Μετά τον θάνατο του Νέλσον Μαντέλα, ο αγώνας του ενάντια στην κρατική καταπίεση του λαού του από το ρατσιστικό καθεστώς του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, θύμισε σε αρκετούς στην Ιρλανδία έναν άλλον υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον Μπόμπι Σαντς.
Ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον -που στα νεανικά του χρόνια, ήταν αντίθετος στον αγώνα κατά του απαρτχάιντ, όπως και το κόμμα του και η πρώην πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ- δήλωσε για τον θάνατο του Νέλσον Μαντέλα:
«Ένα μεγάλο φως έσβησε σε αυτό τον κόσμο. Ο Νέλσον Μαντέλα ήταν μια αξεπέραστη μορφή της εποχής μας, ένας θρύλος στη ζωή και τώρα και στο θάνατο- ένας πραγματικός παγκόσμιος ήρωας».
Ο John Wight σε άρθρο του στο Russia Today (RT), με τίτλο «Ο Νέλσον Μαντέλα της Ιρλανδίας» αναφέρει:
Ένας άνθρωπος που θυσίασε τη ζωή του για τις ίδιες αξίες, που αντιστάθηκε στη βρετανική κρατική καταπίεση -και μέσα και έξω από τη φυλακή- και για τον θάνατο του οποίου το βρετανικό κατεστημένο όχι μόνον δεν απέτισε φόρο τιμής αλλά επιπλέον εξακολουθεί να τον καθυβρίζει ακόμη και σήμερα, είναι ο Μπόμπι Σαντς.
Το 1981 ο Σαντς μαζί με εννέα από τους συντρόφους του ξεκίνησε απεργία πείνας ενώ ήταν φυλακισμένος από το βρετανικό κράτος, απεργία η οποία θα ενέπνεε όχι μόνο τον Νέλσον Μαντέλα και τους συντρόφους τους που ήταν φυλακισμένοι στο Ρόμπεν Άιλαντ αλλά και εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο.
Μέχρι τον θάνατο του Σαντς το 1981, οι λεγόμενες Ταραχές στη Βόρεια Ιρλανδία μαίνονταν από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, όταν προέκυψε ο Προσωρινός IRA (Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός) εξαιτίας της αποτυχίας διαδοχικών βρετανικών κυβερνήσεων να προχωρήσουν στη διαμόρφωση μιας αποσχισμένης επαρχίας όπου οι πολίτες της μειονότητας των θεωρούνταν ως δεύτερης κατηγορίας και τους αρνούνταν ίσα πολιτικά και αστικά δικαιώματα με τους προτεστάντες.
Νέοι καθολικοί της εργατικής τάξης, όπως ο Σαντς, έπρεπε να διαλέξουν μεταξύ της αποδοχής ενός status quo -στο οποίοι οι ίδιοι και οι οικογένειές τους διώκονταν, εκφοβίζονταν και αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από «νομιμόφρονες» προτεσταντικές ομάδες με τη βοήθεια αστυνομικών δυνάμεων- και της αντίστασης.
Ο Σαντς επέλεξε τον δρόμο της αντίστασης με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακιστεί δύο φορές. Μετά τη δεύτερη σύλληψή του το 1976 τον ανέκριναν, το βασάνισαν και τέλος τον καταδίκασαν σε 14 χρόνια φυλάκιση σε μια δίκη υπό την προεδρεία τριών δικαστών και χωρίς ενόρκους. Κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου της φυλάκισής τους, από το 1972 ως το 1976- ο Σαντς πέρασε τον χρόνο του διαβάζοντας βιβλία σε ομάδες μελέτης με τους συντρόφους του, προκειμένου να γνωρίσουν την ιστορία του ιρλανδικού απελευθερωτικού αγώνα καθώς και των αντι-αποικιακών αγώνων σε όλο τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Παράλληλα έμαθαν την ιρλανδική γλώσσα (Gaelic), γεγονός που τους επέτρεψε να επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς να τους καταλαβαίνουν οι φρουροί των φυλακών.
Οι Ιρλανδοί δημοκρατικοί κρατούμενοι δεν χαρακτηρίζονταν ως πολιτικοί κρατούμενοι από το 1976, όταν στην κυβέρνηση βρισκόταν ο Τζέιμς Κάλαχαν των Εργατικών. Αυτή η απόφαση συνδέθηκε τότε με την κατασκευή της φυλακής Maze, όπου και δημοκρατικοί-καθολικοί και φιλοβασιλικοί-προτεστάντες είχε προγραμματιστεί να μεταφερθούν από την ήδη υπάρχουσα φυλακή Long Kesh.
Η Μάργκαρετ Θάτσερ και οι Συντηρητικοί (Τόρις), που αντικατέστησε τον Κάλαχαν το 1979, ήταν αποφασισμένοι να συνεχίσουν την πολιτική της ποινικοποίησης των δημοκρατικών-καθολικών ιρλανδών κρατουμένων στο πλαίσιο μιας νέας επίθεσης εναντίον του Ιρλανδικού Ρεπουμπλικανισμού εν γένει. Όσο αποφασισμένοι ήταν ο Σαντς και οι σύντροφοί του να προχωρήσουν την απεργία πείνας ως το τέλος τόσο αποφασισμένη ήταν και η Θάτσερ να μην κάνει πίσω ούτε βήμα από την πολιτική ποινικοποίησης της κυβέρνησής της.
Όταν ο Μπόμπι Σαντς πέθανε στις 5 Μαίου 1981, μετά από 66 ημέρες απεργίας πείνας, ο αντίκτυπος του θανάτου έγινε αισθητός σε παγκόσμιο επίπεδο. Βουλευτές της αντιπολίτευσης στο ινδικό Κοινοβούλιο τήρησαν ενός λεπτού σιγή ενώ πραγματοποιήθηκαν πορείες διαμαρτυρίας κατά της βρετανικής κυβέρνησης και προς τιμή του Σαντς και των συντρόφων του σε όλοκληρο τον κόσμο, από την Σκανδιναβία μέχρι τη βόρεια Αμερική.
Ακολουθώντας το παράδειγμά του, ο Νέλσον Μαντέλα οργάνωσε μια απεργία πείνας κρατουμένων στη φυλακή του Ρόμπεν Άιλαντ. Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της Κούβας Φιντέλ Κάστρο μίλησε για τον Σαντς και τους συντρόφους του σε μία από τις ομιλίες τους: «Σε σύγκριση με αυτό το παράδειγμα, τι ήταν οι τρεις μέρες του Χριστού στον Γολγοθά ως σύμβολο της ανθρώπινης θυσίας ανά τους αιώνες;», είπε ο Κάστρο.
Το άρθρο του John Wight στο RT, καταλήγει ως εξής: «Τόσο ο Νέλσον Μαντέλα όσο και ο Μπόμπι Σαντς αγωνίστηκαν για την ελευθερία των λαών τους. Ένα βρετανικό κατεστημένο που τώρα προσπαθεί να συνταχθεί με την κληρονομιά του Μαντέλα ενώ ταυτόχρονα καθυβρίζει την κληρονομιά του Μπόμπι Σαντς, σίγουρα βρωμάει υποκρισία».
