Έντονες είναι οι αντιδράσεις στην Ελλάδα για την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να συναινέσει στην καταστροφή συριακών χημικών όπλων στην Μεσόγειο, σε μία θαλάσσια περιοχή μεταξύ Γαύδου και Μάλτας.
Η διαδήλωση που διοργάνωσαν οι Κρητικοί στο Αρκάδι ήταν απόλυτα επιτυχημένη και αναφέρεται ως «η μεγαλύτερη μέχρι τώρα στην Ευρώπη, κατά αυτού του σχεδίου»
«Σάλος στην Ελλάδα για το σχέδιο καταστροφής των χημικών όπλων της Συρίας στη Μεσόγειο»
Από τους ιερείς μέχρι τους οικολόγους και από τους ψαράδες μέχρι τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, χιλιάδες Έλληνες βγήκαν στους δρόμους της Κρήτης την Κυριακή για να διαμαρτυρηθούν για το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας στην περιοχή της Μεσογείου, μετατρέποντας ένα από τα πιο δημοφιλή μέρη διακοπών της Ευρώπης σε ένα πιθανό νεκροταφείο, αφήνοντας ελεύθερα, ιδιαίτερα τοξικά στοιχεία.
Η διαμαρτυρία που διεξήχθη στο Αρκάδι, σε ένα μικρό χωριό χωμένο στα ορεινά της Κρήτης και φήμισμένο για την αιματηρή τοπική εξέγερση του ενάντια στους Οθωμανούς κατακτητές πριν από 150 χρόνια, σηματοδοτεί την τελευταία επίδειξη της τοπικής αντίστασης στη διεθνή επιχείρηση, την οποία οι διαδηλωτές θεωρούν ως την πλέον θανατηφόρα απειλή μέχρι στιγμής για το περιβάλλον και τα μέσα βιοπορισμού τους.
Επικοινωνήσαμε τηλεφωνικά με την αστυνομία της Κρήτης και τους διοργανωτές, ο αριθμός των διαδηλωτών ήταν πάνω από 10.000, καθιστώντας την διαμαρτυρία αυτή, τη μεγαλύτερη μέχρι τώρα στην Ευρώπη, κατά αυτού του σχεδίου παροπλισμού, υπό την καθοδήγηση των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Δεν θα επιτρέψουμε να συμβεί αυτό», δήλωσε ο Γιάννης Χαρωνίτης, ακτιβιστής και διοργανωτής της διαμαρτυρίας. «Θέλουν να καταστρέψουν αυτά τα όπλα – ωραία, ας κάνουν την πίσω αυλή της Συρίας μια τοξική χωματερή, όχι τη δική μας».
Βάσει της συμφωνίας με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας, όλο το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας πρέπει να παροπλιστεί και να καταστραφεί μέχρι τις 30 Ιουνίου – ένας στόχος που γίνεται ολοένα και πιο απίθανος εν μέσω μη τηρουμένων προθεσμιών και κωλυσιεργίας από τη Δαμασκό.
Επιπλέον, καθώς οι σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας είναι κακές, εν μέσω των ρωσικών κινήσεων στην χερσόνησο της Κριμαίας, οι διεθνείς παρατηρητές φοβούνται ότι το σχέδιο για να καθαρίσουν τη Συρία από το χημικό της οπλοστάσιο, ενδέχεται να καθυστερήσει ακόμη περισσότερο. Η Ρωσία παραμένει ο πιο ισχυρός υποστηρικτής της Συρίας και ο ρόλος της στη διαμεσολάβηση της συμφωνίας παροπλισμού στο πλάι των Ηνωμένων Πολιτειών το περασμένο φθινόπωρο, αποδείχθηκε καθοριστικός.
Από την αρχή του έτους, περίπου το ήμισυ των αποθεμάτων των χημικών όπλων της Συρίας έχουν αποσταλεί από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα, με πλοία των Ηνωμένων Πολιτειών, της Νορβηγία και της Δανίας σε διάφορες ευρωπαϊκές τοποθεσίες που φιλοξενούν ειδικές εγκαταστάσεις καταστροφής τους στην ξηρά.
Το πιο αμφιλεγόμενο μέρος του πρότζεκτ, όμως, περιλαμβάνει ένα σχέδιο για να εξουδετερωθούν περίπου 20 τόνοι αερίου μουστάρδας και νευροτοξικών ουσιών στα διεθνή ύδατα μεταξύ Γαύδου, ενός μικρού νησιού έξω από την ακτή της Κρήτης, και της Μάλτας, επάνω σε ένα 648 ποδών πλοίο των ΗΠΑ, που θα ενεργεί ως ένας κινητός σταθμός για την καταστροφή των χημικών όπλων.
