Με τον όρο «καταρράκτης» περιγράφεται το θόλωμα του φακού του ματιού. Η απουσία πόνου που χαρακτηρίζει τον καταρράκτη αποτελεί ίσως τον βασικότερο λόγο που η διάγνωσή του γίνεται συχνά με μεγάλη καθυστέρηση.
Ποια είναι λοιπόν τα συμπτώματα που πρέπει να μας ενεργοποιήσουν ώστε να επισκεφτούμε τον οφθαλμίατρο;
1. Θολή όραση
Η όραση μπορεί να είναι θολή σε ένα τμήμα του οπτικού πεδίου ή να είναι γενικευμένη. Αρχικά η αλλοίωση της όρασης είναι μικρή, οπότε μπορεί να μην αποτελεί εμπόδιο σε μια ομαλή καθημερινότητα, όμως σταδιακά εντείνεται η αίσθηση ότι κοιτάζουμε μέσα από ένα λερωμένο τζάμι. Επειδή η θολή όραση αποτελεί σύμπτωμα και άλλων κοινών παθήσεων, όπως το γλαύκωμα, η επίσκεψη στον ειδικό είναι απαραίτητη για να γίνει σωστή διάγνωση.
2. Αλλοίωση της αντίληψης των χρωμάτων
Λόγω της θόλωσης του φακού του ματιού, τα χρώματα είναι λιγότερο ζωντανά και με την πάροδο του χρόνου γίνονται ολοένα και πιο μουντά. Επίσης, το λευκό χρώμα γίνεται αντιληπτό ως μπεζ ή κίτρινο.
3. Ευαισθησία στο φως
Επίπεδα φωτισμού που παλαιότερα θεωρούνταν ανεκτά πλέον γίνονται αντιληπτά ως πολύ έντονα και προκαλούν δυσφορία. Αυτό ισχύει τόσο για τα φώτα σε εσωτερικούς χώρους όσο και στο φυσικό φως του ήλιου. Μάλιστα, πολλές φορές υπάρχει μια αίσθηση ότι γύρω από την πηγή του φωτός υπάρχει ένα «φωτοστέφανο». Το σύμπτωμα αυτό είναι πολύ συνηθισμένο στον καταρράκτη, καθώς η πάθηση έχει σαν συνέπεια ο φακός του ματιού να διαχέει περισσότερο φως.
4. Δυσκολία στην οδήγηση τη νύχτα
Ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα του καταρράκτη είναι ότι διαταράσσει την ικανότητα του ματιού να ισορροπεί την αντίθεση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Έτσι, τα φώτα του δρόμου και των φαναριών ή των άλλων αυτοκινήτων δυσκολεύουν πολύ την οδήγηση. Επίσης, δεν αποκλείεται αυτές οι πηγές έντονου φωτός να προκαλούν στον οδηγό και πονοκεφάλους.
5. Δυσκολία ανάγνωσης της εφημερίδας
Αν τα γυαλιά πρεσβυωπίας δεν διευκολύνουν σε ικανοποιητικό βαθμό την ανάγνωση των μικροσκοπικών γραμμάτων της εφημερίδας, ίσως η αιτία της δυσκολίας είναι ο καταρράκτης. Στην περίπτωση αυτή, το σύμπτωμα οφείλεται σε μεταβολές στη διάταξη των πρωτεϊνών στο εσωτερικό του φακού που σαν αποτέλεσμα έχουν να μην περνά από το μάτι αρκετό φως ώστε να είναι διακριτά τα μικρά γράμματα.
6. Διπλή όραση (διπλωπία)
Η διπλή όραση εμφανίζεται σε πιο προχωρημένα στάδια του καταρράκτη και μπορεί να επηρεάσει μόνο το ένα ή και τα δύο μάτια. Διπλή όραση μπορεί να προκαλέσει επίσης η ξηροφθαλμία, ο αστιγματισμός ή και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.