Αν οι τεταμένες σχέσεις Ισραήλ και Ιράν εξελιχθούν σε ανοιχτή σύγκρουση, τότε η τιμή του αργού πετρελαίου τύπου Brent στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και του αμερικανικού αργού πετρελαίου στη Νέα Υόρκη μπορεί να εκτιναχθεί στα 150 δολ. από τα 90 δολάρια, που είναι σήμερα.
Η εκτίμηση αυτή είχε ακουστεί και τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν έγινε η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Δεν επαληθεύθηκε, καθώς τότε η τιμή του brent ανήλθε μέχρι τα 95 δολ. το βαρέλι για να ισορροπήσει τελικά στα 90 δολ. τις τελευταίες εβδομάδες. Ωστόσο, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, η παγκόσμια αγορά και οι κυβερνήσεις κρατούν την ανάσα τους.
Μάλιστα, εκτιμούν ότι αυτή τη φορά είναι χειρότερη η κατάσταση απ’ ό,τι στον περασμένο Σεπτέμβριο, όπου δεν είχε άμεση εμπλοκή το Ιράν. Τώρα η κατάσταση είναι διαφορετική και όλοι γνωρίζουν ότι το μόνο «πυρηνικό» όπλο που κατέχει -και το οποίο θεωρείται σίγουρο ότι θα το αξιοποιήσουν οι μουλάδες- είναι ο αποκλεισμός των Στενών του Ορμούζ. Αυτό σημαίνει ότι ο πλανήτης θα στερηθεί καύσιμα που αντιστοιχούν στο 38% της παγκόσμιας κατανάλωσης.
Κάτι τέτοιο θα σημάνει την απότομη εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου, ακόμη και στα 150 δολ. όπως εκτιμούν οι διεθνείς οίκοι, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Σημειώνεται ότι στο παρελθόν άλλη μια φορά (Ιούνιος 2008) το πετρέλαιο έφτασε στα 143 δολάρια το βαρέλι. Την εποχή εκείνη η τιμή της βενζίνης εκτοξεύθηκε από τα 0,90 ευρώ το λίτρο, στα 1,2-1,3 ευρώ το λίτρο, δηλαδή έως 45% μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Σενάρια τρόμου για τη βενζίνη
Το αντίστοιχο σήμερα με την υπερβολική φορολογία που έχει επιβληθεί, θα ήταν η βενζίνη να φτάσει τα 2,8 ευρώ το λίτρο. Ευτυχώς όμως το 2008 η τιμή του πετρελαίου δεν κρατήθηκε σε αυτά τα επίπεδα επί μακρόν, καθώς η ισχυρή ανάπτυξη της Κίνας εκείνη την περιόδο, περιόρισε τη διαφαινόμενη ύφεση στη Δύση, που είχε εκδηλωθεί με την κρίση των subrimes και την κατάρρευση των αμερικανικών τραπεζών. Μέχρι τέλος του έτους η τιμή του brent είχε πέσει ακόμη και κάτω από τα 50 δολάρια το βαρέλι.
Τι θα σημάνει όμως για τη χώρα και την ανάκαμψή της μια τέτοια τιμή;
To πρώτο που θα συμβεί θα είναι μια νέα «αιμορραγία» για εισαγωγές καυσίμων. Η αύξηση αυτή αναμένεται να συμπαρασύρει προς τα επάνω τις τιμές και των άλλων ενεργειακών αγαθών, όπως συνέβη το 2021-2022 όπου το φυσικό αέριο συμπαρέσυρε την τιμή των καυσίμων.
• Το δεύτερο που θα ακολουθήσει είναι η αύξηση του παραγωγικού και μεταφορικού κόστους των αγαθών και η δημιουργία νέων και ισχυρότερων πληθωριστικών πιέσεων. Εκεί που η Δύση είδε κι έπαθε ν’ απαλλαγεί από το πληθωρισμό, θα προσκληθούν νέες πληθωριστικές πιέσεις, πιθανώς ακόμη μεγαλύτερες από εκείνες της τελευταίας διετίας.
• Το τρίτο που θα συμβεί, είναι η απομάκρυνση του ενδεχομένου μείωσης των επιτοκίων δανεισμού. Οι κεντρικές τράπεζες φέρεται να έχουν μπει στη λογική μπει στη λογική μείωσης των επιτοκίων, με δεδομένη τη καθοδική πορεία του πληθωρισμού. Και οι αγορές, συμπεριλαμβανομένου της ελληνικής, περιμένουν αυτή τη μείωση κόστους χρήματος ώστε να ενθαρρυνθούν περισσότερο οι επενδύσεις.
Σημειώνεται ότι η κρίση αυτή θα πλήξει οριζόντια τον πλανήτη και όχι μόνον την Ευρώπη, όπως συνέβη στην τελευταία κρίση του φυσικού αερίου. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με το TradeWinds, από τον Περσικό Κόλπο διέρχεται:
• το 44% των ευρωπαϊκών εισαγωγών πετρελαίου (203 εκατ. μετρικοί τόνοι)
• το 78% των ιαπωνικών εισαγωγών πετρελαίου (96 εκατ. μτ)
• το 61% των εισαγωγών της Ινδίας (130 εκατ. μτ)
• το 53% των εισαγωγών της Κίνας (53 εκατ. μτ)
• το 96% των εισαγωγών της Αφρικής (21 εκατ. μτ).
Ο μόνος «κερδισμένος» από το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ είναι οι ΗΠΑ που εισάγουν μόλις το 7% σε πετρέλαιο. Φυσικά, κερδισμένοι από μια τέτοια σύρραξη θα είναι και οι Ρώσοι, οι Σαουδάραβες, η Βενεζουέλα και άλλες χώρες παραγωγής πετρελαίου ή άλλων ενεργειακών αγαθών που δεν εξαρτώνται από τα Στενά του Ορμούζ. Οικονομίες όπως το Κατάρ, το Ιράκ, αλλά και το Ιράν κινδυνεύουν με οικονομική κατάρρευση.
Για τη χώρα μας αυτό θα είναι τραγικό. Κάθε φορά που πάει η οικονομία της να «σηκωθεί» και να κινηθεί, κάτι συμβαίνει και σταματά. Το είδαμε στην πανδημία, στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, αλλά και στην τελευταία πληθωριστική κρίση που οδήγησε τα επιτόκια σε πολύ υψηλό επίπεδο. Ήδη οι επενδύσεις στη χώρα μας επιβραδύνονται, όπως έδειξαν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και η έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα.
powergame
