Γράφει ο Όμηρος Τσάπαλος
Φαίνεται πως μπροστά μας ανοίγεται μια πραγματική ευκαιρία επίλυσης του σκοπιανού εντός του 2018. Ενός θέματος που μόνο απώλεια διπλωματικής ισχύος μας προκαλεί, τα τελευταία 25 χρόνια.
Η εθνική κόκκινη γραμμή θα πρέπει να είναι αυτή που οριοθετήθηκε από τον Κώστα Καραμανλή και την τότε Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας: Σύνθετη ονομασία, με γεωγραφικό προσδιορισμό, για όλες τις χρήσεις εντός και εκτός της χώρας. Και παράλληλα, η υπογραφή ενός συμφώνου φιλίας και καλής γειτονίας όπου η γειτονική χώρα θα παραιτείται από οποιαδήποτε αλυτρωτική βλέψη έναντι της Ελλάδος (εδαφική, περιουσιακή κ.λπ.) αλλά και από οποιαδήποτε αμφισβήτηση του γεγονότος ότι η αρχαία Μακεδονία αποτελεί ιστορική κληρονομιά και αναπόσπαστο στοιχείο της ίδιας της ιστορικής συνέχειας της Ελλάδας.
Με το που ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, υπογραφούν οι συμφωνίες και ψηφιστούν οι συνθήκες από τα εθνικά κοινοβούλια και των δυο χωρών τότε η Ελλάδα θα πάρει από το χέρι τη γείτονα χώρα για να εισέλθει όσο γίνεται νωρίτερα στους κόλπους του ΝΑΤΟ και τις Ε.Ε.
Το όνομα «Νέα Μακεδονία» δεν ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της Ελλάδας αλλά και στην ίδια την ιστορική αλήθεια. Διαχωρίζοντας την Μακεδονία σε παλαιά και νέα είναι σαν να αποδεχόμαστε ότι οι σύγχρονοι Έλληνες Μακεδόνες δεν παρήγαν Ιστορία τα τελευταία 200 χρόνια παρά μόνο οι «Νεομακεδόνες», κάτι το οποίο είναι ιστορικά ανεδαφικό αλλά και άδικο για γενιές και γενιές Μακεδόνων που πολέμησαν, δημιούργησαν και μεγαλούργησαν για το καλό της Ελλάδας και της Μακεδονίας.
Το όνομα «Βόρεια Μακεδονία» μπορεί να αποτελέσει την λύση στο ζήτημα. Και αυτό γιατί ανταποκρίνεται σε ένα βασικό δεδομένο: Τον γεωγραφικό προσδιορισμό.
Καλώς ή κακώς η -από τον 19ο αιώνα- γεωγραφικά αποτυπωμένη Μακεδονία σήμερα κατοικείται και από Έλληνες και από Αλβανούς και από Βούλγαρους και από Σλαβόφωνους Σκοπιανούς.
Η γεωγραφική (και όχι η ιστορική Μακεδονία) δεν ταυτίζεται απολύτως (παρά σε ποσοστό κοντά στο 52%) με τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Δυτικής, Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας αλλά επεκτείνεται και πέρα από τα όρια της ελληνικής επικράτειας (38% στα σημερινά Σκόπια και 10% στην Βουλγαρία).
Η γεωγραφική βόρεια Μακεδονία είναι τα σημερινά Σκόπια. Με την αποδοχή αυτής της ονομασίας αυτομάτως οι σκοπιανοί αυτόπροσδιορίζονται γεωγραφικά και όχι εθνοτικά κάτι που είναι δίκαιο και για την Ελλάδα και για την γειτονική χώρα.
Ωστόσο, οποιαδήποτε λύση και αν βρεθεί στο όνομα δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει αν δεν υπογραφεί και ένα ξεχωριστό σύμφωνο φιλίας και καλής γειτονίας το οποίο θα αναφέρει ρητώς πως τα Σκόπια παραιτούνται από οποιαδήποτε αλυτρωτική βλέψη έναντι της Ελλάδας και παράλληλα να αναγνωρίσουν πως ιστορικά η Αρχαία Μακεδονία συνδέεται άρρηκτα με την σύγχρονη Ελλάδα και την ιστορική κληρονομιά που αυτή φέρει.
