Τον περασμένο Δεκέμβριο, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Ώκλαντ στη Νέα Ζηλανδία δημοσίευσαν μια μελέτη που αποκάλυπτε πως η πλαστική βροχή είναι γεγονός. Τα μικροπλαστικά δεν μπορούμε ούτε να τα δούμε, ούτε να νιώσουμε, ούτε να τα μυρίσουμε. Ωστόσο, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι σε κάθε τετραγωνικό μέτρο των ορόφων των σπιτιών στο Ώκλαντ κυκλοφορούν κατά μέσο όρο, 5.000 μικροπλαστικά σωματίδια.
Λίγους μήνες αργότερα, οι μετεωρολόγοι πρόσθεσαν έναν ακόμη παράγοντα στις καθημερινές τους προβλέψεις: την πλαστική βροχή. Σύμφωνα λοιπόν με την πρώτη πρόγνωση καιρού για την πλαστική ρύπανση, την επόμενη εβδομάδα, στο Παρίσι θα βρέξει δισεκατομμύρια μικροπλαστικά.
Αυτό το περίεργο καιρικό φαινόμενο έρχεται την ώρα που διπλωμάτες από περισσότερες από 175 χώρες θα βρεθούν στη γαλλική πρωτεύουσα τη Δευτέρα (29/5) για να συμμετάσχουν στη δεύτερη σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την πλαστική ρύπανση.
«Αυτό θα πρέπει να οξύνει την προσοχή των διαπραγματευτών», δήλωσε ο Μάρκους Γκόβερ, επικεφαλής της έρευνας για τα πλαστικά στο Ίδρυμα Minderoo που εδρεύει στο Περθ της Αυστραλίας.
«Τα πλαστικά σωματίδια διασπώνται στο περιβάλλον και αυτό το τοξικό κοκτέιλ καταλήγει στο σώμα μας, όπου προκαλεί αφάνταστη ζημιά στην υγεία μας», τόνισε.
And now the weather: cloudy with scattered showers of plastic
Diplomats from 175 countries gathering in Paris for plastics treaty talks on Monday may want to pack an umbrella — but not just because there’s a chance of rain <imgsrc=”” alt=”
” class=”wp-smiley”> https://t.co/fobaZdjAH1 pic.twitter.com/nhd6xl7go8
— AFP News Agency (@AFP) May 25, 2023
Η ανησυχία για τις επιπτώσεις των πλαστικών στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια με μια σειρά μελετών να τεκμηριώνουν την πανταχού και επίμονη παρουσία τους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του AFP, το ισοδύναμο ενός απορριμματοφόρου πλαστικών απορριμμάτων πετιέται στον ωκεανό κάθε λεπτό. Στη φύση, πολύχρωμα μικροπλαστικά με διάμετρο μικρότερη από 5 χιλιοστά έχουν βρεθεί σε πάγο κοντά στον Βόρειο Πόλο και μέσα σε ψάρια που κολυμπούν στις βαθύτερες, πιο σκοτεινές εσοχές των ωκεανών.
Τα πλαστικά απορρίμματα εκτιμάται ότι σκοτώνουν περισσότερα από ένα εκατομμύριο θαλασσοπούλια και 100.000 θαλάσσια θηλαστικά κάθε χρόνο, σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, ενώ οι γαλάζιες φάλαινες καταναλώνουν έως και 10 εκατομμύρια μικροπλαστικά κάθε μέρα.
Στους ανθρώπους, μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού έχουν ανιχνευθεί στο αίμα, στο μητρικό γάλα και στον πλακούντα. Δοκιμές σε ζώα έχουν συνδέσει χημικές ουσίες στα μικροπλαστικά με αυξημένο κίνδυνο για αναπαραγωγικά προβλήματα και μεταλλάξεις του DNA, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για τις επιπτώσεις στον άνθρωπο.
