Ο «κόμπος στο χτένι» για το δανειακό πρόγραμμα έφτασε, μαζί με την ώρα που θα κριθεί αν το ΔΝΤ θα συνεχίσει να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα! Και όλα θα κριθούν, ακόμη και αν αυτό δεν δημοσιοποιηθεί με τον πλέον επίσημο τρόπο, στις επόμενες δύο εβδομάδες και πάντως πριν το Eurogroup της 17ης Φεβρουαρίου. Στη χειρότερη περίπτωση, όλα πρέπει να ξεκαθαριστούν μέχρι το Eurogroup του Μαρτίου.
Γιατί έφτασε ο «κόμπος στο χτένι»; Οι λόγοι είναι οι εξής:
1. Έχουν συσσωρευτεί ήδη πολύ μεγάλα ποσά δανειακών δόσεων που δεν έχουν έρθει:
Μόνο για το 2013 είναι 6,7 δισ. ευρώ. Αν προστεθεί και η πρώτη δόση του 2014 (9,3 δισ. ευρώ), το ποσό εκτοξεύεται στα εντελώς μη διαχειρίσιμα επίπεδα των 16 δισ. ευρώ. Πλέον δεν αρκεί καν να έρθουν τα καθυστερούμενα 6,7 δισ. ευρώ του 2013. Αυτός είναι ο λόγος που στην τρέχουσα αξιολόγηση του προγράμματος διαμορφώνεται αυτό το σκηνικό: «η τρόικα που δεν έρχεται πριν συμφωνηθούν όλα» κ.λπ.
2. Μέχρι και το Μάρτιο το ΔΝΤ πρέπει να δίνει σαν δανειακές δόσεις για το δεύτερο χρηματοδοτικό πρόγραμμα προς την Ελλάδα πολύ περισσότερα απ’ όσα πρέπει να του επιστρέφονται ως δόσεις για την αποπληρωμή των δανεικών του πρώτου χρηματοδοτικού προγράμματος:
Οι δύο πρώτες δόσεις (του 2013) ήταν 0,7 και 1 δισ. ευρώ. Από το 2014 όμως τα ποσά αρχίζουν να αυξάνονται: 1,3 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο, 1,9 δισ. ευρώ το δεύτερο τρίμηνο, 1,9 δισ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο και 2,3 δισ. ευρώ το τέταρτο τρίμηνο. Στο πρώτο τρίμηνο του 2014 είναι η επόμενη μεγάλη δόση του ΔΝΤ (3,5 δισ. ευρώ). Από κει και πέρα, οι δόσεις που πρέπει να δίνει σταθεροποιούνται στο 1,8 δις. ευρώ ανά τρίμηνο.
Τι προκύπτει από τη σύγκριση των δανειακών δόσεων με τις δόσεις επιστροφής; Ότι μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2014 το ΔΝΤ είναι να δίνει περισσότερα από όσα πρέπει να του επιστρέφονται: πρέπει να δώσει 7,1 δισ. ευρώ και να πάρει επιστροφές 3 δισ. ευρώ. Από το δεύτερο τρίμηνο του 2013 και ύστερα, αντίθετα, το ΔΝΤ θα δίνει λιγότερα από όσα θα πρέπει να παίρνει σαν επιστροφές! Το σημείο καμπής, λοιπόν, είναι ο Μάρτιος!
3. Στις 14 Μαΐου περιμένουν την ελληνική κυβέρνηση λήξεις ομολόγων ύψους 4,15 δισ. ευρώ και αμέσως ύστερα έρχονται οι ευρωεκλογές:
Όπως έχουμε ξαναγράψει, η ελληνική κυβέρνηση, για να καλύψει τις καθυστερούμενες δόσεις και να κλείσει δημοσιονομικά το 2013, έχει προχωρήσει σε «άτυπο» δάνειο πολλών δισ. ευρώ από τα αδιάθετα υπόλοιπα του πακέτου ανακεφαλαίωσης των τραπεζών. Από την πλευρά του, το ΔΝΤ παρακρατεί τις δικές του δόσεις (υπεραντισταθμίζοντας αυτά που πρέπει να παίρνει σαν επιστροφές για το πρώτο δάνειο), μέχρι να βρεθεί συνολική φόρμουλα για τη συνέχεια του ελληνικού προγράμματος. Όσο για την ευρωπαϊκή τρόικα, αυτή καθυστερεί επίσης τις δικές της δόσεις (έχει δώσει μέχρι και τη δόση του τρίτου τριμήνου του 2013, ενώ το ΔΝΤ μέχρι και του δεύτερου τριμήνου του 2013), γιατί θέλει να πιέσει την ελληνική κυβέρνηση επειδή φοβάται προεκλογική «χαλάρωση» στην Ελλάδα, αλλά και επειδή δεν θέλει να αφήσει «κληρονομιά» στον ΣΥΡΙΖΑ μια τέτοια «χαλάρωση»… Τέλος, η κυβέρνηση Σαμαρά «βολεύεται» με το «άτυπο» (και… παράτυπο) εσωτερικό δάνειο από το ΤΧΣ, αλλά αυτό έχει ημερομηνία λήξης τις αρχές Μαρτίου.
Τώρα, όλοι οι πρωταγωνιστές (ευρωπαϊκή τρόικα, ΔΝΤ, κυβέρνηση) πρέπει να ανέβουν στη σκηνή και να παίξουν την πιο κρίσιμη σκηνή του «δράματος».
Η ελληνική κυβέρνηση είναι σε αμφιθυμία: Από τη μια, θέλει ένα ξεκαθάρισμα νωρίς, αλλά με «δώρα» ώστε να πάει «με το κεφάλι ψηλά» στις ευρωεκλογές. Επίσης, πιέζεται από τα μεγάλα ποσά των καθυστερούμενων δόσεων, αφού τα υπόλοιπα του ταμείου του ΤΧΣ έχουν «στεγνώσει». Όμως δεν θέλει και μια πρόοδο στις συζητήσεις με την τρόικα που θα σημάνει νέα δυσβάστακτα μέτρα σε προεκλογική περίοδο, και μάλιστα χωρίς να συνοδεύονται από κάποια «δώρα» (αναδιάρθρωση χρέους κ.λπ.).
Η ευρωπαϊκή τρόικα έχει ρίξει όλο το βάρος της σε αυτή τη διαπραγμάτευση, πιέζοντας την ελληνική κυβέρνηση για κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2014-2015 με νέα μέτρα. Δεν θέλει η εκκρεμότητα να φτάσει μέχρι και τις αρχές Μαΐου που υπάρχει η μεγάλη δόση λήξεων των ελληνικών ομολόγων και να διακινδυνεύσει μια «αναμπουμπούλα» λίγες βδομάδες πριν τις πιο κρίσιμες ευρωεκλογές στην ιστορία της Ε.Ε.
Τέλος, το ΔΝΤ επείγεται για την ανεύρεση αυτής της φόρμουλας και δεν μπορεί να περιμένει το χρόνο μετά τις ευρωεκλογές. Έτσι είναι έτοιμο να αρχίσει «χτυπήματα στα τυφλά» τόσο κατά της ελληνικής κυβέρνησης όσο και κατά της ευρωπαϊκής τρόικας, που για διαφορετικούς λόγους καθυστερούν το συνολικό ξεκαθάρισμα του τοπίου.
Όπως είχαμε προβλέψει, αυτός ο «κόμπος» κάποια στιγμή θα λυθεί με «πυροτεχνήματα» από το ΔΝΤ…
