Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
MSc in Crisis and Security Management
Νέα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας στοιχεία δείχνουν ότι οι ουκρανικές κυβερνητικές δυνάμεις έκαναν χρήση πυρομαχικών διασποράς στην πόλη Luhansk της ανατολικής Ουκρανίας την περασμένη εβδομάδα, σκοτώνοντας δύο αμάχους και τραυματίζοντας άλλους δύο. Αυτά τα όπλα έχουν απαγορευτεί από 116 χώρες λόγω του πολλαπλού κινδύνου που ενέχουν για τους πολίτες. Κι αυτό γιατί πρόκειται ουσιαστικά για μεγάλους εκρηκτικούς μηχανισμούς που εμπεριέχουν μικρότερους τους οποίους και απελευθερώνουν σε μεγάλη απόσταση στο σημείο από όπου ενεργοποιούνται. Ως άμεσο αποτέλεσμα έχουν να σκοτώνουν περισσότερους κατά τη διάρκεια αλλά και μεγάλο σχετικά χρονικό διάστημα μετά τη ρίψη τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι μερικοί τύποι εκρηκτικών διασποράς ενέχουν χημικά ή βιολογικά στοιχεία, καθιστώντας τα όπλα μαζικής καταστροφής.
Χθες, η ειδική αποστολή παρακολούθησης του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) στην Ουκρανία ανέφερε, ότι βρέθηκαν υπολείμματα πυρομαχικών διασποράς στην αστική περιοχή του Luhansk Artemivskyi μετά από δύο επιθέσεις το βράδυ της 27ης Ιανουαρίου.
Η αποστολή του ΟΑΣΕ αναγνώρισε τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν και κατέληξε πως πρόκειται για ρουκέτες διασποράς τύπου 9M55K Smerch. Αυτοί οι πύραυλοι είναι «σχεδιασμένοι να καταστρέφουν ανθρώπινο δυναμικό, καθώς και υλικά με μαλακό περίβλημα σε χώρους συγκέντρωσης,» διασκορπίζοντας 72 επιμέρους βόμβες 9N235, σχεδιασμένες να διαμελίζουν όταν εκραγούν, σύμφωνα με τον κατασκευαστή. Οι συγκεκριμένες ρουκέτες έπληξαν περιοχή μια 7,5 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του κέντρου της πόλης Luhansk και η δράση τους επηρέασε μια περιοχή περίπου δύο τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Αν και η αποστολή δεν απέδωσε ευθύνες για την επίθεση, οι διαθέσιμες πληροφορίες οδηγούν έντονα στο συμπέρασμα ότι αυτή συντελέστηκε από κυβερνητικές δυνάμεις. Μολοταύτα, η αποστολή συμπέρανε ότι οι πύραυλοι είχαν προέλθει από τα βόρεια-βορειοδυτικά, διαπίστωση η οποία είναι συνεπής με τις φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αμέσως μετά την επίθεση. Να σημειωθεί ότι οι πύραυλοι Smerch έχουν μία ελάχιστη εμβέλεια 20 χιλιομέτρων. Σύμφωνα με χάρτες που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τις αρχές της Ουκρανίας, το κομμάτι που βρίσκεται 20 χιλιόμετρα και περαιτέρω βόρεια-βορειοδυτικά της περιοχής της σύγκρουσης ήταν υπό τον έλεγχό τους. Επιπλέον, οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ ανέφεραν ότι άκουσαν ρουκέτες Smerch να εκτοξεύονται από την περιοχή βόρεια-βορειοδυτικά του Luhansk την ημέρα πριν από την επίθεση, κάτι που αποτελεί επιπλέον απόδειξη ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις διατηρούσαν πυραυλικά συστήματα εκτόξευσης Smerch στην εν λόγω περιοχή.
Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να χρησιμοποιεί πυρομαχικά διασποράς, με δεδομένη την διεθνή καταδίκη της προηγούμενης χρήσης τους. Δημοσιογράφοι από την διεθνή ΜΚΟ Human Right Watch τεκμηρίωσαν απομεινάρια των πυρομαχικών διασποράς τον περασμένο Ιούλιο, και κατά τη διάρκεια μιας αποστολής τον Οκτώβριο. Παράλληλα επιβεβαιώθηκε η χρήση τέτοιων όπλων σε αστικές και αγροτικές περιοχές από τις κυβερνητικές δυνάμεις και πιθανόν από τη Ρωσία, όπως άλλωστε υποστηρίχθηκε και από τις αυτονομιστικές δυνάμεις της Ουκρανίας. Και οι δύο πλευρές έχουν αρνηθεί να αναλάβουν την όποια ευθύνη.
Να υπογραμμιστεί ότι, ούτε η Ουκρανία αλλά ούτε και η Ρωσία έχουν υπογράψει τη συνθήκη που απαγορεύει τα συγκεκριμένα όπλα, τη σύμβαση του 2008 για τα Πυρομαχικά Διασποράς.
Πηγές
OSCE
HRW