«Τα πλαστικά για τα οποία πρέπει να ανησυχούμε περισσότερο είναι πιθανώς εκείνα μεταξύ 10 νανομέτρων και 1 μικρομέτρου», δήλωσε ο παιδίατρος Χρήστος Συμεωνίδης, ερευνητής στο Νοσοκομείο Ερευνών για Παιδιά Murdoch και στο Ίδρυμα Minderoo.
«Αυτά είναι πιο πιθανό να περάσουν μέσα από τις βιολογικές μας μεμβράνες στους ιστούς, συμπεριλαμβανομένου του αιματοεγκεφαλικού φραγμού», δήλωσε στο AFP.
«Μόλις τώρα βγάζουμε το κεφάλι μας από την άμμο όταν πρόκειται για τους κινδύνους που ενέχουν για την υγεία τα μικροπλαστικά», πρόσθεσε.
Η πρόβλεψη για τη βροχή πλαστικών που θα πέσει στο Παρίσι την επόμενη εβδομάδα καλύπτει μόνο τα μεγαλύτερα σωματίδια, κυρίως συνθετικές ίνες μήκους τουλάχιστον 50 μικρομέτρων. Ενδεικτικά, μια ανθρώπινη τρίχα έχει διάμετρο περίπου 80 μικρόμετρα (ή 80.000 νανόμετρα).
Η μέθοδος που ανέπτυξαν οι ερευνητές του Ιδρύματος Minderoo δεν μετράει τα πλαστικά που πέφτουν στην ατμόσφαιρα σε πραγματικό χρόνο. Αντίθετα, βασίζεται σε έρευνα που έγινε στο Παρίσι από το 2015, η οποία συνέλεγε δείγματα από πολλές τοποθεσίες όλο το χρόνο και τα αναλύει στο εργαστήριο.
Αυτή η πρωτοποριακή εργασία των Γάλλων επιστημόνων διαπίστωσε ότι τα περισσότερα πλαστικά σωματίδια που έπεφταν σε μια περιοχή έκτασης 2.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ήταν νάιλον και πολυεστέρας που πιθανώς προέρχονταν πιθανώς από ρούχα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών, κατά τη διάρκεια ενός έτους μπορεί να πέσουν έως και 10 τόνοι μικροπλαστικών ινών στη συγκεκριμένη περιοχή του Παρισιού.
Μετρήσεις που έγιναν από άλλες ομάδες έχουν επαναλάβει τα ευρήματα αυτά σε πόλεις σε όλο τον κόσμο. Τα μικροπλαστικά που πέφτουν στο έδαφος μπορούν ακόμα να καταποθούν ή να εισπνευστούν όταν έχει αέρα.
Πέρυσι, 175 έθνη συμφώνησαν να σφυρηλατήσουν μια νομικά δεσμευτική συνθήκη για τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης, με στόχο την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων έως το 2024. Δεν αναμένονται σημαντικές εξελίξεις στις τεχνικές συνομιλίες που ξεκινούν τη Δευτέρα, αλλά οι πολιτικές που θα συζητηθούν θα περιλαμβάνουν την παγκόσμια απαγόρευση των πλαστικών ειδών μίας χρήσης, ένα σύστημα το οποίο θα αναγκάζει τους ρυπαντές να πληρώνουν πρόστιμα και την επιβολή φόρου στην παραγωγή νέων ή «παρθένων» πλαστικών. Ωστόσο, αυτές οι πολιτικές -ακόμη και αν εφαρμοστούν πλήρως- μπορεί να μην είναι αρκετές για να μειωθεί η κατανάλωση, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες και τις οικολογικές ομάδες που ζητούν την πλήρη επιβολή ανώτατου ορίου στην παραγωγή πλαστικού.
Με τις τρέχουσες τάσεις, η ετήσια παραγωγή πλαστικών που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα θα τριπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2060 σε 1,2 δισεκατομμύρια τόνους, ενώ τα απόβλητα θα ξεπεράσουν το 1 δισεκατομμύριο τόνους, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
ΠΗΓΗ: Science Alert
