Η ατμόσφαιρα που επικρατεί λόγω της διασποράς του κορωνοϊού μου θυμίζει το πώς ένιωθα ως νέος άνθρωπος στην 84η Μεραρχία κατά τη διάρκεια της μάχης στο Bulge. Τώρα, όπως και το 1944 , υπάρχει η αίσθηση του κινδύνου, όχι σε κάποιο συγκεκριμένο άτομο, αλλά χτυπά τυχαία και με απόγνωση.
Του Henry Kissinger
Υπάρχει όμως μίας βασική διαφορά μεταξύ εκείνης της εποχής και της τωρινής. Η αμερικανική αντοχή ήταν σφυριλατημένη από έναν απόλυτο εθνικό στόχο. Τώρα, μέσα σε μία χωρισμένη χώρα, είναι απαραίτητο να υπάρχει μία κυβέρνηση αποτελεσματική που να μπορεί να δει μακροπρόθεσμα προκειμένου να ξεπεράσει οποιαδήποτε εμπόδια μπορεί να τύχουν.
Είναι βασικό στοιχείο η διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών και ως προς την σχέση των κοινωνιών μεταξύ τους, αλλά και για την διεθνή ειρήνη και σταθερότητα που θα πρέπει να διατηρηθεί.
Τα έθνη αναπτύσσονται έχοντας κατά νου ότι οι θεσμοί που έχουν εγκαθιδρύσει μπορούν να προβλέπουν τις αντιξοότητες, και να επαναφέρουν την σταθερότητα. Όταν η πανδημία τελειώσει, πολλοί θα θεωρήσουν ότι οι κυβερνήσεις τους έχουν αποτύχει. Βέβαια, κατά πόσο αυτή η άποψη είναι αντικειμενική είναι άσχετο. Η πραγματικότητα είναι πως ο κόσμος δεν θα είναι ποτέ ο ίδιος μετά τον κορωνοϊό.
Ο κορωναϊός έχει χτυπήσει σε πρωτοφανή κλίμακα και με τεράστια αγριότητα. Η εξάπλωσή του είναι εκθετική: τα κρούσματα των ΗΠΑ διπλασιάζονται κάθε πέμπτη ημέρα. Σε αυτή τη γραφή, δεν υπάρχει θεραπεία. Τα ιατρικά εφόδια δεν επαρκούν για να αντιμετωπίσουν τη διεύρυνση των περιπτώσεων. Οι μονάδες εντατικής θεραπείας ήδη βρίσκονται στο χείλος του να μην μπορούν να διαχειριστούν την κατάσταση. Τα τεστ είναι ανεπαρκή για να εντοπίσει κανείς την έκταση της λοίμωξης, πολύ λιγότερο αντιστρέφοντας την εξάπλωσή της. Ένα επιτυχές εμβόλιο θα μπορούσε να είναι 12 έως 18 μήνες μακριά.
Η διοίκηση των ΗΠΑ έχει κάνει σωστή δουλειά στην αποφυγή της άμεσης καταστροφής. Η τελική δοκιμασία θα είναι αν η εξάπλωση του ιού μπορεί να παγώσει και στη συνέχεια να αντιστραφεί με τρόπο και κλίμακα που διατηρεί την εμπιστοσύνη του κοινού στην ικανότητα των Αμερικανών να κυβερνούν τους εαυτούς τους. Η προσπάθεια κρίσης, όσο τεράστια και αναγκαία, δεν πρέπει να ξεπεράσει το επείγον καθήκον να ξεκινήσει μια παράλληλη επιχείρηση για τη μετάβαση στη επόμενη μέρα μετά τον κορωναϊό.
Οι ηγέτες ασχολούνται με την κρίση σε εθνικό επίπεδο, αλλά τα αποτελέσματα της διάλυσης της κοινωνίας από τον κορωνοϊό δεν αναγνωρίζουν σύνορα. Ενώ η επίθεση στην ανθρώπινη υγεία – ελπίζουμε – θα είναι προσωρινή, οι πολιτικές και οικονομικές αναταράξεις που εξαπολύθηκαν θα μπορούσαν να διαρκέσουν για γενιές.
Καμία χώρα, ούτε καν οι ΗΠΑ, μπορεί να ξεπεράσει τον ιό σε μια καθαρά εθνική προσπάθεια. Η αντιμετώπιση των αναγκών της στιγμής πρέπει τελικά να συνδυαστεί με ένα παγκόσμιο όραμα και πρόγραμμα συνεργασίας. Εάν δεν μπορούμε να κάνουμε και τα δύο μαζί, θα αντιμετωπίσουμε το χειρότερο από το καθένα από τα προαναφερόμενα ζητήματα.
