Πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνει πως η αύξηση των καταθέσεων αποτυπώνει τη σταθεροποίηση και τη σταδιακή βελτίωση των συνθηκών στην οικονομία. Από την άλλη πλευρά, συνεχίζεται η «χαμηλή πτήση» στις χορηγήσεις δανείων, όπου για άλλο έναν μήνα η ροή ήταν αρνητική: τα δάνεια που αποπληρώθηκαν ήταν περισσότερα από τα νέα δάνεια.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ανήλθαν στο τέλος Οκτωβρίου στα 124,63 δισ. ευρώ έναντι 123,47 δισ. τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Η αύξηση κατά 1,16 δισ. ευρώ οφείλεται κατά περίπου 700 εκατ. ευρώ στην ενίσχυση των καταθέσεων των νοικοκυριών και κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ από την ενίσχυση των καταθέσεων των επιχειρήσεων και συγκεκριμένα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι οι καταθέσεις ακολουθούν μια σταθερά ανοδική τάση από τον Απρίλιο και μετά έχοντας ενισχυθεί κατά περίπου 3,23 δισ. ευρώ υπερκαλύπτοντας τις απώλειες του πρώτου τετραμήνου.
Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος Δεκεμβρίου οι καταθέσεις είχαν διαμορφωθεί στα 123,38 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η βελτίωση είναι αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης, της υποχώρησης της ανησυχίας για τον κίνδυνο εκτροχιασμού του προγράμματος, της καλής πορείας του τουρισμού και της μικρής επιστροφής μετρητών λόγω της σταθεροποίησης της οικονομίας.
Πάντως, η βελτίωση της ρευστότητας είναι οριακή, με τις καταθέσεις να έχουν αυξηθεί μόλις κατά 2 δισ. ευρώ μετά την επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών (Ιούνιος 2015). Σε σχέση με τα προ κρίσεως επίπεδα οι καταθέσεις έχουν μειωθεί περίπου 115 δισ. ευρώ και οι τράπεζες παραμένουν όρθιες λόγω της δυναμικής υποστήριξης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπόλοιπο δανείων διαμορφώνεται κοντά στα 197 δισ. ευρώ δηλαδή κατά 73 δισ. ευρώ υψηλότερο των καταθέσεων (διαφορά που καλύπτεται από τη χρηματοδότηση του ευρωσυστήματος). Το χάσμα αυτό καθιστά πολύ δύσκολη τη χρηματοδότηση της οικονομίας, δεδομένου μάλιστα ότι ακόμα υπάρχουν ανησυχίες για την ομαλή υλοποίηση του προγράμματος.
Έτσι, παρά τη βελτίωση των καταθέσεων, o ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα στο τέλος Οκτωβρίου διαμορφώθηκε στο -1,6% από -1,7% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 308 εκατ. ευρώ έναντι αρνητικής καθαρής ροής 355 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης ήταν αρνητική κατά 88 εκατ. ευρώ έναντι θετικής ροής 25 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ο ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε οριακά θετικό επίπεδο (+0,1%) έναντι -0,2% τον Σεπτέμβριο, ενώ η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν θετική κατά 126 εκατ. ευρώ, έναντι -153 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο.
Αρνητική ήταν η εικόνα για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις (η ροή χρηματοδότησης διαμορφώθηκε σε -214 εκατ. ευρώ, ενώ η ροή χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 36 εκατ. ευρώ.
Τέλος, σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση των νοικοκυριών, η μηνιαία καθαρή ροή χρηματοδότησης στο τέλος Οκτωβρίου διαμορφώθηκε στα -184 εκατ. ευρώ έναντι -346 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο. Έτσι, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο -2,8% από -3,0% στο τέλος Οκτωβρίου.
