Βασικά θέματα στην ατζέντα της έκτακτης διήμερης Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι η οικονομική στήριξη και η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, η ασφάλεια της επισιτιστικής αλυσίδας, η ενέργεια και η άμυνα, όπως και το 6ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα αναφερθεί ειδικότερα:
–Στην τουρκική προκλητικότητα που απειλεί τη σταθερότητα της Αν. Μεσογείου
Ανέφερε σχετικά, κατά την προσέλευσή του στη Σύνοδο: «Θα ενημερώσω το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την πρόσφατη έντονη προκλητικότητα της Τουρκίας και τις επιπτώσεις που αυτή έχει στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και με αποφασιστικότητα. Είμαστε μία χώρα η οποία έχει το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος της, έχουμε ισχυρούς συμμάχους και φυσικά έχουμε επενδύσει ακόμα περισσότερο στην αποτρεπτική μας δυνατότητα, έτσι ώστε να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να αμφισβητήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Το θέμα δεν βρίσκεται στην ατζέντα, ωστόσο ο πρωθυπουργός θα επισημάνει τον κίνδυνο κλιμάκωσης της έντασης στην περιοχή, σε μια κρίσιμη συγκυρία που το τελευταίο που χρειάζεται είναι ακόμη μια εστία έντασης σε ένα ήδη φορτισμένο γεωπολιτικά ευρωπαϊκό τοπίο. Θα επαναλάβει ότι η Ελλάδα είναι πάντα υπέρ του διαλόγου, όμως η παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων δεν θα γίνει αποδεκτή. Το θέμα της Τουρκίας αναμένεται να συζητηθεί στην τακτική σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τότε αναμένεται και αναφορά στο κείμενο των συμπερασμάτων.
–Στη διεκδίκηση ευρωπαϊκής λύσης και την ανάγκη πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου
Στη συζήτηση για τα ενεργειακά ο πρωθυπουργός θα επαναλάβει την πρότασή του για πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, καθώς πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί ευρωπαϊκή λύση. Δήλωσε σχετικά: «Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν σήμερα πολύ υψηλές τιμές ενέργειας, αποτέλεσμα υπερβολικά υψηλών τιμών φυσικού αερίου, τιμές οι οποίες -όπως έχω πει πολλές φορές- δεν δικαιολογούνται από τους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να επαναφέρουμε τη συζήτηση για ένα πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορέσουμε να συμπαρασύρουμε προς τα κάτω συνολικά τις τιμές ενέργειας και φυσικά τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας».
Σε ό,τι αφορά τις τελευταίες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενέργεια και το RepowerEU, ο πρωθυπουργός ανέφερε: «Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις που έχει καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του νέου σχεδίου REPowerEU, το οποίο και η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί, απορροφώντας σημαντικούς πρόσθετους πόρους από τα αναξιοποίητα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF)». Οι προτάσεις κινούνται σε σωστή κατεύθυνση, ωστόσο, δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη την ανάγκη στήριξης των καταναλωτών.
Ο πρωθυπουργός, θα υπογραμμίσει σχετικά ότι η μεγάλη εικόνα της ανάγκης απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα δεν πρέπει να επισκιάσει τη συζήτηση για την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων προκειμένου να μπει φρένο στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και να ανακουφιστούν οι πολίτες. Ωστόσο οι προσδοκίες είναι χαμηλές με δεδομένες τις έντονες διαφωνίες στο εσωτερικό της ΕΕ.