Λαμβάνοντας μαθήματα από την ανάπτυξη του Σχεδίου Μάρσαλ και του πρότζεκτ Μανχάταν, οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να καταβάλουν σημαντική προσπάθεια σε τρεις τομείς.
Πρώτον, ενισχύστε την παγκόσμια ανθεκτικότητα στις μολυσματικές ασθένειες. Οι θρίαμβοι της ιατρικής επιστήμης, όπως το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας και η εξάλειψη της ευλογιάς, ή το αναδυόμενο στατιστικό-τεχνικό θαύμα της ιατρικής διάγνωσης μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, μας έφεραν σε κατάσταση ενός επικίνδυνου εφησυχασμού.
Πρέπει να αναπτύξουμε νέες τεχνικές και τεχνολογίες για τον έλεγχο των λοιμώξεων και τα ανάλογα εμβόλια σε μεγάλους πληθυσμούς. Οι πόλεις, τα κράτη και οι περιφέρειες πρέπει να προετοιμαστούν με συνέπεια για την προστασία του λαού τους από τις πανδημίες μέσω της αποθήκευσης, του συνεταιριστικού σχεδιασμού και της εξερεύνησης στα σύνορα της επιστήμης.
Δεύτερον, προσπαθήστε να θεραπεύσετε τις πληγές στην παγκόσμια οικονομία. Οι ηγέτες σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν μάθει σημαντικά διδάγματα από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Η τρέχουσα οικονομική κρίση είναι πιο περίπλοκη: Η συρρίκνωση που εξαπολύεται από τον κοροναϊό είναι, σε ταχύτητα και παγκόσμια κλίμακα, σε αντίθεση με οτιδήποτε άλλο έχουμε συναντήσει στην ιστορία.
Και τα απαραίτητα μέτρα δημόσιας υγείας, όπως η κοινωνική απομάκρυνση και το κλείσιμο σχολείων και επιχειρήσεων, συμβάλλουν στον οικονομικό πόνο. Τα προγράμματα θα πρέπει επίσης να επιδιώκουν να βελτιώσουν τις επιπτώσεις του επικείμενου χάους στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς του κόσμου.
Τρίτον, να διαφυλάξουμε τις αρχές της φιλελεύθερης παγκόσμιας τάξης. Ο θεμελιώδης θρύλος της σύγχρονης κυβέρνησης είναι μια περιφραγμένη πόλη που προστατεύεται από ισχυρούς ηγέτες, μερικές φορές δεσποτικές, άλλες φορές καλοπροαίρετες, αλλά πάντα πάντα αρκετά ισχυρές ώστε να προστατεύουν τους ανθρώπους από έναν εξωτερικό εχθρό.
Οι φιλόσοφοι του διαφωτισμού ανασχημάτισαν την ιδέα αυτή υποστηρίζοντας ότι ο νόμιμος χαρακτήρας του κράτους είναι να καλύψει τις θεμελιώδεις ανάγκες του λαού: ασφάλεια, τάξη, οικονομική ευημερία και δικαιοσύνη. Τα άτομα δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αυτά τα πράγματα μόνοι τους. Η πανδημία προκάλεσε έναν αναχρονισμό, μια αναβίωση της περιφραγμένης πόλης σε μια εποχή που η ευημερία εξαρτάται από το παγκόσμιο εμπόριο και την κίνηση των ανθρώπων.
Παρόλη την κρίση όλα τα κράτη που βασίζονται στην δημοκρατία θα πρέπει να υπεραμυνθούν τις αξίες του Διαφωτισμού. Μια παγκόσμια υποχώρηση από την εξισορρόπηση της εξουσίας με τη νομιμότητα θα προκαλέσει την αποσύνθεση της κοινωνικής σύμβασης τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Ωστόσο, αυτό το ζήτημα νομιμότητας και εξουσίας δεν μπορεί να επιλυθεί ταυτόχρονα με την προσπάθεια να ξεπεραστεί η πανδημία του κορωνοϊού. Η αυτοσυγκράτηση είναι απαραίτητη από όλες τις πλευρές-τόσο στην εγχώρια πολιτική όσο και στη διεθνή διπλωματία. Πρέπει να καθοριστούν προτεραιότητες.
Πήγαμε από τη μάχη του Bulge σε έναν κόσμο αυξανόμενης ευημερίας και ενισχυμένης ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Τώρα ζούμε μια αρκετά κρίσιμη εποχή. Η ιστορική πρόκληση για τους ηγέτες είναι να διαχειριστούν την κρίση οικοδομώντας το μέλλον. Η αποτυχία θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιες κοινωνικές επαναστάσεις.
Wall Street Journal: The Coronavirus Pandemic Will Forever Alter the World Order
Απόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής
