Γράφει ο Ceteris Paribus
Για τον Αλέξη Τσίπρα ισχύει απόλυτα η γνωστή φράση «του γεννούν και τα κοκόρια». Είναι ένα είδος πολιτικού «ζογκλέρ» που καταφέρνει, υπηρετώντας και εκφωνώντας τις πιο διαφορετικές πολιτικές, «να πέφτει από την Ακρόπολη, να στέκεται όρθιος και να βρίσκει και πορτοφόλι».
Αυτή η… πληθωρική αναφορά στη λαϊκή θυμοσοφία θα πρέπει όμως να συμπληρωθεί με την επίσης γνωστή λαϊκή παροιμία «μια του κλέφτη δυο του κλέφτη…». Όταν τα «ζογκλερικά» επαναλαμβάνονται πανομοιότυπα, το κοινό αρχίζει να δυσανασχετεί, να βαριέται, να γυρίζει την πλάτη και να εγκαταλείπει την αίθουσα…
Θα θέσουμε ευθύς εξαρχής το ερώτημα: υλοποιεί ο Αλέξης Τσίπρας κάποιο σχέδιο για εκλογές το φθινόπωρο; Όλη αυτή η δραστηριότητα και η πληθώρα των ζητημάτων που άνοιξε εν μέσω βαθέος θέρους, αποτελούν την πολιτική-επικοινωνιακή προετοιμασία για μια νέα εκλογική αναμέτρηση;
Πριν εξετάσουμε το ερώτημα πιο συγκεκριμένα, πρέπει να πούμε ότι ο πρωθυπουργός έχει συνδεθεί με το μύθο του ανθρώπου που αιφνιδιάζει τους αντιπάλους του προκαλώντας κάθε είδους εκλογικές αναμετρήσεις όταν είναι πολιτικά «στριμωγμένος», όπως για παράδειγμα το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015 ή οι εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015. Εξ αυτού του γεγονότος, κάποιοι πιστεύουν ότι μπροστά στο «βουνό» των δύσκολων προβλημάτων που έχει να διαχειριστεί το φθινόπωρο, θα καταφύγει ξανά σε ένα εκλογικό αιφνιδιασμό. Και η αλήθεια είναι ότι «υποψίασε» πολλούς με τις πολιτικές του πρωτοβουλίες του τελευταίου διαστήματος: με τις δηλώσεις για το «κοινωνικό πακέτο» της ΔΕΘ (επαναπόδοση του ΕΚΑΣ σε δικαιούχους, έστω και μειωμένου, αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ με φόρο ακινήτων που θα επιμερίζει τα βάρη με τρόπο που θα ελαφρύνει τις μικρού ύψους περιουσίες κ.λπ.), κυρίως όμως με την ανακίνηση της «υπόθεσης Γεωργίου», με τους χειρισμούς στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών και με τη διάσκεψη των ηγετών του ευρωπαϊκού Νότου.
Όμως, από το 2010 και ύστερα, εκλογές στην Ελλάδα δεν γίνονται χωρίς την… έγκριση των δανειστών! Ο Γιώργος Παπανδρέου έχασε εν μια νυκτί την ηγεσία του κόμματός του όταν διανοήθηκε να κάνει δημοψήφισμα το φθινόπωρο του 2011. Στη συνέχεια, από τις εκλογές του Ιουνίου του 2012 και ύστερα, ο ΣΥΡΙΖΑ έθετε διαρκώς το αίτημα των εκλογών αλλά έπρεπε να φτάσουμε στην αμετάθετη ημερομηνία της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας για να γίνουν οι εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Και πάλι όμως, «μέτρησε» πολύ το γεγονός ότι οι δανειστές εγκατέλειψαν τον κ. Σαμαρά επειδή ήθελαν να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο και η «εκκρεμότητα» με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το μοναδικό παράδειγμα εκλογικής διαδικασίας που έγινε παρά τη θέληση των δανειστών, ήταν το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015. Αποδείχτηκε όμως στη συνέχεια ότι πραγματοποιήθηκε όχι για να οργανωθεί κάποια σύγκρουση με τους δανειστές, αλλά για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: για να επιβιώσει πολιτικά ο Αλέξης Τσίπρας οργανώνοντας αυτός ο ίδιος τη συναίνεση με τους δανειστές. Όσο για τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015, είναι πλέον πασίγνωστο ότι διεξήχθησαν όχι απλώς με τη σύμφωνη γνώμη, αλλά και με την παρότρυνση των δανειστών, για να ξεκαθαρίσει ο Αλέξης Τσίπρας τους λογαριασμούς του με την αριστερή πτέρυγα του κόμματός του ώστε να αποκτήσει την «ιδιοκτησία» του μνημονιακού προγράμματος.
