Έχουν περάσει μερικά χρόνια από τότε που ο «πολύς» κ. Γκρίνσπαν, πρώην διοικητής της αμερικανικής ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας (FED) για πολλά χρόνια πριν το ξέσπασμα της κρίσης το 2008, παραδέχτηκε ότι δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς το «στολίδι» της αμερικανικής οικονομίας, ο χρηματο-οικονομικός τομέας, βρέθηκε «ξαφνικά» στα πρόθυρα του χάους και της καταστροφής, ύστερα από την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Στο μεταξύ όμως, πολλά θέσφατα που είχαν αποκτήσει την ισχύ… φυσικών νόμων, καταρρέουν μπροστά στα μάτια μας χωρίς οι ταγοί τους να μπορούν να κάνουν το παραμικρό για να τα κρατήσουν στη ζωή. Ένα από αυτά, είναι το «κριτήριο βιωσιμότητας» του κρατικού χρέους, του οποίου εμπνευστής, ταγός και απόλυτος ελεγκτής είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Όταν, την άνοιξη του 2010, τα διεθνή οικονομικά κέντρα και οι αγορές ενορχήστρωναν τη συντονισμένη επίθεση ενάντια στην Ελλάδα με στόχο τον αποκλεισμό της από τις αγορές και την υπαγωγή της σε πρόγραμμα διεθνούς οικονομικού ελέγχου, το «κριτήριο βιωσιμότητας» του χρέους πήρε… ελληνικό χρώμα: ο πήχης τέθηκε στο 100% του ΑΕΠ, οπότε η Ελλάδα με κρατικό χρέος 120% του ΑΕΠ το Μάιο του 2010, έπρεπε «εξ ορισμού» να περάσει από το καθαρτήριο της Κολάσεως…
Λίγα χρόνια αργότερα, όμως, και αφού εξασφαλίστηκε η εισαγωγή της Ελλάδας στο… καθαρτήριο, το ΔΝΤ είχε σοβαρά προβλήματα λόγω εσωτερικών αντιδράσεων να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα αν αυτό δεν εξασφάλιζε τη… βιωσιμότητα του χρέους, το οποίο στο μεταξύ εκτινασσόταν στα επίπεδα του 170% του ΑΕΠ όχι παρά το πρόγραμμα προσαρμογής αλλά ακριβώς εξαιτίας του προγράμματος προσαρμογής. Από την άλλη, όμως, η άλλη μεγάλη διδάσκαλος των «κριτηρίων προσαρμογής», η Γερμανία, δεν ήθελε να «κουρέψει» το ελληνικό χρέος. Προ του κινδύνου ρήγματος και «διαζυγίου» στην τρόικα, το ΔΝΤ έκαμε την ανάγκη φιλοτιμία και άλλαξε βολικά το κριτήριο βιωσιμότητας του χρέους: ο πήχης της βιωσιμότητας ανέβηκε ξαφνικά στο 120% του ΑΕΠ – με στόχο να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο το μακρινό 2022… Μα, είναι η φυσιολογική αυθόρμητη αντίδραση, αν αυτό είναι το κριτήριο βιωσιμότητας, τότε το ελληνικό χρέος το 2010 ήταν βιώσιμο! Οπότε, παίρνοντας υπόψη και την εκ των υστέρων αυτοκριτική του ΔΝΤ ότι δεν υπολόγισε σωστά την έκταση των αρνητικών επιπτώσεων του μνημονιακού προγράμματος στους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, το συμπέρασμα είναι πως η Ελλάδα «κακώς» πέρασε από την κόλαση των επτά συναπτών ετών βαριάς ύφεσης. Τα ελληνικά μνημόνια αποδεικνύονται λάθος καθ’ όλους τους δυνατούς τρόπους, αλλά ακόμη συζητάμε νέα μέτρα και δεν δίνεται η «άδεια» της τρόικας για τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Το πράγμα όμως έχει και συνέχεια: εφαρμόζεται έστω αυτό το νέο κριτήριο βιωσιμότητας του χρέους για όλους; Όχι, διότι υπάρχει ύψιστη ανάγκη να εξαιρεθεί η Ιταλία! Της οποίας το κρατικό χρέος έχει πλέον ξεπεράσει τα 2 τρισ. ευρώ και το ιδιωτικό τα 3 τρισ. ευρώ! Οι πενταροδεκάρες που δίνουν το ΔΝΤ και οι EFSF – ESM δεν φτάνουν ούτε για… πασατέμπο, όχι για να αντιμετωπίσουν το τεράστιο ιταλικό χρέος. Ενώ λοιπόν θα έπρεπε να έχει κηρυχτεί προ πολλού μη βιώσιμο, το ΔΝΤ το παρατηρεί να αυξάνεται αλματωδώς στα 2,166 τρισ. ευρώ (αυξήθηκε κατά 96 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2014!) με σαφή τάση να ξεπεράσει το 130% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους.
Αφού λοιπόν το ΔΝΤ δεν μπορεί να εφαρμόσει ούτε εδώ το νέο κανόνα βιωσιμότητας (120% του ΑΕΠ), τότε ξαναλλάζει βολικά τον κανόνα! Και προσανατολίζεται σε νέο κανόνα, ο οποίος θα λέει ότι το κρατικό χρέος είναι βιώσιμο όταν είναι βιώσιμη η εξυπηρέτησή του!!! Δεν έχει πλέον σημασία πόσο είναι το κρατικό χρέος μιας χώρας, αρκεί το κράτος που χρωστά να μπορεί να πληρώνει τους τόκους και τα χρεολύσια της εξυπηρέτησής του.
Μάλιστα! Κι αν «κάπου κάποτε» συμβεί ένα «ατύχημα»; Αν ξεκινήσει μια νέα αλυσίδα καταρρεύσεων; Όλο αυτό το παιχνιδάκι της κατά το δοκούν αλλαγής των «κριτηρίων βιωσιμότητας» θα αποδείξει πόσο ανήμποροι, τυφλοί και μοιραίοι είναι οι ταγοί του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Μέχρι τότε όμως, οφείλουμε να βγάλουμε ένα συμπέρασμα: αυτοί οι ταγοί εξευτέλισαν στον ύψιστο βαθμό οποιαδήποτε έννοια οικονομικής θεωρίας και οικονομικών κριτηρίων – απλώς κάθε φορά κάνουν ό,τι τους βολεύει και ό,τι θέλουν. Είναι σαν να μας λένε: Εμείς θα κάνουμε ό,τι ούτως ή άλλως είχαμε κατά νου να κάνουμε. Και θα βρούμε έναν τρόπο να το νομιμοποιήσουμε. Αν ένα κριτήριο βιωσιμότητας εξευτελιστεί, θα εφεύρουμε ένα άλλο… Πώς όμως λένε το καθεστώς που αλλάζει κατά το δοκούν τα «κριτήρια» για την επιβολή της ποινής των ισοβίων ή του θανάτου; Κανείς δεν μπορεί να παίζει με τις κοινωνίες και τις χώρες, δηλαδή με τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων…
