Το γνωστό σε όλους παραμιλητό αποτελεί διαταραχή του ύπνου, η οποία περιλαμβάνει την ασυναίσθητη ομιλία ενώ κοιμόμαστε. Σε μερικές περιπτώσεις εκδηλώνεται αυθόρμητα χωρίς να υπάρχει εξωτερικό ερέθισμα, ενώ άλλες φορές παρατηρείται όταν κάποιος μιλά στο άτομο που κοιμάται.
Άλλοτε ο λόγος είναι ασυνάρτητος και αποσπασματικός και άλλοτε οι φράσεις είναι ολοκληρωμένες και λογικές. Η διαταραχή μπορεί να εκδηλωθεί στον καθένα και φαίνεται να έχει κληρονομικά αίτια. Εκδηλώνεται συχνότερα σε άνδρες και παιδιά παρά σε γυναίκες.
Οι βασικότεροι παράγοντες που πυροδοτούν τη διαταραχή είναι η έλλειψη ύπνου, η κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών, το αυξημένο στρες, το άγχος και η κατάθλιψη. Μπορεί επίσης να αποτελεί σύμπτωμα κάποιας άλλης διαταραχής του ύπνου, όπως η υπνοβασία και η υπνική άπνοια.
Το παραμιλητό μπορεί να εκδηλωθεί οποιαδήποτε στιγμή και σε οποιοδήποτε στάδιο του ύπνου. Στα βαθύτερα στάδια του ύπνου, συνήθως το παραμιλητό είναι ασυνάρτητο και ακατανόητο. Αντιθέτως, στα ελαφρύτερα στάδια του ύπνου οι φράσεις έχουν μεγαλύτερη συνοχή και μπορεί να αποτελούν μέρος μιας λογικής αφήγησης.
Η αποκωδικοποίηση του παραμιλητού σύμφωνα με το onmed, μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη, καθώς μπορεί να είναι εντελώς τυχαίο ή να συνδέεται με παροντικές ή παρελθοντικές εμπειρίες. Το σύμπτωμα είναι συνήθως παροδικό και δεν απαιτεί θεραπευτική παρέμβαση.
Εάν η διαταραχή δημιουργεί πρόβλημα στο άτομο ή τους γύρω του, ένας ειδικός μπορεί να αναζητήσει πιθανές υποκείμενες αιτίες που πυροδοτούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Εάν το σύνδρομο εμφανιστεί μετά την ηλικία των 25 ετών, μπορεί να οφείλεται σε κάποια σοβαρή σωματική ή ψυχολογική πάθηση.
Οι υγιεινές συνήθειες στον ύπνο (π.χ. σταθερό πρόγραμμα ύπνου, μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ το βράδυ) και η καταπολέμηση του στρες βοηθούν στην αντιμετώπιση της διαταραχής.
