Η σημαντικότερη μορφή στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ, ο Νίκος Γκάλης κλείνει σήμερα τα 57 του χρόνια. Αποτέλεσε σταθμό για το μπάσκετ της χώρας καθώς δεν ήταν λίγοι εκείνοι που παρακολουθούσαν την μπασκετική ομάδα του Άρη μόνο για εκείνον.
Διηγήσεις από την εποχή που μεγαλουργούσε με την κιτρινόμαυρη φανέλα, λένε πως την ημέρα που έπαιζε ο Άρης του Γκάλη, οι δρόμοι άδειαζαν προκειμένου να παρακολουθήσαν τα επιτεύγματα του.
Ο Νίκος Γκάλης γεννήθηκε στις 23 Ιουλίου του 1957 στο Νιού Τζέρσεϊ των ΗΠΑ. Το καλοκαίρι του 1979 εντάσσεται στην ομάδα του Άρη και την πρώτη του σεζόν στην Ελλάδα αναδεικνύεται 3ος σκόρερ στο ελληνικό πρωτάθλημα.
Την αμέσως επόμενη χρονιά ανεβαίνει στην “κορυφή” του πίνακα των σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος και συνέχισε να την κατακτά για 11 συνεχόμενα χρόνια.
“Το δίδυμο που άλλαξε τις ισορροπίες στο ελληνικό μπάσκετ”
Ήταν καλοκαίρι του 1984 όταν ο Άρης προχώρησε σε μια μεταγραφή που θα άλλαζε τις ισορροπίες στο ελληνικό μπάσκετ. Οι κιτρινόμαυροι απέκτησαν τον Παναγιώτη Γιαννάκη και ο Νίκος Γκάλης απέκτησε το έτερον του ήμισυ, που είχε ως αποτέλεσμα να οδηγήσουν μαζί τον Άρη σε ακόμα μεγαλύτερες διακρίσεις.
Το 1985 ο Άρης κατέκτησε το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας που ήταν και το πρώτο νταμπλ του συλλόγου. Το 1986 ο Γκάλης κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδας και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στο Μουντομπάσκετ της Ισπανίας με την Ελλάδα να τερματίζει 10η συμμετέχοντας για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελική φάση Μουντομπάσκετ.
“Η χρονιά ορόσημο”
Το 1987 ο Άρης κατέκτησε το δεύτερο του νταμπλ , με τον Νίκο Γκάλη να πραγματοποιεί μία από τις παραγωγικές του χρονιές με την κιτρινόμαυρη φανέλα. Ωστόσο το 1987 αποτελεί χρονιά ορόσημο για τον Νίκ, αφου ήταν χρονιά που άλλαξε την ιστορία του ελληνικού μπάσκετ.
Μετά από την επιτυχημένη σεζόν του με τον Άρη αγωνίστηκε στο Ευρωμπάσκετ 1987 με την εθνική Ελλάδας.
Ο Γκάλης αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ και MVP της διοργάνωσης και η Εθνική Ελλάδας αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης, πέρα από κάθε προγνωστικό. Με κορυφαίο αθλητή μακράν το Νίκο Γκάλη η Εθνική Ελλάδος που δεν είχε έως τότε καμιά διάκριση σε επίπεδο κορυφής, επικράτησε απέναντι σε ομάδες με τεράστια ιστορία στο θεσμό όπως η Σοβιετική Ένωση και η Γιουγκοσλαβία.
Αναδείχθηκε κορυφαίος Ευρωπαίος καλαθοσφαιριστής για το 1987. Πλέον και τυπικά αποτελούσε έναν από τους κορυφαίους αθλητές του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
“Στην ελίτ της Ευρώπης με τον Άρη και την Εθνική Ελλάδας 1987-1992”
Τις επόμενες τρεις σεζόν ο Άρης του Γκάλη ήταν κυρίαρχος στην Ελλάδα και μία από τις κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης. Ο “Αυτοκράτορας” κατέκτησε τρία συνεχόμενα νταμπλ και συμμετείχε σε τρία διαδοχικά φάιναλ φορ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης με το Γκάλη να ηγείται της ομάδας.
Το 1991 ο Γκάλης κατέκτησε το τελευταίο του πρωτάθλημα Ελλάδας και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος σημειώνοντας την 3η καλύτερη επίδοση στην ιστορία του θεσμού με 46 πόντους ενάντια στη Λιμόζ.
Τα ρεκόρ δεν σταματούσαν ούτε στην εθνική Ελλάδος. Ο Γκάλης αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στο Ευρωμπάσκετ 1991 για τέταρτη φορά στην καριέρα του.
