Το αίμα εκατοντάδων ζωικών ειδών σε όλο τον κόσμο, από τσιμπούρια έως φάλαινες, είναι μολυσμένο με τοξικές ουσίες PFAS (per-and polyfluoroalkyl substances), σύμφωνα με μια νέα μετα-ανάλυση προηγούμενων ερευνών.
Αν και η μετα-ανάλυση δεν έχει στόχο να αποκαλύψει πώς η έκθεση σε PFAS επηρεάζει την άγρια πανίδα, ανεπίσημα στοιχεία σε ορισμένες από τις προηγούμενες μελέτες δείχνουν ότι οι χημικές αυτές ουσίες πιθανόν αρρωσταίνουν τα ζώα.
Η μετα-ανάλυση πραγματοποιήθηκε από την μη κερδοσκοπική οργάνωση Environmental Working Group (EWG) που παρακολουθεί τη μόλυνση από PFAS. Η EWG ανέπτυξε έναν διαδραστικό χάρτη με τα είδη ζώων που μελετήθηκαν, τον τόπο όπου αναλύθηκαν, καθώς και τα επίπεδα και τους τύπους PFAS που βρέθηκαν στο αίμα τους.
Οι ερευνητές έχουν βρει τις συγκεκριμένες χημικές ουσίες σε σκορπιούς, πάντα, τίγρεις της Σιβηρίας, χελώνες, άλογα, σκύλους, πλαγκτόν, θαλάσσια λιοντάρια, αγριογούρουνα και στρείδια. Το εύρος της μόλυνσης είναι «απογοητευτικό», δήλωσε στην Guardian ο Ντέιβιντ Άντριους, ανώτερος επιστήμονας της EWG.
«Χρειάστηκαν έξι δεκαετίες έρευνας σε ανθρώπους για να κατανοήσουμε πραγματικά πώς αυτές οι χημικές ουσίες επηρεάζουν τη βιολογία μας με τόσους πολλούς διαφορετικούς τρόπους και δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι οι ίδιες επιπτώσεις δεν αφορούν και την άγρια ζωή», δήλωσε ο επιστήμονας.
Τα PFAS είναι μια κατηγορία περίπου 12.000 χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται συχνά για την κατασκευή χιλιάδων καταναλωτικών προϊόντων. Ονομάζονται «παντοτινά χημικά»επειδή δεν διασπώνται με φυσικό τρόπο και συνδέονται με καρκίνο, ηπατική νόσο, νεφρική καταπόνηση, εμβρυικές επιπλοκές και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας.
Οι εξαιρετικά ευκίνητες χημικές ουσίες συσσωρεύονται και ανακυκλώνονται συνεχώς στο περιβάλλον επειδή δεν διασπώνται και μπορούν να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις μέσω της ατμόσφαιρας. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και τα ζώα σε απομακρυσμένα μέρη του κόσμου που βρίσκονται μακριά από βιομηχανικές πηγές, όπως οι πιγκουίνοι στην Ανταρκτική ή οι πολικές αρκούδες στην Αρκτική, μπορούν να μολυνθούν με υψηλά επίπεδα PFAS.
Οι ερευνητές έχουν βρει περίπου 120 είδη ενώσεων PFAS στο αίμα ζώων, αν και ο αριθμός αυτός είναι πιθανότατα υψηλότερος επειδή συχνά είναι δύσκολη η ταυτοποίηση πολλών από τις χημικές ουσίες.
Ο αντίκτυπος στην υγεία των ζώων παραμένει ασαφής, αλλά πέρυσι, ερευνητές στη Βόρεια Καρολίνα διάγνωσαν αυτοάνοσα νοσήματα παρόμοια με τον συστηματικό ερυθηματώδη λύκο σε αλιγάτορες που ζούσαν σε νερό που είχε μολυνθεί από ένα κοντινό εργοστάσιο PFAS που ανήκει στην εταιρεία παραγωγής χημικών Chemours. Ερευνητές βρήκαν επίσης ενδείξεις για προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος σε θαλάσσιες χελώνες του βόρειου Ειρηνικού.
«Μετά από όλη αυτή την έρευνα, θα πρέπει να γίνει και το επόμενο βήμα, μια έκκληση για πολύ μεγαλύτερο περιορισμό. Είναι σαφές ότι αυτή η μόλυνση δεν θα πρέπει να διαχέεται στο περιβάλλον», τόνισε ο Άντριους.
