Σκληρή διαπραγμάτευση, έντονες διαφωνίες και υψηλοί τόνοι σε αρκετές περιπτώσεις «σημάδεψαν» την χθεσινή πρώτη μέρα των εργασιών της Συνάξεως των Προκαθημένων με τον Πατριάρχη της Ρωσίας να ξεχωρίζει λόγω της επιμονής στις θέσεις του.
Ενδεικτική του πως αντιμετωπίζει την κατάσταση η Εκκλησία της Ρωσίας ήταν η φράση του Πατριάρχη κ. Κυρίλλου ο οποίος αφού ζήτησε από τους υπόλοιπους Προκαθημένους να μην τον παρεξηγήσουν, σημείωσε πως στην Εκκλησία της Ρωσίας «πρώτα είμαστε για το Έθνος» ξεκαθαρίζοντας με τον πλέον σαφή τρόπο πως η Μόσχα κινείται με καθαρά εθνικά κριτήρια.
Η πρώτη διαφωνία, όπως γράφει το dogma.gr, καταγράφηκε με το «καλημέρα». Ο μητροπολίτης Μπουένος Άιρες του Πατριαρχείου Αντιοχείας κ. Σιλουανός, ζήτησε από τον Πατριάρχη να διορθωθεί ο τίτλος του.
Ο κ. Σιλουανός είχε αναγραφεί ως «μητροπολίτης εν Μπουένος Άιρες» αφού το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν αναγνωρίζει τους τίτλους των μητροπολιτών που λειτουργούν σε περιοχές της δικαιοδοσίας του. Η επιμονή του Αντιοχειανού αρχιερέα ενόχλησε ιδιαίτερα τον Οικουμενικό Πατριάρχη που σε έντονο ύφος του σημείωσε πως θα πρέπει να παύσει η κατάσταση που επικρατεί τελευταία με την ύπαρξη μητροπολιτών άλλων Εκκλησιών σε περιοχές δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Θρόνου.
Ο μητροπολίτης σε επίσης έντονο ύφος είπε στον Πατριάρχη πως είναι Μητροπολίτης Μπουένος Άιρες αρνούμενος να υποχωρήσει. Ο Πατριάρχης του απάντησε πως το θέμα δεν ήταν της παρούσης στιγμής και δεν πήρε άλλη έκταση.
ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ «ΑΓΚΑΘΙΑ»
Ο τρόπος με τον οποίο θα συμμετάσχουν οι Εκκλησίες στην επερχόμενη Πανορθόδοξη Σύνοδο καθώς και ο τρόπος λήψης των αποφάσεων, σχεδόν μονοπώλησαν την χθεσινή πρώτη συνεδρίαση.
Στο πρώτο θέμα υπήρξε απόφαση, στο δεύτερο όμως διαπιστώθηκε «χάος» και απόφαση δεν λήφθηκε. Δεν κατέστη δυνατό!
Στη συζήτηση αυτή ο Ρώσος Πατριάρχης σχεδόν μονοπώλησε την συζήτηση θέτοντας την δική του ατζέντα. Ο κ. Κύριλλος επέμεινε πως σε αυτήν την Σύνοδο θα πρέπει να συμμετάσχουν όλοι οι επαρχιούχοι ιεράρχες από ολόκληρο τον κόσμο με δικαίωμα ψήφου ενώ το μεγαλύτερο «αγκάθι» όπως αποδείχθηκε ήταν η απόλυτη επιμονή του στο να λαμβάνονται αποφάσεις με ομοφωνία και όχι με πλειοψηφία.
Με παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου το πρώτο πρόβλημα ξεπεράστηκε σχετικά γρήγορα. Ο κ. Χρυσόστομος πρότεινε η κάθε Εκκλησία να εκπροσωπηθεί από 13 αρχιερείς. Τον Προκαθήμενό της δηλαδή, μαζί με 12 μητροπολίτες. Έτσι κάθε Εκκλησία αντί για μια ψήφο, αυτήν του Προκαθημένου της θα έχει 13.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης συμφώνησε με την θέση αυτή αν και εκφράστηκαν απορίες για το πώς θα συμμετάσχουν οι Εκκλησίες, όπως της Πολωνίας που δεν έχουν δώδεκα Μητροπολίτες.
Για την περίπτωση αυτή προτάθηκε να κληθούν Μητροπολίτες άλλων Εκκλησιών ώστε να καλυφθεί ο απαιτούμενος αριθμός.