Την ίδια χρονιά ψηφίστηκε μέσα στους 50 κορυφαίους καλαθοσφαιριστές στην ιστορία της ΦΙΜΠΑ από το επίσημο περιοδικό της FIBA Magazine.
Το 1992 αναδείχθηκε κυπελλούχος Ελλάδας και για πρώτη φορά μετά από 11 χρόνια δεν αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ απουσιάζοντας και από την πρώτη πεντάδα των πρώτων σκόρερ. Στο τέλος της χρονιάς αποχώρησε από τον Άρη καθώς το συμβόλαιο του δεν ανανεώθηκε.
“Αναγεννητής του Παναθηναϊκού”
Το 1992 ο Νίκος Γκάλης αποκτήθηκε από τον Παναθηναϊκό που βρισκόταν σε μεταβατικό στάδιο, αφού την προηγούμενη χρονιά είχε τερματίσει στην 8η θέση που αποτέλεσε την πιο άσχημη επίδοση στην ιστορία του.
Ο Νίκος Γκάλης υπήρξε ο ηγέτης στην ανάκαμψη του Παναθηναϊκού και η άφιξή του τερμάτισε την περίοδο αγωνιστικής κρίσης και ο σύλλογος επέστρεψε σε πορεία πρωταθλητισμού. Το 1993 με 36 πόντους στον τελικό ενάντια στον Άρη ο Γκάλης οδήγησε τον Παναθηναϊκό στην κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδας μετά από 7 έτη. Οδήγησε τον Παναθηναϊκό στον τελικό του ελληνικού πρωταθλήματος με πλεονέκτημα έδρας όμως μετά από απόφαση του Παύλου Γιαννακόπουλου η ομάδα αποχώρησε διαμαρτυρόμενη για τη διαιτησία. Την περίοδο 1992-93 επανήλθε στην πρώτη τριάδα των σκόρερ και αυτό συνέβη και την επόμενη σεζόν.
Τη χρονιά της άφιξής του ο Παναθηναϊκός είχε μείνει εκτός Ευρώπης μετά από 24 χρόνια, με την άφιξη του Γκάλη ο Παναθηναϊκός απέκτησε και πάλι δικαίωμα συμμετοχής στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα μετά από 9 χρόνια απουσίας και σημείωσε τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή επιτυχία στην ιστορία του έως τότε. Την περίοδο 1993-94 ο Γκάλης αναδείχθηκε με τον Παναθηναϊκό κορυφαίος σκόρερ και πασέρ στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα οδηγώντας το σύλλογο στο φάιναλ φορ του Τελ Αβίβ. Με 30 πόντους του ενάντια στην Μπαρτσελόνα ο Παναθηναϊκός κατέκτησε την τρίτη θέση στην Ευρώπη ενώ ο Γκάλης για δεύτερη φορά στην καριέρα του αναδείχθηκε τριταθλητής Ευρώπης μετά το 1989 με τον Άρη. Επίσης με τη συγκομοιδή των πόντων που σημείωσε στο φάιναλ φορ του Τελ Αβίβ έφτασε τους 231 πόντους σε φάιναλ φορ, επίδοση που τον κατατάσει πρώτο έως σήμερα.
“Η χρονιά της αποχώρησής”
Τη σαιζόν 1994-95, ο Παναθηναϊκός έβαζε υψηλούς στόχους που έφταναν μέχρι και την κατάκτηση του ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Γι αυτό το λόγο προχώρησε και στην απόκτηση του Παναγιώτη Γιαννάκη.
Ο Γκάλης συνέχιζε να είναι ο κορυφαίος σε επιδόσεις όμως η ομαδική λειτουργία παρουσίασε αδυναμίες σε μια περίοδο που ο Παναθηναϊκός έπρεπε να διεκδικήσει προκρίσεις από πολύ νωρίς σε αγώνες νοκ άουτ.
Χρειάστηκαν 2 μεγάλες εμφανίσεις του Νίκου Γκάλη στα προκριματικά των ομίλων για να αποφύγει τον αποκλεισμό από τη Μπουντιβέλνικ Κιέβου ενώ στα προκριματικά του Κυπέλλου ήταν ο κορυφαίος του Παναθηναϊκού στην πρόκριση επί του Ολυμπιακού.
Ο προπονητής Κώστας Πολίτης αποφάσισε να περιορίσει το χρόνο συμμετοχής του, με τον Γκάλη να θεωρεί ότι δεν είχε δίκαιη αντιμετώπιση καθώς ο ίδιος εξακολουθούσε να έχει αξιόλογη απόδοση.
Στις 18 Οκτωβρίου 1994 σε αγώνα με τους Αμπελόκηπους ο Γκάλης δεν ξεκίνησε ως βασικός και θεωρώντας άδικη τη συμπεριφορά του προπονητή αποχώρησε από το γήπεδο.