Κατά τη διάρκεια επισκέψεών μου στην πανέμορφη ελληνική επαρχία μέσα σε ένα χρόνο με τέσσερις εποχές, διαπιστώνω μετά θλίψης ότι απουσιάζει η τέχνη. Η φύση, βέβαια, δίνει τις δικές της παραστάσεις, τις δικές της εκθέσεις και συναυλίες μέσα την επαρχιώτικη νηνεμία. Ο ρόλος του πολιτισμού, όμως, είναι αποκλειστικά καλλωπιστικός;
Σχεδόν στο σύνολό τους, όλες οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στην επαρχία οργανώνονται, ουσιαστικά, για τους Αθηναίους, ηλικιών ιδίως νεαρών, οι οποίοι επιλέγουν κάπου μέσα στα μπάνια και τα ξενύχτια κανένα Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, κανένα River Party στην Καστοριά, άντε και, για την πιο βαριά κουλτούρα, καμιά έκθεση μοντέρνας ζωγραφικής στην Αμφιλοχία ή καμιά θεατρική παράσταση της ΣΚΥΤΑΛΗ σε κάποιο νησάκι.
Και το χειμώνα στα χωριά μας και στα νησιά μας, τι; Οι μόνιμοι κάτοικοι, που δεν είναι παντού και κατ’ αποκλειστικότητα ηλικιωμένοι, αναλώνονται σε σειρές, εκπομπές και ταινίες που προφανώς κατεβάζουν-γιατί το Internet και η TV έχουν πετύχει την αποκέντρωσή τους, φυσικά-, σε φραπέδες και σε τσίπουρα. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η κουβέντα με δυο τρεις νέους λίγο πριν τα 30 σε ένα χωριουδάκι της Βόρειας Εύβοιας το καλοκαίρι: εμάς, δεν μας αρέσουν αυτά, τι να το κάνουμε το θέατρο; Και σιγά μην έρθουν εδώ οι ηθοποιοί να παίξουν. Ηθοποιούς, βέβαια, εννοούν τον Μπέζο και τη Ράντου, γιατί αυτούς μόνο τυχαίνει να γνωρίζουν.
Τι να τους απαντήσεις εσύ που περπατάς σε μια Αθήνα γεμάτη σινεμά και θέατρα, που δεν προλαβαίνεις να πηγαίνεις από τη μια εκδήλωση στην άλλη, που δανείζεσαι σπάνιες εκδόσεις από εξαιρετικές δημοτικές βιβλιοθήκες, που οι συναυλιακοί χώροι και οι σκηνές ομορφαίνουν τις αστικές σου νύχτες; Τους απαντάς ότι φαντάζεσαι και πιστεύεις σε μια επαρχία γεμάτη πολιτισμό όλο το χρόνο. Γεμάτη με νέες θέσεις εργασίας και με νέες ιδέες και με περισσότερο κόσμο και περισσότερη ενέργεια.
Η πολιτική απαντά με ένα δάσκαλο για τρεις τάξεις, με καμένα δάση, με άνοιγμα και κλείσιμο τώρα πια των ΤΕΙ, με «άλλες προτεραιότητες». Συνεπώς, όταν βλέπεις αμήχανα τα καλοκαιρινά σου επαρχιωτάκια- φιλαράκια απέναντι σε συζητήσεις περί τέτοιων αναγκών, σηκώνεις το ποτήρι και αμήχανος εσύ τώρα τσουγκρίζεις μαζί τους και αλλάζεις θέμα. Την κάνανε την τέχνη είδος πολυτελείας, αλλάξανε τη ζωή σε επιβίωση. Την ώρα που η Ελλάδα μεταμορφώνεται σε μια άγονη ευρωπαϊκή επαρχία, είναι άβολο να θέτεις το ζήτημα του… χωριατισμού.
Εδώ η πόλις εάλω, η τέχνη στην επαρχία μας μάρανε, θα σου πουν και με το δίκιο τους.
Φωτογραφία αρχείου της Ελένης Μπατσούλα.
