«Usatoday» | Covid και κοινωνίες: Πότε πρέπει οι προσωπικές ελευθερίες να υποκύψουν στο κοινό συμφέρον; [μέρος α’]
Άρθρο του Dennis Wagner για το usatoday
Τα θρυλικά λάθη
Στην αρχή της πανδημίας, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε μια πρόωρη νίκη έναντι της Covid-19, ενώ ο επικεφαλής της Ειδικής Ομάδας Κορωνοϊού του Λευκού Οίκου, Άντονι Φάουτσι, είχε προειδοποιήσει ότι δεν πρέπει να ανοίξει τόσο νωρίς η χώρα. Ο Φάουτσι και το CDC είχαν εκδώσει οδηγίες υπέρ της χρήσης μάσκας, μετά ενάντια σε αυτή και μετά πάλι υπέρ· εν μέρει επειδή ο ιός άλλαξε μορφή.
Ο πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, προσπάθησε να εφαρμόσει την τεχνική με το μαστίγιο και το καρότο, σπρώχνοντας τις τοπικές αρχές να πληρώσουν 100 δολάρια σε όσους ανεμβολίαστους έκαναν το εμβόλιο και παράλληλα ανακοίνωσε ότι οι κρατικοί υπάλληλοι, αν δεν έκαναν το εμβόλιο, θα έπρεπε να κάνουν αυστηρά τεστ.
Αλλά, ελλείψει εξουσίας και καρτερικότητας στην εφαρμογή πολιτικών για τη δημόσια υγεία, οι αρμόδιοι έχουν μεταθέσει τη διαδικασία στο κράτος και τις τοπικές διοικήσεις. Το αποτέλεσμα είναι το εξής: ένας εντυπωσιακός εξοπλισμός χωρίς συνέπεια και που προκαλεί απορία, αλλάζει σε κάθε δικαιοδοσία και μπορεί να μεταβληθεί ανά πάσα στιγμή.
«Υπάρχει μια τεράστια ασυνέπεια στις επικοινωνίες για αυτό το θέμα», λέει η Κόρεϊ Μπας, διευθύντρια του τμήματος υγείας στο Πανεπιστήμιο Γουίλιαμ Πάτερσον στο Νιου Τζέρσεϊ. «Μπορώ να καταλάβω γιατί υπάρχουν τμήματα του πληθυσμού που πραγματικά δεν θέλουν να γίνει υποχρεωτικό και νιώθουν δυσπιστία».
Η ιστορία δυο πολιτειών
Σκεφτείτε τις κομητείες της Καλιφόρνια, το Λος Άντζελες και το Όραντζ, αδερφάκια σε κρούσματα της Covid-19 που διαμορφώνουν τη μεγαλύτερη μητροπολιτική περιοχή του έθνους.
Τον Μάιο, μετά τις ανακοινώσεις της κομητείας του Όραντζ για ψηφιακή καταγραφή των εμβολιασμένων, χιλιάδες εξαγριωμένοι -επιφυλακτικοί με το νέο εμβόλιο- εισέβαλλαν σε μια συνάντηση και αποκήρυξαν αυτό που νόμιζαν πως είναι ένα υποχρεωτικό σύστημα «διαβατηρίου» για την Covid-19.
Η Τζεανίν Ρόμπινς, 60 ετών, από το Άναχαϊμ, παρατήρησε πως σχεδόν όσοι αντιτίθενται στον εμβολιασμό, επίσης δεν φορούσαν μάσκες. «Νομίζω πως απλώς εκμεταλλεύονται την κατάσταση και βάζουν άλλους ανθρώπους σε κίνδυνο», λέει η Ρόμπινς. «Είναι εγωιστικό».
Αντίθετα, ο Μίκαελ Τόμας, 62χρονος λογιστής στο Σαν Κλεμέντε, λέει πως δεν πιστεύει στις μάσκες και δεν θα κάνει εμβόλιο επειδή «το ανοσοποιητικό σύστημα είτε θα παλέψει την Covid, είτε όχι».
Ερωτώμενος για το αν οι αποφάσεις του βάζουν άλλους σε κίνδυνο, ο Τόμας κούνησε το κεφάλι του. «Είναι προσωπικό δικαίωμα που το αποφασίζει καθένας ξεχωριστά», λέει. «Ένα θεόσταλτο δικαίωμα».
Ο Τόμας πρόσθεσε ότι βλέπει την Covid σαν ένα «έγκλημα πολέμου» και πως «Αυτός που την κατασκεύασε, αυτοί που ανέπτυξαν τον ιό, θα πρέπει να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη».
Όταν ρωτήθηκε ποιος πιστεύει ότι κατασκεύασε και διέσπειρε τον ιό, ο Τόμας είπε, «Αντιλαμβάνομαι πως ο Δρ Φάουτσι είχε αναμιχτεί προσωπικά…». Και δεν αποκάλυψε ποιες είναι οι πηγές αυτής της πληροφορίας.
Σύμφωνα με το The Associated Press, μια φωτογραφία που κυκλοφορεί στους δεξιούς ιστότοπους και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δείχνει τον Φάουτσι με τον τότε πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα στην Γουχάν, στην Κίνα, το 2015 σε ένα εργαστήριο. Στην πραγματικότητα η φωτογραφία τραβήχτηκε το 2014, στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) στην Ουάσιγκτον.
Στη συντηρητική κομητεία του Όραντζ, τα σχέδια για ψηφιακή καταγραφή του εμβολιασμού ακυρώθηκαν και δεν υπάρχουν γενικευμένες οδηγίες για χρήση μάσκας.
Η πόλη των Αγγέλων
Ούτε ένα μήνα αφότου ο κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσομ έβαλε τέλος στους πιο πολλούς περιορισμούς στην Καλιφόρνια, λέγοντας πως η πολιτεία «αλλάζει σελίδα στην πανδημία», τα κρούσματα του ιού στην πολιτεία του Λος Άντζελες είναι επταπλάσια.
Στις 16 Ιουλίου, σε μια προσπάθεια υπέρ της δημόσιας ασφάλειας, το αρμόδιο συμβούλιο επέβαλε και πάλι τις μάσκες στους εσωτερικούς χώρους, ενώ παράλληλα ένας σερίφης της πόλης, ο Άλεξ Βιλανουέβα, ανακοίνωσε πως η υπηρεσία του δεν θα εφάρμοζε τα μέτρα γιατί δεν «είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα».
Από την άλλη, ο ιερέας Στίβεν Νουνέζ, 35 ετών, λέει πως η θεολογία είναι ένα μείγμα συμπόνιας και σοφίας, με πράξεις που πάντα βασίζονται, όχι στο προσωπικό συμφέρον, αλλά στην ευζωία των άλλων. «Δεν φοράω δημόσια τη μάσκα επειδή φοβάμαι», τόνισε, «αλλά επειδή αν τη φορέσω μπορεί να προστατέψω κάποιον». Πιστεύει ακόμα πως οι ηγέτες δεν μπορούν παρά να εφαρμόσουν τα μέτρα. «Έχουμε δει τι συμβαίνει όταν παραμένει προαιρετική απόφαση».
Η «τυφοειδής Μαίρη»
Στις αρχές του 1900, μια μαγείρισσα σε πλούσιες οικογένειες, η Μέρι Μάλον, άθελά της μόλυνε με τύφο εκατοντάδες ανθρώπους στη Νέα Υόρκη, προτού οι ιατρικοί ερευνητές την αναγνωρίσουν ως «superspreader».
Η Μάλον, με ψευδώνυμο το «τυφοειδής Μαίρη» αρνήθηκε να εξεταστεί και διέφυγε των αρχών και αργότερα την έπιασαν και μπήκε σε καραντίνα. Στα δύο χρόνια του εγκλεισμού της έκανε μήνυση στο σύστημα υγείας. Μόλις αφέθηκε ελεύθερη παραβίασε τον όρο να μην συνεχίσει τη μαγειρική και δούλεψε σε μια μαιευτική κλινική στο Μανχάταν, όπου ακόμα περισσότεροι μολύνθηκαν και πέθαναν.
Η Covid-19 μπορεί να προκλήθηκε από ένα νέο κορονοϊό, αλλά τα νομικά και ηθικά ζητήματα δεν είναι κάτι καινούριο. Και το τι είναι το κοινό καλό ήταν πάντοτε ένα θέμα που προκαλούσε διαφωνίες.
Ο Πλάτωνας ήταν υπέρ σε ό,τι προωθεί την κοινωνική αρμονία. Ο μαθητής του, ο Αριστοτέλης, ήταν υπέρ στις πράξεις που επιτρέπουν στα άτομα να πραγματώνουν τον σκοπό τους ως άνθρωποι. Και έτσι η διαφωνία συνέχισε να υπάρχει.
Κατά την ίδρυση των Ηνωμένων Πολιτειών, κάποια δικαιώματα κατοχυρώθηκαν στο Σύνταγμα, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι προσωπικές ελευθερίες θα προστατεύονταν από μια κυβέρνηση που θα εξανάγκαζε τους πολίτες.
Αλλά αυτές οι ελευθερίες δεν είναι δίχως όρια. Το δικαίωμα του ενός να ρίξει μια μπουνιά, σταματά στη μύτη του άλλου. Αν φωνάξει κάποιος «Φωτιά!» σε μια γεμάτη αίθουσα, θα μπορούσε να πάει φυλακή. Με την ίδια λογική που έχουμε νόμους για τις ζώνες στα αυτοκίνητα και όρια ταχύτητας.
Όταν εφαρμόστηκαν τα πρωτόκολλα ανοσίας για την ανεμοβλογιά και την πολιομυελίτιδα, υπήρξαν αντιδράσεις, οι οποίες καταλάγιασαν όσο τα εμβόλια εξαφάνιζαν αυτές τις δύο μάστιγες, παρόλες τις αρχικές παρενέργειες.
Το ερώτημα δεν είναι το κατά πόσο πρέπει μια κυβέρνηση να περιορίζει τις ατομικές ελευθερίες για το δημόσιο συμφέρον, αλλά το πότε και πως, χρησιμοποιώντας τις λιγότερες δυνατές επιλογές και με σεβασμό στην ελευθερία.
Για παράδειγμα, αντί για πρόστιμα και απειλές για φυλάκιση, οι αρνητές μπορεί να αποκλείονται από μέρη με πολύ κόσμο ή να πρέπει να κάνουν συχνά τεστ. Το ζήτημα των προσωπικών ελευθεριών λύνεται με το να δίνονται επιλογές.