Πάντως όπως είπαν στο dogma.gr ιεράρχες που συμμετείχαν στην συνεδρίαση, η αντίδραση του Ρώσου Πατριάρχη για την πρόταση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου δεν ήταν καθόλου θετική. Είναι άλλωστε γνωστό πως τα τελευταία χρόνια η Ρωσική Εκκλησία προσπαθεί με κάθε τρόπο να κερδίσει την υποστήριξη των άλλων Εκκλησιών στην πρόταση της για συμμετοχή όλων των Ορθοδόξων μητροπολιτών στην Πανορθόδοξη Σύνοδο, προβαίνοντας μάλιστα σε σειρά χειροτονιών νέων επισκόπων δείχνοντας κατά κάποιο τρόπο βέβαιη πως η πρόταση της θα γινόταν αποδεκτή.
ΟΙ ΑΠΕΙΛΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΤΑΣΕΙΣ
Μπορεί στο θέμα του αριθμού των συμμετεχόντων η Εκκλησία της Ρωσίας να έκανε την υποχώρηση της, όμως σε αυτό του τρόπου λήψης των αποφάσεων εμφανίστηκε ανυποχώρητη.
Ο Ρώσος Πατριάρχης θέλησε με κάθε τρόπο να γίνει δεκτή η θέση της Εκκλησίας του, περί ομοφωνίας. Στην εισαγωγική του ομιλία ο Οικουμενικός Πατριάρχης είχε επισημάνει πως ακόμη και στις Οικουμενικές Συνόδους λειτούργησε το πλειοψηφικό σύστημα μνημονεύοντας μάλιστα τον κανόνα 6 της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου «Ἡ ψῆφος τῶν πλειόνων κρατείτω». Όμως ο κ Κύριλλος ήταν ανυποχώρητος.
Κατά την διάρκεια της συζήτησης ο Οικουμενικός Πατριάρχης προκειμένου να επιχειρηματολογήσει σχετικά με την δυσκολία λήψεως ομόφωνων αποφάσεων αλλά και για να τονίσει την προβληματική που έχει αναπτυχθεί κατά καιρούς εξαιτίας της εμμονής του Πατριαρχείου της Ρωσίας, αναφέρθηκε σε προσυνοδική διάσκεψη στην οποία ενώ είχαν συμφωνήσει όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, η απόλυτα αρνητική στάση του μητροπολίτη Βολοκολάμσκ ο οποίος επί της ουσίας άσκησε βέτο στην απόφαση, ανέτρεψε όλα τα δεδομένα.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος πρότεινε να ζητείται ομοφωνία μόνο σε θέματα πίστεως ενώ τα διοικητικά και άλλα ζητήματα να αποφασίζονται δια πλειοψηφίας. Η θέση αυτή ωστόσο δεν επικράτησε αφού πολλά διοικητικά θέματα σχετίζονται άμεσα με την πίστη και το Δόγμα.
Έντονη ήταν η προσπάθεια του Πατριάρχη Σερβίας να κρατήσει ισορροπίες μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Μόσχας ενώ ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων πρότεινε από την στιγμή που υπάρχει πλειοψηφία οι μειοψηφούντες να προσυπογράφουν το αποτέλεσμα της πλειοψηφίας.
Επί ώρες συζητούσαν οι Προκαθήμενοι για το θέμα αυτό με τον Οικουμενικό Πατριάρχη να σημειώνει πως όταν εκλέγεται ένας νέος Επίσκοπος χωρίς ομοφωνία οι μειοψηφούντες αποδέχονται το αποτέλεσμα.
Παρά τα όσα ακούστηκαν πάντως ο Ρώσος Πατριάρχης δεν έκανε ούτε ένα βήμα πίσω. Μάλιστα επέμεινε πως αν ληφθεί απόφαση δεν θα την ακολουθήσει απειλώντας εμμέσως πλην σαφώς με σχίσμα.
Η ένταση στην απογευματινή συνεδρίαση ήταν τέτοια που ο Πατριάρχης Ρουμανίας σε ρόλο «πυροσβέστη» σημείωσε πως η ώρα έχει περάσει. «Είμαστε πεινασμένοι και δεν θα πάρουμε σωστές αποφάσεις» είπε ο κ. Δανιήλ και η συνεδρίαση έληξε χωρίς απόφαση.