Γράφει ο Ceteris Paribus
Με πολύ θόρυβο θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα το ΔΝΤ, σηματοδοτώντας τη σταδιακή αποχώρησή του συνολικά από τα ευρωπαϊκά προγράμματα προσαρμογής, ενώ η προοπτική της αποχώρησής του προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στις σχέσεις στο «τρίγωνο» με Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Βρυξέλλες – Γερμανία. Για να αποφευχθούν αναταράξεις μείζονος κλίμακας, οι ευρωπαϊκοί πυλώνες της τρόικας έχουν αποδυθεί σε αγωνιώδεις προσπάθειες για μια συναινετική αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα, αλλά μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν φαίνεται ότι έχει επιτευχθεί.
Η έκθεση του Ταμείου την προηγούμενη βδομάδα ήταν απλώς η «πρόγευση» αυτών που θα ακολουθήσουν τους αμέσως επόμενους μήνες, καθώς οι πληροφορίες θέλουν το ΔΝΤ αποφασισμένο να αποχωρήσει κάνοντας μεγάλο «θόρυβο».
Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Ταμείο είναι η «εξέγερση» των κρατών-μετόχων του από το χώρο των αναπτυσσόμενων χωρών, που «γκρινιάζουν» για το γεγονός ότι τα ρευστά διαθέσιμα του Ταμείου έχουν σχεδόν εξαντληθεί από τη συμμετοχή του στα ευρωπαϊκά προγράμματα, αναγκάζοντάς το να προβαίνει σε πωλήσεις χρυσού για να τα ενισχύσει. Δεν μπορεί για να σωθούν ευρωπαϊκές χώρες να… χρεοκοπήσει το ΔΝΤ, γκρινιάζουν οι «αντιφρονούντες» μέτοχοι του Ταμείου, τη στιγμή μάλιστα που οι αναπτυσσόμενες οικονομίες μπαίνουν σε φάση επιβράδυνσης και φοβούνται ότι κάποιες εξ αυτών μπορεί να χρειαστούν βοήθεια. Με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Βραζιλίας, οι χώρες αυτές απαιτούν πλέον την «ευλαβική» προσήλωση στις καταστατικές δεσμεύσεις του Ταμείου προκειμένου να εκταμιεύεται στο εξής έστω και ένα δολάριο για προγράμματα διάσωσης. Και ως γνωστόν, η βιωσιμότητα του χρέους είναι το υπ’ αριθμόν ένα κριτήριο. Πέρα από αυτό όμως, η πιο σημαντική αιτία είναι η οικονομική και γεωπολιτική «κόντρα» μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ, που δεν λέει να κοπάσει.
Ιδιαίτερα η «ιδέα» του ΔΝΤ να γίνει «κούρεμα» των καταθέσεων στις τράπεζες της Ευρωζώνης για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους συνολικά στην Ευρωζώνη, θεωρήθηκε «χτύπημα κάτω από τη ζώνη» που αποσκοπεί στην «εκτροπή» της παγκόσμιας ροής του χρήματος από την Ευρώπη προς την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Η αποχώρηση του ΔΝΤ από τα ευρωπαϊκά προγράμματα είναι σχέδιο του πρώην Γερμανού υπουργού Οικονομικών κ. Σόιμπλε, αλλά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), από τη μεριά της, δεν θέλει μια τέτοια αποχώρηση. Η ΕΚΤ θεωρεί πολύτιμη την τεχνογνωσία του ΔΝΤ για τα προγράμματα προσαρμογής και φοβάται την αρνητική επίπτωση που μπορεί να έχει η αποχώρησή του στις διαθέσεις των αγορών απέναντι στην Ευρωζώνη.
Όσο για την ελληνική κυβέρνηση, καλείται να σταθμίσει καλά τις συνέπειες αυτής της «κόντρας». Σε αυτό το ζήτημα, στην κυβέρνηση υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις: Οι μεν θεωρούν ότι η «ανταρσία» του ΔΝΤ είναι ευκαιρία να βρει στήριγμα η Ελλάδα στην απαίτηση να μην επιβληθούν νέα μέτρα, οι δε φοβούνται ότι αν η Ελλάδα ταυτιστεί με το ΔΝΤ, θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση όταν αυτό αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα…
Σε κάθε περίπτωση, ένα παγκόσμιο «γαϊτανάκι» αντιπαραθέσεων, στις οποίες θα πέσουν πολλά «βεγγαλικά» το επόμενο τρίμηνο, έχει για μια ακόμη φορά σαν επίκεντρο ή αφορμή την Ελλάδα…