Σύμφωνα με τη διεθνή συμφωνία, ρωσικά πολεμικά σκάφη έχουν αναλάβει να καθοδηγήσουν και να επιβλέψουν την καταστροφή των χημικών επί θαλάσσης, επάνω στο αμερικάνικο φορτηγό MV Cape Ray – αυτό το μέρος του πρότζεκτ, έχει ματαιωθεί προς το παρόν.
Εάν οι κυρώσεις που επέβαλε ο Ουάσινγκτον πρόσφατα στη Μόσχα ενταθούν, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η προστιθέμενη πίεση στις αμερικανορωσικές σχέσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν το πώς η Ρωσία θα επιλέξει να επηρεάσει – ή όχι – τι η Συρία θα κάνει με το υπόλοιπο χημικό οπλοστάσιο της.
«Νομίζω ότι αυτό που είναι πιθανό να δούμε είναι ότι το καθεστώς του Σύριου προέδρου Bashara al-Assad ίσα-ίσα θα συμμορφωθεί, με βραδύτερους ρυθμούς, καθώς θα παγιώνει στρατιωτικά τον έλεγχό της τη χώρας», δήλωσε στο National Public Radio το Σάββατο ο Andrew Tabler, ένας ειδικός για τη Συρία από το Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή.
Προσπαθώντας να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες διαμαρτυρίες στην Ελλάδα, η κυβέρνηση επιμένει ότι η καταστροφή των χημικών όπλων στη θάλασσα δεν ενέχει απειλή για το περιβάλλον. Παρόλα αυτά, οι ειδικοί φοβούνται το ενδεχόμενο αρνητικών επιπτώσεων, ειδικά σε μια περιοχή της Μεσογείου που είναι γεμάτη με ναυάγια και είναι γνωστή για την ταραγμένη της θάλασσα.
«Πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου άσκηση», προειδοποιεί ο Ευάγγελος Γιδαράκος, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο Πολυτεχνείο Κρήτης. «Τα πιθανά ρίσκα και οι κίνδυνοι που συνεπάγεται είναι τεράστιοι».
«Η τοξικότητα αυτών των παραγόντων είναι τόσο υψηλή ώστε αν κάτι πάει στραβά, ιδιαίτερα κατά την κρίσιμη φάση της φόρτωσης, όταν οι χημικές ουσίες δεν έχουν αραιωθεί, η έκταση της καταστροφής θα μπορούσε να είναι καταστροφική όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για κάθε ζωντανό οργανισμό που ζεί μέσα και γύρω από αυτό».
Σην πτωχευμένη χώρα που παραπαίει μετά από έξι χρόνια βάναυσης λιτότητας, και αγωνίζεται να ανακάμψει με τη βοήθεια της μεγαλύτερης της βιομηχανίας, του τουρισμού, οι Κρητικοί επιμένουν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει στο αμφιλεγόμενο σχέδιο ένα τέλος.
Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν, η διαμάχη αυτή έχει γίνει ένα καυτό ζήτημα της προεκλογικής εκστρατείας. Ακριβώς αυτό το μήνα, περίπου 152 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι από τη Γαύδο, το νοτιότερο νησί της Ευρώπης, συμφώνησαν να μποϊκοτάρουν τις εκλογές του Μαίου για να διαμαρτυρηθούν για αυτό που ονομάζουν ως «απραξία της κυβέρνησης» στο σχέδιο αυτό.
Ακτιβιστές προβλέπουν ότι η καμπάνια “No Vote” θα αυξηθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, θα εξαπλωθεί στην Κρήτη και θα ξεχυθεί στη Μάλτα και την Ιταλία, όπου οι αποστολές των χημικών όπλων αποθηκεύονται εκεί, πριν μεταφερθούν στο MV Cape Ray, το πλοίο του Ναυτικού των ΗΠΑ, όπου οι τοξικές ουσίες θα καταστραφούν τον Ιούνιο.
Επτά χώρες συμβάλλουν άμεσα στη διαδικασία παροπλισμού, ενώ συνολικά 14, συμπεριλαμβανομένης και της πτωχευμένης Ελλάδας, παρέχουν χρηματοδότηση.
«Αυτό δεν είναι απλά μια τοπική διαμαρτυρία», δήλωσε η Ευαγγελία Καλλινίκου, ο αντιδήμαρχος της Γαύδου. «Είναι η αρχή μιας πολύ μεγαλύτερης προσπάθειας και δεν θα σταματήσει μέχρι το σχέδιο να ματαιώθεί εντελώς».