Σταθερή η απόφαση της κυβέρνησης να σταθεί δίπλα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επαναλάβει την πρότασή του για τη λήψη μέτρων για τον εξορθολογισμό της αγοράς ενέργειας με δεδομένη ωστόσο την απόφαση της κυβέρνησης να συνεχίσει τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε εθνικό επίπεδο. Δήλωσε σχετικά: «Η ελληνική κυβέρνηση θα σταθεί δίπλα στους Έλληνες καταναλωτές, στις επιχειρήσεις, στα νοικοκυριά έτσι ώστε να συγκρατήσει, στο μέτρο του εφικτού, τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Μέσα στις επόμενες 15 ημέρες θα ανοίξει η σχετική πλατφόρμα, προκειμένου να επιστραφεί το 60% της υπερβάλλουσας αύξησης που έχουν καταβάλει νοικοκυριά στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος από τις αρχές του έτους. Και από τις αρχές Ιουλίου θα τεθεί σε εφαρμογή ένα νέο σύστημα τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, με παρεμβάσεις στην χονδρική αγορά, έτσι ώστε πραγματικά να εξουδετερωθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και οι αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να είναι λελογισμένες. Την προηγούμενη εβδομάδα το Ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε τη φορολόγηση στο ύψος του 90% των υπερκερδών των επιχειρήσεων χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Θα είναι κι αυτοί πρόσθετοι πόροι οι οποίοι θα κατευθυνθούν στην προσπάθειά μας να στηρίξουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις».
Σημειώνεται ότι ήδη η κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή το δικό της Εθνικό Σχέδιο στήριξης που προβλέπει αυξημένες επιδοτήσεις για το ρεύμα για τον Μάιο και τον Ιούνιο, αναδρομική επιστροφή έως και 600 ευρώ στους τραπεζικούς λογαριασμούς των καταναλωτών με εισόδημα μέχρι 45.000 ευρώ για τις αυξήσεις που δεν επιδοτήθηκαν το διάστημα Δεκεμβρίου 2021-Μαΐου 2022 και την έμμεση κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής με τον μηχανισμό που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου και ο οποίος θα μειώσει τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα κατά 70-90%.
Εννιά δέσμες ρυθμίσεων για την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής καθημερινότητας
Δόθηκε την Κυριακή 29 Μαΐου σε δημόσια διαβούλευση ο νόμος πλαίσιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση, μια μεταρρύθμιση που αποβλέπει σε ένα Πανεπιστήμιο το οποίο ανοίγει νέους ορίζοντες για φοιτητές και καθηγητές και επιφυλάσσει σημαντικά οφέλη σ’ ολόκληρη την κοινωνία. Ανάμεσα στα άλλα περιλαμβάνει 9 δέσμες ρυθμίσεων οι οποίες στοχεύουν στην αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων και την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής καθημερινότητας του εκπαιδευτικού προσωπικού των Πανεπιστημίων της χώρας. Όπως επισημαίνει η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως με επιστολή της, μέσω των πρυτάνεων των ΑΕΙ, προς τους εκπαιδευτικούς, αφορούν:
–Πρώτον: Μεγαλύτερη ελευθερία και ευελιξία στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, καθώς και στα διδακτορικά.
–Δεύτερον: Μείωση γραφειοκρατίας και απλούστευση των διαδικασιών προμήθειας ειδών και υπηρεσιών που είναι αναγκαία για την εκτέλεση ερευνητικών έργων που εκπονούνται μέσω των ΕΛΚΕ.
–Τρίτον: Ενίσχυση του ανθρωπίνου δυναμικού των Α.Ε.Ι. για τη διεξαγωγή έρευνας – Περισσότερη ευελιξία στο πλαίσιο επιλογής και απασχόλησης των ερευνητικών ομάδων.
–Τέταρτον: Πιο απλές διαδικασίες για μετακινήσεις μελών Δ.Ε.Π. στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων έργων/προγραμμάτων και έργων χρηματοδοτούμενων από εθνικούς πόρους.
–Πέμπτον: Πιο σαφές και ευέλικτο πλαίσιο ρυθμίσεων για την παράλληλη και πρόσθετη απασχόληση, που ενισχύει τις ακαδημαϊκές, ερευνητικές και επαγγελματικές προοπτικές της Ακαδημαϊκής Κοινότητας:
–Έκτον: Εισαγωγή ολοκληρωμένου σύγχρονου και ευέλικτου πλαισίου για την παροχή υπηρεσιών προς τρίτα φυσικά και νομικά πρόσωπα μέσω των Πανεπιστημιακών Εργαστηρίων και ενίσχυση της αυτονομίας των Πανεπιστημίων μέσω της έκδοσης Πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Εργαστηρίων ανά Πανεπιστήμιο.
–Έβδομον: Σαφής κατηγοριοποίηση όλων των πηγών χρηματοδότησης των έργων -προγραμμάτων, που απλοποιεί σημαντικά την οικονομική διαχείριση όλων των έργων, και ιδίως των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών, των ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών, των επιμορφωτικών προγραμμάτων του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης και των προγραμμάτων παροχής υπηρεσιών προς τρίτους, καθώς αποσαφηνίζεται ότι αποτελούν αμιγώς ιδιωτικούς πόρους των Πανεπιστημίων.
–Όγδοον Ενίσχυση του εισοδήματος των μελών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας:
–Ένατον: Πολλαπλασιασμός ευκαιριών και δυνατοτήτων του Πανεπιστημίου, που το καθιστά πιο ανταγωνιστικό, ελκυστικό και εξωστρεφές.
Ενιαίο ψηφοδέλτιο για όλες τις φοιτητικές παρατάξεις
Διευκρινιστικά επισημαίνεται ότι οι φοιτητικοί σύλλογοι ούτε καταργούνται, ούτε και θα μπορούσαν να καταργηθούν. Προβλέπονται και προστατεύονται από το Σύνταγμα και σχετικούς νόμους. Αυτό που φέρνει το νέο νομοσχέδιο είναι ένας νέος τρόπος εκλογής των εκπροσώπων των φοιτητών στα όργανα του Πανεπιστημίου και συγκεκριμένα η ανάδειξή τους μέσα από ενιαίο ψηφοδέλτιο. Μια διαδικασία με την οποία επιδιώκεται να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η συμμετοχή των φοιτητών και να αναβαθμιστεί ο ρόλος τους με τη θέσπιση Συμβουλίου Φοιτητών.
Πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την ανάδειξη εκπροσώπων φοιτητών σε όργανα των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων προβλέπεται ότι «οι εκπρόσωποι των φοιτητών στη Συνέλευση του Τμήματος αναδεικνύονται από το σύνολο των φοιτητών των προγραμμάτων σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου του Τμήματος» και ότι «η εκλογή των εκπροσώπων πραγματοποιείται από ενιαίο ψηφοδέλτιο που περιλαμβάνει το σύνολο των υποψήφιων φοιτητών ανά κύκλο σπουδών».
Για την αναβάθμιση της ασφάλειας των Πανεπιστημίων
Πηγές υπογραμμίζουν πως η ασφάλεια στα Πανεπιστήμια απασχολεί τη χώρα εδώ και δεκαετίες και η εμπέδωσή της απαιτεί υπηρεσίες με ειδικές γνώσεις, τεχνολογικές επενδύσεις και πάνω από όλα συνεργασία των Πρυτανικών Αρχών με την Πολιτεία. Αναφέρουν επίσης πως η κυβέρνηση έχει προχωρήσει στις αναγκαίες θεσμικές πρωτοβουλίες.
–Τον Αύγουστο του 2019, με τον πρώτο νόμο που ψήφισε, δημιούργησε το θεσμικό περιβάλλον για την αποκατάσταση του πανεπιστημιακού ασύλου και δόθηκε η δυνατότητα στις δημόσιες Αρχές να ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης της Αστυνομίας λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων, χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη κλήση τους από όργανα του Ιδρύματος.
–Τον Φεβρουάριο του 2021, η κυβέρνηση προχώρησε στην ψήφιση νόμου για την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την ενίσχυση της ασφάλειας στα Πανεπιστήμια που περιλαμβάνει ανάμεσα στα άλλα, τη σύσταση Μονάδας Ασφαλείας και Προστασίας (Πανεπιστημιακή Αστυνομία) και την εφαρμογή συστήματος ελεγχόμενης πρόσβασης.
–Στο μεταξύ με βάση το νόμο για την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, έχουν προσληφθεί 400 άτομα για τη συγκρότηση των πρώτων Μονάδων Προστασίας και ήδη η εκπαίδευσή τους ολοκληρώνεται. Σύμφωνα με το σχεδιασμό η εγκατάστασή τους θα γίνει σταδιακά και θα αρχίσει στο αμέσως επόμενο διάστημα από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.