Θέλουν οι δανειστές σε αυτή τη φάση εκλογές στην Ελλάδα; Η απάντηση πρέπει να είναι ένα καθαρό όχι! Η ευρωπαϊκή συγκυρία ύστερα από το Brexit και την αποκάλυψη των τεράστιων προβλημάτων των ιταλικών και γενικότερα των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι τόσο λεπτή, ώστε η τακτική των Ευρωπαίων ηγετών είναι η αποφυγή οποιουδήποτε ζητήματος θα μπορούσε να δημιουργήσει όρους αστάθειας – οικονομικής ή πολιτικής. Απλώς προσπαθούν να «μη συμβεί τίποτε» μέχρι και τις εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία το 2017. Και παρόλο που το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα έχει σταθεροποιηθεί ύστερα από τη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ και υπάρχει πλέον εναλλακτική πολιτική λύση στον ΣΥΡΙΖΑ (η ΝΔ), οι εκλογές στην Ελλάδα έχουν πάντα ένα παραπάνω κόστος αυτού του είδους «λαϊκισμού» που οι δανειστές αγαπούν να μισούν…
Από την πλευρά των δανειστών, λοιπόν, το μήνυμα είναι «ξεχάστε τις εκλογές, εφαρμόστε το πρόγραμμα».
Θέλει, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας εκλογές; Προφανώς δεν πρέπει να αρκεστούνε στην αναμενόμενη και στερεότυπη δήλωση του ίδιου ότι δεν θέλει και δεν ετοιμάζει εκλογές, που είναι περίπου υποχρεωτική. Ο Αλέξης Τσίπρας, όπως και κάθε άλλος στη θέση του, μόνο για ένα λόγο θα μπορούσε να «θέλει» εκλογές σε συνθήκες που όχι μόνο δεν μπορεί να επαναλάβει τον εκλογικό θρίαμβο του Σεπτεμβρίου 2015 αλλά αντίθετα μπορεί να ηττηθεί: αν η πολιτική φθορά του κυβερνώντος κόμματος πάρει τόσο ραγδαία μορφή, ώστε να κινδυνεύει από πολιτική κατάρρευση. Ό,τι και αν λένε οι δημοσκοπήσεις, δεν είμαστε σε αυτό το σημείο και είναι πολύ παρακινδυνευμένη κάθε πρόβλεψη ότι θα φτάσουμε εκεί. Αν ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνησή του άντεξαν τα «μεγάλα πακέτα» της μνημονιακής στροφής και της ψήφισης του τρίτου μνημονίου, γιατί να «πέσουν» για τα υπολειπόμενα προαπαιτούμενα και τα εργασιακά;
Υπάρχει και ένας ακόμη λόγος, ακόμη πιο «υπαρξιακός». Ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνηση έχουν αποδυθεί σε σκληρό αγώνα για την απόκτηση ερεισμάτων στο «βαθύ κράτος» των μηχανισμών της εξουσίας: Δικαιοσύνη, μίντια, τράπεζες κ.λπ. Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτού του τύπου τα ερείσματα χάνονται σε μεγάλο βαθμό ή και ολοκληρωτικά όταν χαθεί η κυβερνητική εξουσία. Ο Αλέξης Τσίπρας χρειάζεται ακόμη πολύ χρόνο για να επεκτείνει και εδραιώσει αυτά τα ερείσματα. Γιατί να εγκαταλείψει αυτή την προσπάθεια στην αρχή της; Για να ηγείται κάποιου απισχνασμένου ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση περιμένοντας με χρόνια και καιρούς να ξαναποκτήσει αυτό που ο ίδιος θα απεμπολήσει τώρα; Όποιος γνωρίζει την «ψυχολογία» και την ιδιοσυγκρασία του ανδρός, απλώς δεν μπορεί να φανταστεί τον Αλέξη Τσίπρα να «βράζει στο ζουμί του» στην αντιπολιτευτική του γωνιά…
Με λίγα λόγια, ο Αλέξης Τσίπρας για να φύγει από την εξουσία, θα πρέπει να… ανατραπεί μέσα από θερμές εξελίξεις. Τότε όμως δεν θα μιλάμε για εκλογές, αλλά για συνθήκες μείζονος πολιτικής κρίσης. Που, στην οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η οικονομία και το αβέβαιο «στάτους» παραμονής της χώρας στο ευρώ, μπορεί να προσλάβει διαστάσεις συνολικής κρίσης. Τότε όμως θα χρειάζονται όχι εκλογές, αλλά άλλες, έκτακτου χαρακτήρα λύσεις. Που μάλιστα δεν θα είναι ούτε εύκολες ούτε «αναίμακτες»…
Σε κάθε περίπτωση, το διάστημα μέχρι και τουλάχιστον το τέλος του έτους είναι τόσο ασφυκτικά γεμάτο με γεγονότα, ώστε δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε και «πολιτικός χώρος» για εκλογές: προαπαιτούμενα, δεύτερη αξιολόγηση, προσχέδιο προϋπολογισμού και στη συνέχεια προϋπολογισμός, εκθέσεις Κομισιόν και ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος και βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνσή του, μεσοπρόθεσμο. Μέχρι να ολοκληρωθεί αυτό το «πακέτο», δεν θα χρειαστούμε τα εκλογικά μας βιβλιάρια. Και όταν ολοκληρωθεί, ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα έχει κανένα λόγο να αυτοκτονήσει: να έχει χρεωθεί ή πιστωθεί όλα αυτά και να κάνει εκλογές για να φύγει…
Εκτός αν, όπως προείπαμε, οι εξελίξεις ξεφύγουν από τον έλεγχο. Οπότε θα δρομολογηθούν άλλες λύσεις, πιθανότατα χωρίς εκλογές…
