Ο αριθμός των μεταναστών και των προσφύγων που πνίγηκαν προσπαθώντας να φθάσουν στις ακτές της Ευρώπης έχει ήδη φθάσει τους 200 τον πρώτο μήνα του 2019, σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς και μη κυβερνητικές οργανώσεις, μετά τα ναυάγια δύο λέμβων που προσπαθούσαν να διαπλεύσουν τη Μεσόγειο.
Μετανάστες και πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τμήματα της Ασίας, που εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους για να σωθούν από την ανέχεια και τις ένοπλες συρράξεις, προσπαθούν μαζικά τα τελευταία χρόνια να φθάσουν σε χώρες της ΕΕ διαπλέοντας τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Ακολουθούν επτά στοιχεία που συνδέονται με το φαινόμενο και τις επιπτώσεις του.
– Ως την 21η Ιανουαρίου, καταγράφηκαν 200 θάνατοι στη Μεσόγειο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ).
– Οι αφίξεις μεταναστών στην Ευρώπη διά θαλάσσης τις πρώτες δεκαέξι ημέρες του 2019 ανήλθαν συνολικά σε 4.216, από τις 2.365 που είχαν καταγραφεί την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2018, σύμφωνα με τον ΔΟΜ.
– Το 2018, 2.297 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους ή κηρύχθηκαν αγνοούμενοι στη Μεσόγειο, ενώ 116.959 έφθασαν στην Ευρώπη διά θαλάσσης.
– Μέχρι τον Ιούνιο, η Ιταλία υποδεχόταν τη συντριπτική πλειονότητα των μεταναστών που διέσωζαν πλοία ανθρωπιστικών οργανώσεων. Αλλά ο Ματέο Σαλβίνι, ο υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης άκρας δεξιάς-λαϊκιστών και επικεφαλής του αντιμεταναστευτικού κόμματος της Λέγκας, έκλεισε έκτοτε τα λιμάνια στα πλοία των ΜΚΟ.
– Τους ακόλουθους μήνες η Ισπανία και η Μάλτα συμφώνησαν να υποδεχθούν ορισμένους μετανάστες, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις έπειτα από μακρές διαπραγματεύσεις με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι περισσότερες μη κυβερνητικές οργανώσεις, αντιμέτωπες με ολοένα περισσότερα προβλήματα, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τις επιχειρήσεις διάσωσης στη θάλασσα.
– Το Aquarius, το τελευταίο πλοίο μη κυβερνητικών οργανώσεων που συνέχιζε τις επιχειρήσεις στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης, τις τερμάτισε τον Δεκέμβριο, εξαιτίας της «εκστρατείας κατασυκοφάντησής» του από ευρωπαϊκές οργανώσεις, όπως κατήγγειλε η οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα, η μία από τις δύο που μίσθωναν το σκάφος.
– Τον περασμένο Ιούλιο, 193 χώρες-μέλη του ΟΗΕ εξαιρουμένων των ΗΠΑ ενέκριναν ένα νομικά μη δεσμευτικό Σύμφωνο που είχε κυρίως σκοπό να προωθηθεί η συνεργασία των κρατών ως προς τη μετανάστευση. Αλλά μόλις 164 υπέγραψαν το κείμενο στη σύνοδο του Μαρακές τον Δεκέμβριο, ενώ η Αυστραλία, το Ισραήλ, χώρες της ανατολικής Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής απέρριψαν το Σύμφωνο.