Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Πολλά χρόνια τώρα γράφονται αναλύσεις και μελέτες σχετικά με το αν θα πρέπει να συνεχίσει η ΕΕ να λειτουργεί με το παρόν καθεστώς ή αν θα πρέπει να προχωρήσει σε πλήρη πολιτική ενοποίηση. Τα ζητήματα που έχουν προκαλέσει την συζήτηση αυτή είναι δύο, το ένα είναι οικονομική κρίση που έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα σε πολλές ισχυρές οικονομίες όπως αυτή της Γαλλίας και της Ιταλίας αλλά και σε άλλες λιγότερο ισχυρές, όπως αυτές της Ελλάδας, της Πορτογαλίας κ.λ.π.
Το δεύτερο ζήτημα προέκυψε πριν από λίγο καιρό όταν άρχισαν να αυξάνονται οι προσφυγικές ροές, λόγω του πολέμου που έχει ξεσπάσει στην Συρία και άρχισαν να έρχονται όλοι αυτοί οι πρόσφυγες στην Ελλάδα και στην Ιταλία, προκειμένου από εκεί να περάσουν στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.
Το πρόβλημα αυτό έχει προκαλέσει κυρίως στις χώρες υποδοχής, όπως η Ελλάδα, μεγάλα προβλήματα, καθώς εκτός του ότι ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα οικονομικού χαρακτήρα θα πρέπει να υποδεχτεί τους πρόσφυγες και να προβεί στην προσωρινή τους φιλοξενία στα κέντρα υποδοχής. Το πρόβλημα είναι πως η Ελλάδα θα μπορέσει πέρα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ίδια να καταφέρει να εξασφαλίσει στους πρόσφυγες τροφή, διαμονή, ρουχισμό κ.α.
Φυσικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως ένα πρώτο μέτρο, έχει δώσει το πράσινο φως για την αποταμίευση κονδυλίων, τα οποία όμως θα μπορούσαν να φτάνουν αν ο αριθμός των μεταναστών είχε σταθεροποιηθεί. Όμως, ο αριθμός αυτός συνεχώς αυξάνεται. Μέρα με την ημέρα φτάνουν στα σύνορα της χώρας όλο και περισσότεροι μετανάστες, οι οποίοι θέλουν να πάνε σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Μάλιστα κάποιες χώρες έχουν ήδη αρχίσει να αυτονομούνται και να κλείνουν τα σύνορα τους και μάλιστα η ΠΓΔΜ την Τρίτη επέστρεψε στην Ελλάδα 1500 μετανάστες και προχωράει σε σταδιακό κλείσιμο των συνόρων με την Ελλάδα, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα οι πρόσφυγες να παγιδευτούν στο κέντρο υποδοχής της Ειδομένης, στο οποίο πλέον βρίσκονται όλο και περισσότεροι πρόσφυγες μέσα σε καιρικές κακουχίες και σε λίγο καιρό θα αρχίσουν να ξεσπάνε και ασθένειες, λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης που τυγχάνουν από την Ελληνική πολιτεία.
Ποιες είναι οι ευθύνες της Ελλάδας και ποιες της ΕΕ;
Σε ότι αφορά την Ελλάδα το ζήτημα του προσφυγικού δεν είναι μόνο ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία λόγω των περίπλοκων δομών της δεν μπορεί να καθυστερεί πάρα πολύ στην επίλυση του ζητήματος, αλλά είναι και ένα ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει και η Ελληνική πολιτεία, καθώς λίγο καιρό πριν ξεκινήσει η κρίση είχε ανοίξει διάπλατα τα σύνορα εφαρμόζοντας μία open door policy, την οποία δεν μπορούσε να υποστηρίξει ούτε οικονομικά, ούτε μέσω υποδομών, με αποτέλεσμα αυτήν την στιγμή να ταλαιπωρούνται όλοι αυτοί οι πρόσφυγες.
Σε ότι αφορά την ΕΕ, η καθυστέρηση αυτή οφείλεται και στις περίπλοκες δομές, τις οποίες διαθέτει, αλλά κι λόγω του ότι δεν είναι πολιτικά ενοποιημένη. Οπότε δεν μπορεί να καλείται η ΕΕ να λύσει ένα πρόβλημα σε ένα ακροατήριο με τόσες διαφορετικές γνώμες, όπου καμία δεν μπορεί να ξεπεραστεί σεβόμενη την πλειοψηφία των απόψεων, αλλά και την εθνική κυριαρχία που έχουν όλα τα κράτη που συμμετέχουν στην ΕΕ. Επίσης το προσφυγικό αποτελεί μία βραδυφλεγή βόμβα που μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στις διπλωματικές σχέσεις των κρατών μελών που λαμβάνουν μέτρα που δημιουργούν δυσάρεστες εντυπώσεις στα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν τα μεταναστευτικά ρεύματα.
Μάλιστα την Τρίτη κυκλοφόρησε ένα έγγραφο που προέτρεπε τους μετανάστες να ακολουθήσουν τις αναγραφόμενες οδηγίες προκειμένου να μπορέσουν να μεταβούν στα Σκόπια και από εκεί να κατανεμηθούν στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες. Το έγγραφο αυτό στην ουσία προκάλεσε πολλές αντιδράσεις από τα Σκόπια και δημιούργησε προβλήματα στην σχέση τους με την Ελλάδα. Από ότι παρατηρείται το ζήτημα αυτό έχει αρχίσει να παίρνει διαστάσεις και μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να δημιουργήσει διπλωματικά επεισόδια μεταξύ των κρατών.
Για να λύσει η ΕΕ το πρόβλημα αυτό και να μην υπάρχουν κάθε μέρα όλο και περισσότεροι νεκροί, λόγω τόσο των ασθενειών όσο και των απελπισμένων προσπαθειών των προσφύγων να περάσουν τα σύνορα της Ειδομένης, θα πρέπει να λάβει γρήγορα σημαντικές αποφάσεις με την ανοχή όλων των κρατών μελών της προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα. Όταν όμως αντιμετωπιστεί θα πρέπει επιτέλους να ξεκινήσει η συζήτηση για πολιτική ενοποίηση, ένα μέτρο που επανέρχεται συνέχεια στην επιφάνεια λόγω του αριθμού των ζητημάτων που θα μπορούσαν να έχουν επιλυθεί.
Εν κατακλείδι, το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο και ο χρόνος για την επίλυση του είναι πολύ λίγος. Η ΕΕ θα πρέπει γρήγορα να το λύσει χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις και, όταν θα βρεθεί μία λύση, θα πρέπει οπωσδήποτε ή να κάνει ριζικές αλλαγές στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων της ή να προσπαθήσει προκειμένου να υπάρξει η πολιτική ενοποίηση μεταξύ των κρατών μελών.
