Ένα είδος φάλαινας, ο ζιφιός, έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ κατάδυσης από θηλαστικό, μένοντας κάτω από το νερό επί δύο ώρες και 17 λεπτά και μάλιστα σε μεγάλα βάθη, σχεδόν τριών χιλιομέτρων, κατακτώντας έτσι το «χρυσό μετάλλιο» στις θαλάσσιες καταδύσεις. Συγκριτικά, σύμφωνα με το Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες, ένας άνθρωπος έχει αντέξει να κάνει βουτιά διάρκειας το πολύ 22 λεπτών (και βέβαια, ούτε κατά διάνοια σε τέτοιο βάθος).
Θαλάσσιοι βιολόγοι του αμερικανικού ερευνητικού κέντρου Cascadia, με επικεφαλής τον Γκρεγκ Σορ και την Έριν Φαλκόνε, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας “PLoS Βiology”, σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερ και το “Science”, είχαν προσαρμόσει ένα δορυφορικό αισθητήρα σε οκτώ ζιφιούς που κολυμπούσαν στα ανοιχτά της Καλιφόρνια.
Η κατάδυση ενός ζιφιού κράτησε 137,5 λεπτά και έγινε σε βάθος έως 2.992 μέτρων. Η εν λόγω επίδοση ξεπερνά ακόμα και αυτές των θαλασσίων ελεφάντων του νότου, που φημίζονται για την ικανότητά τους να κρατούν την αναπνοή τους κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το προηγούμενο ρεκόρ κατείχε ένας θαλάσσιος ελέφαντας, που είχε μείνει 120 λεπτά κάτω από το νερό, σε βάθος έως 2.388 μέτρων.
Η ικανότητα των συγκεκριμένων μεσαίου μεγέθους φαλαινών, που έχουν μήκος έως έξι μέτρων, μοιάζουν λίγο με τορπίλες και στο στόμα τους διαθέτουν ένα μικρό «ράμφος», οφείλεται στα πολύ υψηλά επίπεδα της πρωτεΐνης μυοσφαιρίνης, που διαθέτουν στους μυς τους, σε σημείο που οι τελευταίοι είναι σχεδόν μαύροι. Η μυοσφαιρίνη λειτουργεί όπως η αιμοσφαιρίνη στο αίμα, επιτρέποντας στα συγκεκριμένα θαλάσσια θηλαστικά να αποθηκεύουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες οξυγόνου, όταν βρίσκονται πάνω από την επιφάνεια του νερού και έτσι μπορούν να κάνουν εντυπωσιακής διάρκειας βουτιές.
Επίσης, οι ζιφιοί (Ziphius cavirostris ή Cuvier’s beaked whales) έχουν πετύχει μια δραστική συρρίκνωση των χώρων αέρα μέσα στα σώματά τους, κάτι που τους επιτρέπει να κατεβαίνουν σε μεγάλα βάθη, χωρίς να συνθλίβονται από την τεράστια πίεση του νερού.
Οι ζιφιοί είναι πλάσματα που οι άνθρωποι δεν έχουν συχνά την ευκαιρία να δουν, επειδή μένουν συχνά κάτω από το νερό, ενώ αποφεύγουν να πλησιάσουν τα πλοία. Οι αμερικανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οκτώ φάλαινες που είχαν τοποθετήσει αισθητήρες μεταξύ 2010-2012, έκαναν χιλιάδες βαθιές βουτιές σε μέσο βάθος 1.400 μέτρων και ακόμη περισσότερες πιο ρηχές, σε μέσο βάθος 275 μέτρων.
Ένας ενήλικος ζιφιός ζυγίζει συνήθως γύρω στα 2.500 έως 3.000 κιλά, είναι δηλαδή πολύ πιο μικρόσωμος σε σχέση με άλλες φάλαινες που φθάνουν τα 57.000 κιλά. Αλλά σε αντίθεση με τις άλλες φάλαινες, οι οποίες ανάμεσα σε δύο βουτιές, πρέπει να μείνουν αρκετή ώρα στην επιφάνεια, ο ζιφιός δεν χρειάζεται πάνω από δύο λεπτά για να ξαναβουτήξει.