Παράλληλα, θα ήταν προς το συμφέρον και των δυο χωρών να απομακρυνθούν από την πρωτεύουσα των Σκοπίων όλες οι επιγραφές και τα αγάλματα που η εθνικιστική κυβέρνηση Γκρούεφσκι τοποθέτησε και που μόνο ιστορικές ανακρίβειες παράγουν και ένταση μεταξύ των δυο λαών.
Η δε αναγνώριση βορειομακεδονικής ή σλαβομακεδονικής και όχι μακεδονικής εθνικής ταυτότητας αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε λύση. Τέλος, θα πρέπει να προβλεφθεί η σύσταση ενός οργάνου παρακολούθησης της συμφωνίας όσον αφορά κυρίως την εφαρμογή της στις διμερείς σχέσεις των Σκοπίων με τρίτες χώρες, στις εμπορικές της συναλλαγές, στα δημόσια έγγραφα, στα σχολικά βιβλία και τα πανεπιστήμια κ.λπ..
Εθνική κόκκινη γραμμή για την χώρα είναι η σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις εντός και εκτός της χώρας. Η μη χρήση του όρου Μακεδονία ή παραγώγων του είναι κάτι από το οποίο ήδη έχουμε παραιτηθεί και αποδεχθεί ως προϋπόθεση για λύση.
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα φαίνεται πως είναι πολύ πιο ανώριμο από την ελληνική Κοινωνία στο να αποδεχθεί αυτά που το ίδιο έχει αναγνωρίσει κατά το πρόσφατο παρελθόν. Και δυστυχώς, χάριν όψιμων μικροκομματικών ωφελημάτων υπάρχει ο κίνδυνος η ευκαιρία της λύσης μέσα στο 2018 να μετατραπεί σε πεδίο κομματικού ανταγωνισμού για το ποιος είναι περισσότερο πατριώτης από τον άλλον.
Για άλλη μια φορά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ίδια μας την ανωριμότητα για ένα εθνικό ζήτημα που δεν έπρεπε καν να είχε δημιουργηθεί. Και εδώ ακριβώς είναι το σημείο όπου θα φανεί ποια πολιτική δύναμη λειτουργεί με υπευθυνότητα και ρεαλισμό απέναντι στο εθνικό συμφέρον και ποια περιμένει τις εκλογές για να κάνει λογαριασμό…
Η ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» αποτελεί τη μόνη ρεαλιστική λύση, με βάση τα υπάρχοντα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα, που μπορεί να προκύψει αλλά και να εφαρμοστεί. Υπάρχουν φωνές που λένε πως τα Σκόπια αργά ή γρήγορα θα διαλυθούν και ως αποτέλεσμα αυτής της διάλυσης η Ελλάδα θα έχει να λαμβάνει τόσο οικονομικά όσο και εδαφικά οφέλη. Ακόμα και αν γίνει ποτέ κάτι τέτοιο, τι θα ήταν πιο ωφέλιμο για την Ελλάδα; Να έχει λύσει τις διμερείς της διαφορές και να έχει δείξει ένα φιλικό πρόσωπο προς τους κατοίκους της γείτονος ή να συνεχίσει να λειτουργεί ως εμπόδιο στην συλλογική τους ευημερία, στοιχείο που μόνο μίσος και απέχθεια μπορεί να δημιουργεί;
Υγ. Πριν από λίγους μήνες ο Σπύρος Ριζόπουλος ανέπτυξε σε άρθρο του στο blog την επιχειρηματολογία του για το όνομα «Nova Macedonia» (Nova Macedonia όπως Nova Scotia ) ως την πλέον ρεαλιστική λύση για το ζήτημα, λύση που είχε προκρίνει και ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πριν από 25 χρόνια. Τόσο η πρόταση «Βόρεια Μακεδονία» όσο και η πρόταση «Nova Macedonia», αν και εκ διαμέτρου αντίθετες ως προς την λογική τους, αποδέχονται την σύνθετη ονομασία όσο και το ανέφικτο της μη χρήσης του όρου «Μακεδονία» σε αυτήν.
