Οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν (27/6) δεύτερη πενταετή θητεία για την Ursula von der Leyen ως πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τώρα έρχεται το δύσκολο κομμάτι, εν όψει μιας δύσκολης ψηφοφορίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία θα είναι μία ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση, όπως παραδέχονται ακόμη και οι σύμμαχοι στο κόμμα της.
- Στη συνεδρίαση των 720 ευρωβουλευτών στα μέσα Ιουλίου, θα πρέπει να πείσει λίγο περισσότερο από τους μισούς, τουλάχιστον 361, να την ψηφίσουν σε μυστική ψηφοφορία.
Ο σημερινός συνασπισμός σοσιαλιστών, φιλελεύθερων και η δική της κεντροδεξιά ομάδα κατέχουν λίγο λιγότερο από 400 έδρες. Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ένα ποσοστό αποστασίας γύρω στο 10%, το οποίο θα την έβαζε ακριβώς γύρω στο όριο των 361. Η ψηφοφορία μπορεί να γίνει στις 18 Ιουλίου.
Το 2019, όταν η von der Leyen ήταν μια γερμανίδα υπουργός Άμυνας και κλήθηκε να αναλάβει την πιο ισχυρή θέση της ΕΕ, πέρασε μόνο με εννέα ψήφους. Αυτή τη φορά έχει ένα αποδεδειγμένο ιστορικό, αλλά πολλά από τα κόμματα που την υποστήριξαν τότε – όπως το εθνικιστικό πολωνικό κόμμα Νόμος & Δικαιοσύνη – δεν θα το κάνουν τώρα.
Για να πετύχει αυτή τη φορά θα πρέπει να κάνει έναν σχεδόν αδύνατο πολιτικό υπολογισμό: Συμμορφώνεται με τα τρία κόμματα στο κέντρο, στρίβει αριστερά προς τους Πράσινους ή διευρύνει τη σκηνή συμπεριλαμβάνοντας τμήματα της σκληρής δεξιάς ομάδας που περιλαμβάνει τη Giorgia Meloni; Η ιταλίδα πρωθυπουργός απείχε από την ψηφοφορία υπέρ της von der Leyen το βράδυ της Πέμπτης.
Και οι τρεις στρατηγικές ενέχουν κινδύνους, αξιολογεί το δημοσίευμα.
Η διατήρηση του κεντρώου συνασπισμού της είναι δύσκολο να της προσφέρει την πλειοψηφία που χρειάζεται. ΕΛΚ, Σοσιαλιστές και Δημοκράτες και φιλελεύθερο Renew έχουν λίγο λιγότερο από 400 έδρες. Πρόκειται για μία περιορισμένη πλειοψηφία, ειδικά δεδομένου ότι κομμάτια αυτού του συνασπισμού – από τους Γάλλους Ρεπουμπλικάνους μέχρι την Ιρλανδή Fianna Fáil – έχουν ήδη πει ότι δεν θα την ψηφίσουν.
Η στρατολόγηση των Πρασίνων είναι επίσης ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα. Μετά από πέντε χρόνια κατά τα οποία αντιτάχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στη von der Leyen, οι Πράσινοι ισχυρίζονται τώρα ότι είναι μέρος της πλειοψηφίας που την υποστηρίζει, κάτι που θα τους έδινε την ευκαιρία να επηρεάσουν τη νομοθεσία, παρόλο που έχουν χάσει έδρες από το 2019. Ωστόσο, ο εναγκαλισμός των Πράσινων θα ευχαριστούσε τους Σοσιαλιστές και μέρη του Renew, όμως σχεδόν σίγουρα θα αποξενώσει τμήματα της κεντροδεξιάς βάσης εξουσίας της ίδιας της von der Leyen, ειδικά των ισχυρών Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών.
Η πιο επικίνδυνη στρατηγική από όλες, ωστόσο, είναι να προσελκύσει τη Meloni και ίσως άλλα μέρη της ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, η οποία βρίσκεται τώρα στην τρίτη θέση στο Κοινοβούλιο.
Ο καγκελάριος Olaf Scholz απέφυγε εσκεμμένα να εμπλέξει τη Meloni στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των έξι κορυφαίων πολιτικών διαπραγματευτών, τόνισαν αξιωματούχοι της ΕΕ. Αυτή, εξάλλου, ήταν η κόκκινη γραμμή για Σοσιαλιστές και Φιλελεύθερους – επισημαίνεται μεταξύ άλλων.
- Τις επόμενες εβδομάδες θα κυριαρχήσουν οι διαπραγματεύσεις της von der Leyen με επικεφαλής ευρωβουλευτές σχετικά με τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση της πολιτικής της ατζέντας.
Εάν αποτύχει στη μυστική ψηφοφορία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει στη διάθεσή του ένα μήνα για να συζητήσει και να καταλήξει σε υποψήφιο, ένα αποτέλεσμα που θα ήταν άνευ προηγουμένου και θα μπορούσε να πυροδοτήσει πολιτική κρίση.
Εάν διοριστεί για άλλη θητεία, μπορεί στη συνέχεια να μιλήσει στις εθνικές κυβερνήσεις για τους υποψηφίους επιτρόπους, αν και οι χώρες έχουν ήδη αρχίσει να αγωνίζονται ανεπίσημα για τα ονόματα και τα χαρτοφυλάκια που θέλουν.
Αναμένεται ότι η von der Leyen θα ζητήσει ξανά δύο επιλογές από κάθε κυβέρνηση, μια γυναίκα και έναν άνδρα υποψήφιο. Το πώς θα διανείμει τα χαρτοφυλάκια εξαρτάται από αυτήν. Την τελευταία φορά προκάλεσε έκπληξη στα αριστερά του πολιτικού φάσματος δημιουργώντας ένα χαρτοφυλάκιο για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, ρόλο που είχε ο Έλληνας Επίτροπος Μαργαρίτης Σχoινάς. Και θα εξακολουθούν να υπάρχουν εκτελεστικοί αντιπρόεδροι της Επιτροπής ή θα απορριφθούν υπέρ μιας πιο επίπεδης δομής;
Κάθε υποψήφιος επίτροπος θα αντιμετωπίσει μία σκληρή εξέταση στο ΕΚ και, στη συνέχεια, ολόκληρο το Σώμα των Επιτρόπων — το οποίο περιλαμβάνει την Kaja Kallas, η οποία επιλέχθηκε ως ΥΕ/ΕΕ— πρέπει να ψηφιστεί από την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών σε μια φανερή ψηφοφορία.
Ο Antonio Costa, ο οποίος θα γίνει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο του 2027, μπορεί να αναπνεύσει λίγο πιο εύκολα, καθώς δεν χρειάζεται την υποστήριξη του ΕΚ, επισημαίνει μεταξύ άλλων το δημοσίευμα.
Politico, Eddy Wax [Von der Leyen and Co. are in: What happens next]