Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ο μόνος καρκίνος που προβλέπεται να προκαλέσει αυξημένους θανάτους τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, το 2014 και τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα. Όλες οι άλλες μορφές καρκίνου -με εξαίρεση τον καρκίνο του πνεύμονα στις γυναίκες- εμφανίζουν μειωμένη θνησιμότητα, παρά τις όποιες επιμέρους διαφοροποιήσεις μεταξύ των φύλων και των χωρών.
Οι ερευνητές από την Ιταλία και την Ελβετία, με επικεφαλής τον καθηγητή Κάρλο Λα Βέκια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μιλάνο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ογκολογίας “Annals of Oncology”, εκτιμούν ότι φέτος 41.300 άνδρες και 41.000 γυναίκες θα πεθάνουν από καρκίνο του παγκρέατος στην Ευρώπη.
Όπως επισημαίνουν, «τα αυξημένα ποσοστά θανάτου συνιστούν πηγή ανησυχίας, επειδή γι’ αυτό τον καρκίνο η πρόβλεψη είναι δυσοίωνη, με λιγότερο από 5% των καρκινοπαθών να επιβιώνουν πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση. Καθώς τόσο λίγοι ασθενείς επιβιώνουν, η αύξηση στους θανάτους σχετίζεται στενά με την αύξηση των σχετικών περιστατικών. Αυτό καθιστά τον καρκίνο στο πάγκρεας προτεραιότητα για την αναζήτηση καλύτερων τρόπων πρόληψης, ελέγχου και θεραπείας».
Το κάπνισμα, η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η κατανάλωση αλκοόλ και το οικογενειακό ιστορικό παγκρεατικού καρκίνου αποτελούν παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση της νόσου, για την οποία μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποια υποσχόμενη θεραπεία. Όπως είπε ο Κάρλο Λα Βέκια, «ουσιαστικά, η πρόληψη αποτελεί την μόνη δυνατότητα, με πρώτη προτεραιότητα τη διακοπή του καπνίσματος, σε συνδυασμό με την μείωση του βάρους και του διαβήτη. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον ιταλό ογκολόγο, στο κάπνισμα αποδίδεται λιγότερο από το ένα τρίτο των περιπτώσεων παγκρεατικού καρκίνου και σε όλες μαζί τις υπόλοιπες αιτίες άλλο ένα 10%. Συνεπώς, όπως είπε, «πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά για να ανακαλύψουμε και άλλες πιθανές αιτίες».
Συνολικά από καρκίνο προβλέπεται ότι το 2014, στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πλην Κροατίας), θα πεθάνουν 1.323.600 άνθρωποι (742.500 άνδρες και 581.000 γυναίκες). Αν και σε απόλυτους αριθμούς οι θάνατοι από καρκίνο εμφανίζονται αυξημένοι σε σχέση με το 2009 (λόγω και της σταδιακής γήρανσης του πληθυσμού της Ευρώπης), παρ’ όλα αυτά τα ποσοστά θνησιμότητας εμφανίζουν διαχρονική πτωτική τάση. Αναλυτικότερα, ενώ το 2009 καταγράφηκαν 148,3 θάνατοι ανδρών και 89,1 θάνατοι γυναικών ανά 100.000 κατοίκους, το 2014 οι αντίστοιχοι θάνατοι προβλέπεται να υποχωρήσουν σε 138,1 για τους άνδρες και 84,7 για τις γυναίκες ανά 100.000 κατοίκους. Αυτό σημαίνει μια πτώση της τάξης του 7% για τους άνδρες και 5% για τις γυναίκες.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, έχει σημειωθεί μείωση 26% στη θνησιμότητα από καρκίνο μεταξύ των ανδρών μετά το 1988 (έτος που οι θάνατοι έθασαν στο αποκορύφωμά τους) και 20% μεταξύ των γυναικών. Όπως ανέφερε ο Κάρλο Λα Βέκια, «με δεδομένο ότι υπάρχουν σήμερα περισσότεροι ηλικιωμένοι από ό,τι το 1988, έχουμε αποφύγει μια σημαντική άνοδο στα ποσοστά θνησιμότητας, αποφεύγοντας περισσότερους από 250.000 θανάτους από καρκίνο φέτος».
Στους άνδρες της Ευρώπης, η θνησιμότητα από τις τρεις κυριότερες αιτίες θανάτου από καρκίνο (πνεύμονα, εντέρου και προστάτη) εκτιμάται ότι θα εμφανίσει μείωση 8%, 4% και 10% αντίστοιχα μεταξύ των ετών 2009 και 2014. Στις γυναίκες, ενώ οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα και εντέρου θα εμφανίσουν πτώση κατά 9% και 7% αντίστοιχα, οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα θα αυξηθούν κατά 8% – κάτι που πρωτίστως αποδίδεται στο κάπνισμα.
Οι θάνατοι από καρκίνο παραμένουν αρκετά περισσότεροι (63%) στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες, όμως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, μειώνονται ταχύτερα, κυρίως λόγω της διαφορετικής καπνιστικής ιστορίας των δύο φύλων. Ενώ οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα στους άνδρες έφθασαν στο αποκορύφωμά τους στο τέλος της δεκαετίας του ’80 και έκτοτε μειώνονται, στις γυναίκες αντίθετα οι θάνατοι συνεχίζουν να αυξάνουν, καθώς οι γενιές γυναικών που άρχισαν να καπνίζουν στις «δεκαετίες της απελευθέρωσης» του ’60 και του ’70, εμφανίζουν πλέον καρκίνο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο θάνατος από καρκίνο του πνεύμονα θα γίνει η κυριότερη αιτία θανάτου για τις Ευρωπαίες μέσα στα επόμενα χρόνια, αφήνοντας τους θανάτους από καρκίνο του μαστού στη δεύτερη θέση.