήσαμε να εντείνουμε τη συνεργασία μας μεταξύ των ραδιοτηλεοπτικών μας σταθμών και των πρακτορείων ειδήσεων”.
Αποφασίσαμε και ανακοινώνουμε την έναρξη αεροπορικής σύνδεσης Αθήνας – Άγκυρας, την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του λιμανιού της Σμύρνης και του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και προσβλέπουμε στην ακτοπλοϊκή σύνδεση των δύο πόλεων, ανέφερε ο πρωθυπουργός, με την βοήθεια του ιδιωτικού τομέα
Ανήγγειλε επίσης την κατασκευή υπερταχείας σιδηροδρομικής γραμμής που θα συνδέει την Ηγουμενίτσα με την Κωνσταντινούπολη, ανακοίνωσε την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων στο Έβρο και την κατασκευή δεύτερης γέφυρας στους Κήπους ενώ αναφέρθηκε και στη συνεργασία του ΑΠΕ-ΜΠΕ με το πρακτορείο Αναντολού την οποία από ελληνικής πλευράς υπέγραψε ο ΓΓΕΕ Λ. Κρέτσος .
Για το προσφυγικό ο πρωθυπουργός ανέφερε πως προωθείται από κοινού ένας μηχανισμός νόμιμης οδού προς την Ευρώπη η οποία θα βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τους διακινητές και να σταματήσουμε να θρηνούμε θύματα στο Αιγαίο.
Να αποθαρρύνουμε τους ανθρώπους να περνάνε από το Αιγαίο και να ανοίξουμε νόμιμη και ελεγχόμενη δίοδο με αξιόπιστο μηχανισμό επανεγκατάστασης σε χώρες της ΕΕ, ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Νταβούτογλου: Έχουμε συζητήσει για τη μεταφορά 10.000 προσφύγων στην Ευρώπη
Από την πλευρά του ο Τούρκος πρωθυπουργός τόνισε ότι “θα πρέπει να βάλουμε πλάτη όλοι μαζί για την κατανομή του βάρους της προσφυγικής κρίσης”. Όπως είπε “έχουμε συζητήσει για 10.000 πρόσφυγες που θα μεταφερθούν στην Ευρώπη”.
Ακόμη εκτίμησε ότι η συνεργασία Τουρκίας – Ελλάδας θα είναι πολύ σημαντική “για να αντιμετωπίσουμε στο Αιγαίο την προσφυγική κρίση”.
“Η Ελλάδα και η Τουρκία μοιράζονται το προσφυγικό πρόβλημα” τόνισε, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα έχει επηρεαστεί από αυτή τη κρίση. Εμείς, ανέφερε απαντάμε από κοινού και αναζητούμε λύσεις που θα μειώσουν τις δραματικές καταστάσεις στη θάλασσα του Αιγαίου. Θα πρέπει να βάλουμε πλάτη όλοι μαζί για την κατανομή του βάρους της προσφυγικής κρίσης τόνισε ο κ. Νταβούτογλου ενώ αναφέρθηκε και στις συμφωνίες που υπεγράφησαν.
Άρση της απειλής πολέμου και αλλαγή στάσης στο Αιγαίο ζήτησε ο Αλ. Τσίπρας
Με αφορμή ερώτηση για την στάση της Τουρκίας στο Αιγαίο οι κύριοι Τσίπρας και Νταβούτογλου αναφέρθηκαν αναλυτικά στις θέσεις τους, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να ζητά ανοιχτά την άρση της απειλής πολέμου κατά της Ελλάδας, σημειώνοντας μάλιστα ότι θα προσπαθήσει να πείσει και προσωπικά τον κ. Νταβούτογλου προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο κ. Νταβούτογλου απαντώντας πρώτος, είπε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν περάσει σε άλλη φάση, έχουν αλλάξει φύση και ότι στην Σμύρνη σήμερα 22 υπουργοί κάθισαν σε ένα τραπέζι σαν να ήταν εθνική κυβέρνηση.
Πρόσθεσε ότι οι σημαντικές αποφάσεις που έχουμε λάβει και η σημαντικότερη είναι να επιχειρεί το ΝΑΤΟ στα χωρικά μας ύδατα, ο τρόπος αντιμετώπισης της επιχείρησης έδειξε την ωριμότητα προσέγγισης των δύο χωρών . Το θέμα είναι το ανθρώπινο στοιχείο, το προσφυγικό και βάζουμε τα διμερή προβλήματα σε παρένθεση είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι ούτε η Ελλάδα παραιτείται από τα δικά της αιτήματα, ούτε η Τουρκία. Οι διαφορές, σημείωσε αφορούν τον θαλάσσιο και εναέριο χώρο , αυτό δεν είναι μυστικό, όμως καταλαβαίνουμε ότι η αύξηση των εντάσεων δεν ωφελεί κανέναν.
Για τις διερευνητικές συνομιλίες ο κ. Νταβούτογλου είπε ότι έχει διανυθεί σημαντική απόσταση, άρα το θέμα, πρόσθεσε, είναι να προσεγγίσουμε τις ένοπλες δυνάμεις να δώσουμε οδηγίες, ώστε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα καθώς οι πολλές εμπλοκές μπορεί να οδηγήσουν σε δυστυχήματα και πρέπει να το έχουμε υπόψη μας και να προσπαθήσουμε να ελαχιστοποιήσουμε τις εμπλοκές.
Ο κ. Νταβούτογλου είπε επίσης ότι η Τουρκία δεν έχει καμία φιλοδοξία να αλλάξει το status quo στο Αιγαίο και επικαλέστηκε την συνεργασία Ατατούρκ -Βενιζέλου για να τονίσει την ανάγκη συνεργασίας των δύο χωρών, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν να γίνουν πρότυπο συνεργασίας στην Μεσόγειο όπως οι σκανδιναβικές χώρες στο βορρά.
Απαντώντας ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι τα δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, ενώ ως προς τις συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας τόνισε ότι είναι απόφαση το θέμα να επιλυθεί με διπλωματικό τρόπο, μέσω συνομιλιών.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ / capital.gr